uitgebreide samenvatting waarmee je ideeën kan opdoen

Anatomie en fysiologie

Hoofdstuk 3 ‘Het Beenderstelsel

3.1 Inleiding tot het beenderstelsel
3.1.1 functies van het beenderstelsel
o 5 belangrijke functies
- ondersteuning lichaamsgewicht
- ankerplaatsen voor spieren en functioneren als hefbomen
- beschermen vitale organen
- reservoir voor calcium en fosfaationen
- rijping rode bloedcellen:
 rode beenmerg
 hematopoëse
Zie en leer afbeeldingen in boek p. 66 – 67

3.1.2 Overzicht van de beenderen
o 206 beenderen, onder te verdelen in 2 groepen:
- axiale skelet
 schedel
 wervelzuil
 ribben
 bekken
- appendiculaire skelet
 ledematen
Zie en leer kader in het boek p. 68

3.2 Macroscopische bouw van een bot
o Qua vorm delen we beenderen op in 4 categorieën:
- lange beenderen
 vooral in de ledematen, ribben
- korte beenderen
 in de pols en de voetwortel
- platte beenderen
 vooral de schedel, bekken
- onregelmatige beenderen
- restgroep: sesambeenderen
 zijn beenderen die in een pees of ligament liggen
 vaak een hefboom functie of om ligamenten te beschermen
bv: patella

3.2.1 Bouw van de lange beenderen
o Elk lang bot heeft volgende typische kenmerken
- schacht of diafyse
 dikke schors met centraal gelegen cavum medullare of
mergholte
 bevat geel beenmerg (bij kleine kinderen  rood)
- epifysen

,  bedekt met gewrichtskraakbeen
 bevat rood beenmerg in het sponsbeen
- metafyse
 gebied tussen epifyse en diafyse
 bij kinderen: groeischijf
 groeischijf gaat nog toenemen
 kraakbeencellen gaan zich delen en verkalken
 beenweefsel wordt omgezet onder invloed van hormonen
 de periode stopt wanneer al het kraakbeenweefsel in de
epifysaire schijf verbeend
 epifysaire schijf is dan gesloten  restanten zijn zichtbaar
 in de vorm van epifysaire lijn
 onmogelijk dat het bot verder groeit
o De plaats waar botten met elkaar verbonden zijn is omgeven door periost of
beenvlies
- opgebouwd uit vast bindweefsel
- bevat bloedvaten, lymfevaten, zenuwbanen
o De vezels van de pezen + ligamenten zijn vergroeid met het periost
Zie en leer afbeelding in boek p. 70

3.2.2. Botmarkeringen
o Unieke kenmereken van beenderen  botmarkeringen
Zie en leer kader in het boek p. 71

3.3 De schedel
o Beenderen van de schedel delen we op in 2 groepen:
- aangezichtschedel of cranium viscerale
 14 beenderen die het gezicht opmaken
- hersenschedel of cranium cerebrale
 8 beenderen die hersenen beschermen
o 7 traditionele beenderen:
- 6 gehoorbeentjes
- Het tongbeen of os hyoideum
 enige been dat met geen ander been contact heeft
Zie en leer foto in het boek p. 73

3.3.1 De hersenschedel
o Opgebouwd uit 8 beenderen
o Onderling verbonden en beweegbaar door schedelnaden
o Schedel groeit mee met de hersenen, ook ogen en de neusholtes
o Groei vanuit de naden is in de regel voltooid rond 8j
o Bij pasgeborenen
- tussen schedelbeenderen zitten nog tijdelijke membranen opgebouwd
uit bindweefsel = fontanellen
- meeste pasgeborenen 2 fontanellen
 een grote en een kleine
 na 1j wordt de fontanel vervangen door beenweefsel
Zie en leer kader in het boek p. 74
Zie en leer afbeelding in het boek p. 75