Mineralen
Mineralen: dagelijks enkele 100en milligrammen tot meer dan een gram nodig.
Spoorelementen: dagelijks enkel tientallen milligrammen nodig of zelfs maar een fractie van een milligram.
ð Dagelijks, omdat er op dagelijkse basis ook worden uitgescheiden.
Deze twee hebben een gezamenlijke regulerende functie:
- Vullen elkaar aan
- Antagonisten van elkaar
+ elk element heeft een eigen individuele functie
Gezonde personen die gevarieerd eten, hebben geen supplementen met mineralen nodig.
Enkele risicogroepen zouden dit wel moeten doen, zoals:
- Ouderen die te weinig eten
- Mensen die extreem afvallen
- Alcoholisten
ð Nood aan multivitaminen en multi-mineralen preparaten
, Mineralen Natrium Dagelijkse behoefte: 500-600 mg/dag
Deficiëntie in de voeding: komt niet voor
Inname > 5g/dag à significant risico voor een hoge bloeddruk (vooral oudere mensen)
Natriumarme producten voor:
- Nierpatiënten
- Patiënten met risico op hart- en vaatziekten
Calcium Dagelijkse behoefte: 950 mg/dag varieert in functie van stadium vd lichamelijke ontwikkeling
Rol van calcium:
- Bestanddeel van calciumhydroxyapatiet à structurele functie in beenderen
- Bloedstolling
- Hartspiercontractie
- Prikkelgevoeligheid
Te lage calciumspiegel:
- Tetanie = kramptoestand van de spieren
Deficiënties:
- Kinderen à rachitis
- Volwassenen à osteomalacie
= ontkalkingsstoornissen à onvoldoende botvorming leiden tot gebitstoornis, scoliose, O-benen
Resorptie:
- Geregeld door vitamine D metaboliet
- Bevorderd door lactose (melk als calciumbron, “melk is goed voor de botten”)
- Beïnvloed door Ca/P verhouding
o Gunstigst bij: 1,5/1 tot 2/1
o Babyvoeding à gereguleerde verhouding (belangrijk want baby moet veel
botten aanmaken)
- Verbindingen die resorptie neg beïnvloeden:
o Oxaalzuur: in rabarber, spinazie, zurkel en bietsoorten.
à Vormt onoplosbare zouten
o Fytinezuur: in zemelen van graan
à Vormt onoplosbare zouten + capteert magnesium en ijzer
o Alginaten
o Uronzuren
o Niet-geabsorbeerde vetten
Hormonale regeling van calcium: parathormoon, calcitonine en geslachtshormonen (oestrogeen)
Algemeen:
• Calcium balans moet + zijn bij kinderen, in evenwicht bij volwassenen
• Zwangere en lacterende vrouwen moeten niet meer Ca innemen dan gewoonlijk, omdat
het lichaam meer Ca zal opnemen.
• Calciumvoorziening
˜ Inname zuivelproducten (melk, kaas)
˜ Groenten (boerenkool, spinazie (bevat ook oxaalzuur), postelein en rammenas)
˜ Noten
˜ Plantaardige dranken verrijkt met Ca
Calciumsupplementering à voor mensen met risico op Ca-tekort
Kalium Dagelijkse behoefte: staat niet vast, want is sterk afhankelijk van de spierarbeid (3 tt 4g)
Vermoeidheidsfenomeen:
Grote inspanning met sterke ademhaling (veel glycolyse) à K verlaat ic-ruimte + extracellulair Na
vermindert = verstoord evenwicht à vermoeidheid
Kaliumdeficiëntie:
- Westerse wereld: komt niet voor, tenzij je extreem ondervoed bent
- Azië en Afrikaanse groepen: soms door eenzijdig dieet o.b.v. koolhydraten met weinig K
Mineralen: dagelijks enkele 100en milligrammen tot meer dan een gram nodig.
Spoorelementen: dagelijks enkel tientallen milligrammen nodig of zelfs maar een fractie van een milligram.
ð Dagelijks, omdat er op dagelijkse basis ook worden uitgescheiden.
Deze twee hebben een gezamenlijke regulerende functie:
- Vullen elkaar aan
- Antagonisten van elkaar
+ elk element heeft een eigen individuele functie
Gezonde personen die gevarieerd eten, hebben geen supplementen met mineralen nodig.
Enkele risicogroepen zouden dit wel moeten doen, zoals:
- Ouderen die te weinig eten
- Mensen die extreem afvallen
- Alcoholisten
ð Nood aan multivitaminen en multi-mineralen preparaten
, Mineralen Natrium Dagelijkse behoefte: 500-600 mg/dag
Deficiëntie in de voeding: komt niet voor
Inname > 5g/dag à significant risico voor een hoge bloeddruk (vooral oudere mensen)
Natriumarme producten voor:
- Nierpatiënten
- Patiënten met risico op hart- en vaatziekten
Calcium Dagelijkse behoefte: 950 mg/dag varieert in functie van stadium vd lichamelijke ontwikkeling
Rol van calcium:
- Bestanddeel van calciumhydroxyapatiet à structurele functie in beenderen
- Bloedstolling
- Hartspiercontractie
- Prikkelgevoeligheid
Te lage calciumspiegel:
- Tetanie = kramptoestand van de spieren
Deficiënties:
- Kinderen à rachitis
- Volwassenen à osteomalacie
= ontkalkingsstoornissen à onvoldoende botvorming leiden tot gebitstoornis, scoliose, O-benen
Resorptie:
- Geregeld door vitamine D metaboliet
- Bevorderd door lactose (melk als calciumbron, “melk is goed voor de botten”)
- Beïnvloed door Ca/P verhouding
o Gunstigst bij: 1,5/1 tot 2/1
o Babyvoeding à gereguleerde verhouding (belangrijk want baby moet veel
botten aanmaken)
- Verbindingen die resorptie neg beïnvloeden:
o Oxaalzuur: in rabarber, spinazie, zurkel en bietsoorten.
à Vormt onoplosbare zouten
o Fytinezuur: in zemelen van graan
à Vormt onoplosbare zouten + capteert magnesium en ijzer
o Alginaten
o Uronzuren
o Niet-geabsorbeerde vetten
Hormonale regeling van calcium: parathormoon, calcitonine en geslachtshormonen (oestrogeen)
Algemeen:
• Calcium balans moet + zijn bij kinderen, in evenwicht bij volwassenen
• Zwangere en lacterende vrouwen moeten niet meer Ca innemen dan gewoonlijk, omdat
het lichaam meer Ca zal opnemen.
• Calciumvoorziening
˜ Inname zuivelproducten (melk, kaas)
˜ Groenten (boerenkool, spinazie (bevat ook oxaalzuur), postelein en rammenas)
˜ Noten
˜ Plantaardige dranken verrijkt met Ca
Calciumsupplementering à voor mensen met risico op Ca-tekort
Kalium Dagelijkse behoefte: staat niet vast, want is sterk afhankelijk van de spierarbeid (3 tt 4g)
Vermoeidheidsfenomeen:
Grote inspanning met sterke ademhaling (veel glycolyse) à K verlaat ic-ruimte + extracellulair Na
vermindert = verstoord evenwicht à vermoeidheid
Kaliumdeficiëntie:
- Westerse wereld: komt niet voor, tenzij je extreem ondervoed bent
- Azië en Afrikaanse groepen: soms door eenzijdig dieet o.b.v. koolhydraten met weinig K
