Samenvatting Zelfstudie geschiedenis Klinische Psychologie

Zelfstudie – geschiedenis
1. Voorgeschiedenis

1.1. Grieken: Hippocrates

Hippocrates (460 – 377 v.C.):
- Psychische ziekte = somatische ziekte
o Ziekteproces dat niet afwijkt van elke andere ziekteproces
- Oorzaken liggen op natuurlijk vlak
- Behandeling door artsen, niet door priesters (want het ging over een natuurlijke oorzaak en
niet over een bovennatuurlijke)
- Onderscheid psychogenese – somatogenese
o Psychologische oorzaak vs. fysiologische oorzaak
- Beperkt medische kennis (religieus verbod op het ontleden van een menselijk lichaam
- Verschillende geestestoestanden door onevenwichtige verdeling van de 4 lichaamssappen
- 4 lichaamssappen: bloed, gele gal, slijm, zwarte gal
- 4 ziekten/abnormale geestestoestanden: sanguinisch, cholerisch, flegmatisch, melancholisch


1.2. De Romeinen: mythologie

- Demonische of religieuze visie op het ontstaan van geestesstoornissen
- Psychische ziekte = ideeën gebaseerd op religieuze en mythologische opvattingen
- Psychische ziekte: straf van goden
- Patiënt: geen schuld/ontoerekeningsvatbaar
- Behandeling: ontnemen van vrijheden


1.3. De middeleeuwen

- Religieuze betekenis aan geestesziekten verbonden
- Psychische ziekte = bezeten door de duivel
- Sterke invloed van de Kerk
- Kerk had ook sterk controlerende functie op zeden en gewoonten
- Genezing door priesters en artsen
- Behandeling: religieus, magisch en medische methoden
 Bv.: pelgrimstochten, geselingen, exorcisme, zalvingen, etc.
- Zorg door familie
- Alleen acuut gevaarlijke psychiatrische gestoorden werden geïsoleerd (wel nog geen spraken
van geïnstitutionaliseerde zorg)


1.4. De 15de, 16de en 17de eeuw

Ontstaan van intramurale behandelingen:
- Dolhuysen
- Tuchthuizen
- Werkhuizen


1

,  Ontstaan hing nauw samen met de verstedelijking en rationalisering van de opkomende
kapitalistische maatschappij
 Rede werd verheerlijkt en grote intolerantie voor onredelijk gedrag (weinig ruimte voor
en begrip voor krankzinnige)

Indicatie:
- De meest ontembare gekken  Dolhuysen
- Onproductieve mensen
- Mensen die een smet op de maatschappij wierpen door
afwijkend gedrag Tucht- en
- Bedelaars, landlopers, werklozen, krankzinnigen werkhuizen
- Nachtbrakers, rustverstoorders, hoeren, ketters



1.5. De 18de eeuw

Franse revolutie =
- Psychiatrische revolutie
o Door de liberale ideeën van de Franse revolutie
o Onderscheid gekken versus criminelen
o Industrialisering zorgde voor een behoefte aan ongeschoolde
 Criminelen moesteen werken
 Gekken konden niet werken
- Meer humanitaire houding
o Geen ketens meer voor de patiënten
- Afzondering van de gekken (zei die niet konden werken) vormde de basis voor het
ontwikkelen van de psychiatrie in de 19 de eeuw


1.6. De 19de eeuw

Pinel:
- Psychische stoornis = evenwichtsstoornis tussen verschillende emoties
o Emoties = verbindingen tussen lichaam en geeft volgens Pinel
- Behandeling = herstellen van het emotioneel evenwicht, door:
o Vriendelijkheid
o Steun
o Zachte dwang

Guislain:
- Reorganisatie van de asielen om fysieke en morele heropvoeding te vergemakkelijken
o ‘Moral treatement’
 Opheffen van de mistoestanden in tehuizen
 Staatstoezicht om tehuizen te controleren
 Meer behandeling van patiënten
o In de praktijk
 Voor rijken en beter toegankelijke patiënten




2