Gezondheids- en welzijnspromotie
1 Gezondheid, gezondheidsindicatoren en volksgezondheid
Visie op gezondheid (1.1)
Medische monocausale visie
- De afwezigheid van ziekte & lichaamsgebrek
- Iedereen is gezond die niet ziek is en geen lichaamsgebrek heeft
- Ontstaan van ziekte heeft één oorzaak (monocausaal)
- Kan je de oorzaak aanwijzen dan is de persoon ziek, niet aanwijsbaar = gezond
- Physician-centered care, de zorgverlener en systeem centraal staan in de
zorgverlening
o ZV passief: neemt niet deel aan eigen zorg en is niet betrokken bij
besluitvorming ervan
- Huidige zorgverlening => patiënt-centered care (PPC) = ZV wordt betrokken in het
totale zorgproces
Biologische visie
- Iemand is gezond als hij ertoe in staat in onder wisselende externe omstandigheden
zijn intern milieu constant te houden
- Interne homeostase
Bv, iemand bij wie de vitale parameters (RR, T°, hartfrequentie, %) binnen de
normaalwaarden liggen, aanzien we als gezond
Psychologische visie
- Iemand is gezond als hij zijn zelf gestelde doelen in het leven kan behalen en in zijn
geestelijke behoeften kan voorzien
- Gezond zijn = geestelijk optimaal voelen
- De benadering is heel persoonlijk, individueel
Sociale visie
- Iemand is gezond als hij zijn sociale rollen in de maatschappij kan vervullen volgens
de waarden en normen die gelden in de samenleving
- Een persoon is ziek als hij niet in staat is zich aan te passen aan de waarden en
normen van zijn cultuur
1
, Gezondheids- en welzijnspromotie
Humane, multicausale visie
- Verbindt biologische, psychologische en sociale visie = BIOPSYCHOSOCIAAL MODEL
- Visie is breder en positiever dan de klassieke medische benadering en weerspiegelt
een holistisch mensbeeld waarbij er aandacht is voor zowel lichamelijk functioneren
als sociaal functioneren
- Een persoon kan in optimale fysieke gezondheid verkeren en zich vol energie voelen
maar kan tegelijk mentaal moeilijkheden ervaren. Andersom kan ook, ZV met fysieke,
chronische aandoening kan mentaal toch goed zijn
- In het werken aan gezondheid zal je dus steeds rekening houden met alle drie de
dimensies
Salutogene visie
- Gezondheid is meer dan alleen de afwezigheid van ziekte
- Salutogenese richt zich niet op hoe ziektes ontstaat maar gaat op zoek naar de
oorsprong van gezondheid
- Gezondheid wordt op die manier gezien als meer dan de afwezigheid van ziekte,
maar als de aanwezigheid van beschermende factoren van gezondheid
- Er wordt vooral ingezet op het versterken van mensen om zelf gezonde leefstijlkeuzes
te kunnen maken
Dynamische visie
- De mens is als holistische eenheid gezond wanneer hij in balans is met zowel zichzelf
als zijn externe milieu
- Er wordt rekening gehouden met het aspect v/d veranderde gezondheid
- Het accent ligt op het aanpassingsvermogen v/d mens en het bereiken van een
evenwicht met de omgeving
- Evenwicht tss draagkracht en draaglast is van belang
o Ziekte = uit balans zijn, gezond = in balans zijn
- Positieve gezondheid
o Gezondheid is het vermogen van mensen zich aan te passen en eigen regie te
voeren in het licht van fysieke, emotionele en sociale uitdagingen van het
leven
o Aanpassingsvermogen en zelfmanagement
o ZV is vertrekpunt: hij kiest hoe hij omgaat met gezondheid en
gezondheidsproblemen
o Kent 6 dimensies van het menselijk functioneren
o De ZV brengt zelf in kaart hoe hij zijn gezondheid ervaart
2
,Gezondheids- en welzijnspromotie
3
, Gezondheids- en welzijnspromotie
Meerwaarde om de visie van de zorgverlener en zorgontvanger te leren kennen
- Elke interactie, elk contact dat we aangaan met de ander wordt bepaald door de bril
waardoor we zelf kijken
- Ook hoe iemand naar de eigen gezondheid kijkt, heeft een invloed op de
leefstijlkeuzes die hij/zij maakt
- Keuzes hebben invloed op objectieve, meetbare gezondheidsstatus van het individu
Classificatiesystemen WHO (1.2)
- Geconcludeerd dat gezondheid geen statische toestand is
- Gezondheid en ziekte zijn subjectieve begrippen
- ICD
o Internationale Classification of Diseases
o Het is een internationale standaard voor het definiëren en rapporteren van
ziekte & aandoeningen
o Wordt gebruikt in klinische zorg, onderzoek naar ziekten, bestuderen van
ziektepatronen & in het beheer van gezondheidszorg
- ICF
o International Classification of Functioning Disability and Health
o Is een systeem dat ontwikkeld is om informatie over het functioneren van de
mens, en evt problemen die mensen bij functioneren ondervinden, te
organiseren & te registeren op basis v/e coderingsstelsel
o Bevat ook omgevingsfactoren
o Laat toe gegevens te verzamelen en te vergelijken op nationaal en
internationaal niveau
4
1 Gezondheid, gezondheidsindicatoren en volksgezondheid
Visie op gezondheid (1.1)
Medische monocausale visie
- De afwezigheid van ziekte & lichaamsgebrek
- Iedereen is gezond die niet ziek is en geen lichaamsgebrek heeft
- Ontstaan van ziekte heeft één oorzaak (monocausaal)
- Kan je de oorzaak aanwijzen dan is de persoon ziek, niet aanwijsbaar = gezond
- Physician-centered care, de zorgverlener en systeem centraal staan in de
zorgverlening
o ZV passief: neemt niet deel aan eigen zorg en is niet betrokken bij
besluitvorming ervan
- Huidige zorgverlening => patiënt-centered care (PPC) = ZV wordt betrokken in het
totale zorgproces
Biologische visie
- Iemand is gezond als hij ertoe in staat in onder wisselende externe omstandigheden
zijn intern milieu constant te houden
- Interne homeostase
Bv, iemand bij wie de vitale parameters (RR, T°, hartfrequentie, %) binnen de
normaalwaarden liggen, aanzien we als gezond
Psychologische visie
- Iemand is gezond als hij zijn zelf gestelde doelen in het leven kan behalen en in zijn
geestelijke behoeften kan voorzien
- Gezond zijn = geestelijk optimaal voelen
- De benadering is heel persoonlijk, individueel
Sociale visie
- Iemand is gezond als hij zijn sociale rollen in de maatschappij kan vervullen volgens
de waarden en normen die gelden in de samenleving
- Een persoon is ziek als hij niet in staat is zich aan te passen aan de waarden en
normen van zijn cultuur
1
, Gezondheids- en welzijnspromotie
Humane, multicausale visie
- Verbindt biologische, psychologische en sociale visie = BIOPSYCHOSOCIAAL MODEL
- Visie is breder en positiever dan de klassieke medische benadering en weerspiegelt
een holistisch mensbeeld waarbij er aandacht is voor zowel lichamelijk functioneren
als sociaal functioneren
- Een persoon kan in optimale fysieke gezondheid verkeren en zich vol energie voelen
maar kan tegelijk mentaal moeilijkheden ervaren. Andersom kan ook, ZV met fysieke,
chronische aandoening kan mentaal toch goed zijn
- In het werken aan gezondheid zal je dus steeds rekening houden met alle drie de
dimensies
Salutogene visie
- Gezondheid is meer dan alleen de afwezigheid van ziekte
- Salutogenese richt zich niet op hoe ziektes ontstaat maar gaat op zoek naar de
oorsprong van gezondheid
- Gezondheid wordt op die manier gezien als meer dan de afwezigheid van ziekte,
maar als de aanwezigheid van beschermende factoren van gezondheid
- Er wordt vooral ingezet op het versterken van mensen om zelf gezonde leefstijlkeuzes
te kunnen maken
Dynamische visie
- De mens is als holistische eenheid gezond wanneer hij in balans is met zowel zichzelf
als zijn externe milieu
- Er wordt rekening gehouden met het aspect v/d veranderde gezondheid
- Het accent ligt op het aanpassingsvermogen v/d mens en het bereiken van een
evenwicht met de omgeving
- Evenwicht tss draagkracht en draaglast is van belang
o Ziekte = uit balans zijn, gezond = in balans zijn
- Positieve gezondheid
o Gezondheid is het vermogen van mensen zich aan te passen en eigen regie te
voeren in het licht van fysieke, emotionele en sociale uitdagingen van het
leven
o Aanpassingsvermogen en zelfmanagement
o ZV is vertrekpunt: hij kiest hoe hij omgaat met gezondheid en
gezondheidsproblemen
o Kent 6 dimensies van het menselijk functioneren
o De ZV brengt zelf in kaart hoe hij zijn gezondheid ervaart
2
,Gezondheids- en welzijnspromotie
3
, Gezondheids- en welzijnspromotie
Meerwaarde om de visie van de zorgverlener en zorgontvanger te leren kennen
- Elke interactie, elk contact dat we aangaan met de ander wordt bepaald door de bril
waardoor we zelf kijken
- Ook hoe iemand naar de eigen gezondheid kijkt, heeft een invloed op de
leefstijlkeuzes die hij/zij maakt
- Keuzes hebben invloed op objectieve, meetbare gezondheidsstatus van het individu
Classificatiesystemen WHO (1.2)
- Geconcludeerd dat gezondheid geen statische toestand is
- Gezondheid en ziekte zijn subjectieve begrippen
- ICD
o Internationale Classification of Diseases
o Het is een internationale standaard voor het definiëren en rapporteren van
ziekte & aandoeningen
o Wordt gebruikt in klinische zorg, onderzoek naar ziekten, bestuderen van
ziektepatronen & in het beheer van gezondheidszorg
- ICF
o International Classification of Functioning Disability and Health
o Is een systeem dat ontwikkeld is om informatie over het functioneren van de
mens, en evt problemen die mensen bij functioneren ondervinden, te
organiseren & te registeren op basis v/e coderingsstelsel
o Bevat ook omgevingsfactoren
o Laat toe gegevens te verzamelen en te vergelijken op nationaal en
internationaal niveau
4
