Samenvatting Leerstoornissen
Deel 1: Normale ontwikkeling TL
1. Inleiding
Wat is de doelstelling van lezen en waarom leren kinderen lezen:
- communiceren
- informatie verkrijgen
- ontspanning
- zelfstandigheid, zelfredzaamheid in de maatschappij
= fundamenteel mensenrecht en functionele vaardigheid (een middel maar geen doel want het doel = BL)
Wat is TL (technisch lezen) en hoe is het ontstaan:
Soorten schriftsystemen:
1. Logografisch
- aanvankelijk op basis van de betekenis van woorden
- pictogrammen en logogrammen (abstracte symbolen)
- ontoereikend: limieten van menselijk geheugen
2. Syllabisch
- voor elke syllabe = een teken
- haalbaar als de taal enkel eenvoudige syllabische structuren kent (MK/KM)
3. Alfabetisch
- voor Westerse taal
- op basis van de kleinste klankeenheden in de taal die een woord-onderscheidende betekenis hebben
(fonemen)
- grafeem-foneemkoppelingen (GFK)
Grafeem is een lettercombinatie die een foneem kan weergeven:
/oe/ = foneem 2 letters /o/ en /e/ = 1 grafeem /oe/
Soorten grafemen:
⇒ tweeklanken:
v homogeen: oe, eu, ui, ie
v heterogeen: ei, ij, ou, au
⇒ medeklinkers:
v enkelvoudige
v meervoudige: ch, ng
⇒ klinkers:
v korte
v lange
2. Vormen van leesonderwijs
- Technisch lezen: verklanken van geschreven materiaal (grafemen, woorden, zinnen, teksten)
- Begrijpend lezen: achterhalen van de betekenis van een tekst / tekstbegrip staat centraal
- Studerend lezen: inhoud van de tekst kunnen opslaan om later te kunnen reproduceren
- Belevend lezen: genieten en ontspannen bij het lezen van een boek: emotionele betrokkenheid lezer =
voordragslezer (ontspannen) / inleven in personages van een verhaal
Samenvatting Leerstoornissen 2016 1
Deel 1: Normale ontwikkeling TL
1. Inleiding
Wat is de doelstelling van lezen en waarom leren kinderen lezen:
- communiceren
- informatie verkrijgen
- ontspanning
- zelfstandigheid, zelfredzaamheid in de maatschappij
= fundamenteel mensenrecht en functionele vaardigheid (een middel maar geen doel want het doel = BL)
Wat is TL (technisch lezen) en hoe is het ontstaan:
Soorten schriftsystemen:
1. Logografisch
- aanvankelijk op basis van de betekenis van woorden
- pictogrammen en logogrammen (abstracte symbolen)
- ontoereikend: limieten van menselijk geheugen
2. Syllabisch
- voor elke syllabe = een teken
- haalbaar als de taal enkel eenvoudige syllabische structuren kent (MK/KM)
3. Alfabetisch
- voor Westerse taal
- op basis van de kleinste klankeenheden in de taal die een woord-onderscheidende betekenis hebben
(fonemen)
- grafeem-foneemkoppelingen (GFK)
Grafeem is een lettercombinatie die een foneem kan weergeven:
/oe/ = foneem 2 letters /o/ en /e/ = 1 grafeem /oe/
Soorten grafemen:
⇒ tweeklanken:
v homogeen: oe, eu, ui, ie
v heterogeen: ei, ij, ou, au
⇒ medeklinkers:
v enkelvoudige
v meervoudige: ch, ng
⇒ klinkers:
v korte
v lange
2. Vormen van leesonderwijs
- Technisch lezen: verklanken van geschreven materiaal (grafemen, woorden, zinnen, teksten)
- Begrijpend lezen: achterhalen van de betekenis van een tekst / tekstbegrip staat centraal
- Studerend lezen: inhoud van de tekst kunnen opslaan om later te kunnen reproduceren
- Belevend lezen: genieten en ontspannen bij het lezen van een boek: emotionele betrokkenheid lezer =
voordragslezer (ontspannen) / inleven in personages van een verhaal
Samenvatting Leerstoornissen 2016 1
