Samenvatting strafprocesrecht
Inhoud
Hoofdstuk 1: Definitie ................................................................................................................................... 8
KORTE INLEIDING ...................................................................................................................................... 8
OPBOUW CURSUS ..................................................................................................................................... 8
INHOUD VAN DE REGELS ........................................................................................................................... 9
DOELSTELLINGEN ...................................................................................................................................... 9
ACCUSATOIR EN INQUISITOIR PROCES ................................................................................................... 10
Hoofdstuk 2: Organen en personen bij het strafproces betrokken ............................................................ 11
POLITIE..................................................................................................................................................... 11
Takenpakket ........................................................................................................................................ 11
Statuut ................................................................................................................................................. 11
Inspectie vs. opsporing gereld in Bijzondere Strafwetten .................................................................. 12
Bevoegdheden..................................................................................................................................... 13
HET OPENBAAR MINISTERIE .................................................................................................................... 14
1 Inleiding ............................................................................................................................................... 14
Leden ................................................................................................................................................... 14
Takenpakket ........................................................................................................................................ 15
Kenmerken .......................................................................................................................................... 17
ONDERZOEKSRECHTER ............................................................................................................................ 18
Situering .............................................................................................................................................. 18
Statuut ................................................................................................................................................. 19
Takenpakket ........................................................................................................................................ 19
ONDERZOEKSGERECHTEN ....................................................................................................................... 20
Situering .............................................................................................................................................. 20
Raadkamer........................................................................................................................................... 20
Kamer van Inbeschuldigingstelling ...................................................................................................... 21
VONNISGERECHTEN ................................................................................................................................ 22
Kenmerken .......................................................................................................................................... 22
Takenpakket ........................................................................................................................................ 23
Indeling ................................................................................................................................................ 23
Gedetailleerd weergave van de vonnisgerechten............................................................................... 24
, LawstudentatVUB Samenvatting strafprocesrecht 2022-2023
Strafuitvoeringsrechtbanken ............................................................................................................... 26
Hof van Cassatie .................................................................................................................................. 27
VERMOEDELIJKE DADER .......................................................................................................................... 27
Begrippenkader ................................................................................................................................... 27
Vermoeden van onschuld.................................................................................................................... 28
BENADEELDE ........................................................................................................................................... 28
Inleiding ............................................................................................................................................... 28
Burgerlijke partij .................................................................................................................................. 28
BURGERLIJK AANSPRAKELIJKE PARTIJ ..................................................................................................... 29
Inleiding ............................................................................................................................................... 29
Gevolgen.............................................................................................................................................. 29
TUSSENKOMENDE PARTIJ........................................................................................................................ 29
Inleiding ............................................................................................................................................... 29
Gevolgen.............................................................................................................................................. 29
Hoofdstuk 3: De strafvordering ................................................................................................................... 30
DEFINITIE ................................................................................................................................................. 30
2 UITOEFENING VAN DE STRAFVORDERING .............................................................................................. 30
Principes .............................................................................................................................................. 30
De nuancering wordt uitgeklaard........................................................................................................ 30
HINDERPALEN BIJ DE UITOEFENING VAN DE STRAFVORDERING............................................................ 31
Inleiding ............................................................................................................................................... 31
Gronden tot schorsing van de strafvordering ..................................................................................... 32
Gronden van verval van de strafvordering.......................................................................................... 34
De redelijke termijn ............................................................................................................................. 41
STRAFVORDERING WEGENS MISDRIJVEN IN HET BUITENLAND GEPLEEGD ........................................... 45
Algemene regels .................................................................................................................................. 45
De voornaamste gevallen .................................................................................................................... 45
Invloed van de vervolging in het buitenland ....................................................................................... 46
Uitlevering (niet kennen; enkel wat er is besproken) ............................................................................. 46
Algemene beginselen .......................................................................................................................... 46
Uitleveringsprocedure (niet kennen) .................................................................................................. 47
Overlevering (niet kennen; enkel wat er is besproken) .......................................................................... 47
Algemene beginselen .......................................................................................................................... 47
, LawstudentatVUB Samenvatting strafprocesrecht 2022-2023
Hoofdstuk 4: De burgerlijke vordering ........................................................................................................ 47
DEFINITIE ................................................................................................................................................. 47
HET SLACHTOFFER DAT GEEN ENKELE ACTIE HEEFT ONDERNOMEN ..................................................... 48
DE VERKLARING VAN DE BENADEELDE PERSOON .................................................................................. 48
DOOR BURGERLIJKE PARTIJSTELLING ...................................................................................................... 48
Uitoefening voor de strafrechter ........................................................................................................ 49
Uitoefening voor de burgerlijke rechter ............................................................................................. 53
BIJZONDERE PROCEDURE: DE BEMIDDELING ......................................................................................... 54
Hoofdstuk 5: Het opsporingsonderzoek...................................................................................................... 54
KORTE HISTORIEK .................................................................................................................................... 54
DEFINITIE ................................................................................................................................................. 54
Begrippenkader ................................................................................................................................... 54
De proactieve recherche ..................................................................................................................... 54
TWEE KENMERKEN .................................................................................................................................. 56
Afwezigheid van dwangmaatregelen .................................................................................................. 56
Inquisitoriaal karakter ......................................................................................................................... 56
3 START VAN HET OPSPORINGSONDERZOEK ............................................................................................. 57
VERLOOP VAN HET OPSPORINGSONDERZOEK ........................................................................................ 57
De relatie tussen het openbaar ministerie en de politiediensten ...................................................... 57
De voornaamste opsporingshandelingen ........................................................................................... 57
ACTIEMOGELIJKHEDEN VAN DE RECHTSTREEKS BELANGHEBBENDEN, VERDACHTEN EN DERDEN ....... 71
De rechtstreeks belanghebbenden ..................................................................................................... 71
De verdachten (zie addendum) ........................................................................................................... 72
De derden ............................................................................................................................................ 73
EINDE VAN HET OPSPORINGSONDERZOEK ............................................................................................. 74
Hoofdstuk 6: Het gerechtelijk onderzoek.................................................................................................... 84
DEFINITIE ................................................................................................................................................. 84
KENMERKEN ............................................................................................................................................ 84
Schriftelijke neerslag ........................................................................................................................... 84
Geheim ................................................................................................................................................ 84
Niet tegensprekelijk............................................................................................................................. 85
START VAN HET GERECHTELIJK ONDERZOEK .......................................................................................... 85
Saisine van de onderzoeksrechter....................................................................................................... 85
, LawstudentatVUB Samenvatting strafprocesrecht 2022-2023
Omvang van de saisine ........................................................................................................................ 86
Gevolgen van de saisine ...................................................................................................................... 87
VERLOOP VAN HET GERECHTELIJK ONDERZOEK ..................................................................................... 87
Algemene principes ............................................................................................................................. 87
Voornaamste onderzoekshandelingen ............................................................................................... 88
DE ACTIEMOGELIJKHEDEN VAN HET OPENBAAR MINISTERIE, DE RECHTSTREEKS BELANGHEBBENDE, DE
PARTIJEN (INVERDENKINGGESTELDE EN BURGERLIJKE PARTIJ) EN DERDEN .......................................... 98
Het openbaar ministerie ..................................................................................................................... 98
De rechtstreeks belanghebbenden ..................................................................................................... 98
De partijen ........................................................................................................................................... 99
De derden .......................................................................................................................................... 100
HET TOEZICHT OP HET GERECHTELIJK ONDERZOEK (zie randnrs. 506-516 en 519) ............................. 100
Hoofdstuk 7: De voorlopige hechtenis ...................................................................................................... 100
DEFINITIE ............................................................................................................................................... 100
DE ARRESTATIE ...................................................................................................................................... 100
HET BEVEL TOT MEDEBRENGING .......................................................................................................... 101
DE RECHTEN VAN DE PERSOON DIE VAN ZIJN VRIJHEID IS BEROOFD BIJ VERHOREN VOORAFGAAND AAN
4
DE BETEKENING VAN HET AANHOUDINGSBEVEL ................................................................................. 101
Het voorafgaand vertrouwelijk overleg voorafgaand aan het eerste verhoor ................................. 101
Bijstand tijdens de verhoren ............................................................................................................. 102
Overige rechten ................................................................................................................................. 102
HET VERLENEN VAN BEVEL TOT AANHOUDING .................................................................................... 102
Voorwaarden ..................................................................................................................................... 102
Geen rechtsmiddelen ........................................................................................................................ 104
Betekening ......................................................................................................................................... 104
De uitvoering van het bevel tot aanhouding..................................................................................... 104
Contactverboden ............................................................................................................................... 105
DE VERDERE HANDHAVING VAN DE VOORLOPIGE HECHTENIS ............................................................ 105
Eerste handhaving van de voorlopige hechtenis .............................................................................. 105
De latere handhaving van de voorlopige hechtenis .......................................................................... 107
RECHTEN VAN DE PERSOON BIJ VERHOREN TIJDENS DE HANDHAVING VAN DE VOORLOPIGE HECHTENIS
............................................................................................................................................................... 108
RECHTSMIDDELEN TEGEN DE EERSTE EN DE LATERE HANDHAVINGEN ............................................... 108
Het hoger beroep .............................................................................................................................. 108