Florence Lamberts 4Vd 10/11/2022
Zorg in instabiele en complexe situaties -
Spoedeisende hulpverlening
Triage
- Essentieel onderdeel binnen spoedeisende hulpverlening
- Doel = managen van het patiëntenaanbod op een spoedgevallendienst, het toekennen van behandelurgenties
aan patiënten en het overzicht bewaren van de wachtzaal
- Elke patiënt die zicht aanbiedt op spoed dient een triage te ondergaan
- Systematische observatie d.m.v gevalideerde meetschaal = Urgentiegraad toekennen --> maakt komaf met first
come first served principe
- Voordelen van toekennen van behandelurgenties:
• Urgente problemen worden tijdig herkend en gepaste actie kan ondernomen worden (prioriteit stellen
in behandeling)
• Kunnen opstarten van diagnostisch onderzoek
• Controleren van de patiëntenstroom op de spoed
• Correct informeren van patiënten over hun vermoedelijke wachttijd = positief effect op angstreductie
en agressie
Triagesystemen
Manchester Triage System (MTS)
- Meest courant gebruikt in België
- Maakt geen gebruik van medische diagnoses omdat de diagnose niet altijd gerelateerd is aan de klinische
prioriteit
- Gaat uit van klachten/symptomen --> in totaal 52 stroomschema’s die helpen bij het bepalen van de
urgentiegraad + 7 specifiek aan pediatrie
- Gezien beperkte tijd voor triage-onderzoek werkt het MTS met 6 algemene discriminanten + verschillende
sleutelsymptomen = Levensgevaar, Pijn, Bloeding, Bewustzijn, Temperatuur, Acuutheid + specifiek op basis van
categorie
- 5 urgentiecategorieën met elks hun eigen kleurcode = per kleurcode wordt aangegeven binnen welke
tijdspannen (minuten) er een arts de patiënt dient te onderzoeken = helpt bij het bepalen van prioriteiten
Taak van triage verpleegkundige Extra aandachtspunten bij triage kinderen
- Eerste, beknopte anamnese – to the point - Angstig → geduld & zachte benadering
- Parameters - Ontkleden van het kind
• Toestand bepalen - Besmettelijke aandoeningen: triagepost is ook
• Ijkingspunt = de beginsituatie was toen…. besmet dus hier alert op zijn
(positieve/negatieve evaluatie bepalen) - Risicopatiënten (muco, onco…) --> omgekeerd
- Pijnbestrijding + eerste hulp isolatie
• Heeft de pt al iets ingenomen? - Kindermishandeling = hoe de dynamiek
• Eerste pijn couperen - Kinderen kunnen veel beter compenseren =
- Informeren van patiënten – angst/frustratie bloeddruk blijft zeer goed, tot hij dat plots niet
- Distributie van patiënten + managen v/d wachtzaal meer is
pag. 1
, Florence Lamberts 4Vd 10/11/2022
Casuïstiek triage
Er zijn 3 boxen en 1 reanimatiekamer
Casus 1: hoofdpijn
- 45-jarige zakenman met sinds 2 dagen hoofdpijn, temporale regio is gevoelig bij palpatie, gisteren beperkte
visusstoornis, geen braken/nausea
- Antwoord = Wachtzaal
Casus 2: chemische irritatie
- Iemand die aan zwembad aan het werken heeft 30min geleden chloor in ogen gekregen, brandend gevoel
- Antwoord = Tijdelijk in box + Naar antigifcentrum bellen voor advies of oog spoelen en intern doorverwijzen
(oftalmoloog)
Casus 3: koorts
- Baby van 1 maand heeft sinds 3 dagen koorts (momenteel 40°C), ouders zijn ongerust, ingezakte fontanel,
reageert op geluid
- Antwoord = Box
Casus 4: diarree
- 22-jarige student die na eigen koken ’s nachts ziek is geworden: abdominale krampen, frequent braken, geen
tekenen van dehydratatie
- Antwoord = Wachtzaal (als hier wc aanwezig is)
Casus 5: oorpijn
- Heeft al een week oorpijn en ging niet naar huisarts omdat deze op vakantie is, pijn is bilateraal en geen koorts
- Antwoord = Wachtzaal
Casus 6: dyspnoe
- Dame met dyspnoe dat eergisteren is ontstaan, pleurale pijn, hoesten en saturatie van 93%, klinisch beeld: kan
geen volzinnen zeggen en lichte vorm van cyanose rond lippen
- Antwoord = Indien plaatsing in box is het belangrijk om patiënt te blijven observeren en nauw op te volgen
Casus 7: vermoeden heupfractuur
- 80-jarige man die 1 uur geleden gevallen is en met ziekenwagen is binnengebracht, zwelling en deformatie
been (verkorting linkerbeen met exorotatie en zwelling) VAS van 4, nuchter
- Antwoord = In box
Casus 8: verkeersongeval
- Ongeval op E19 met ziekenwagen en MUG ter plaatse: VAS van 10, seatbelt sign en plankharde buik
- Antwoord = Reanimatiekamer
• Gevaar bij seatbelt sign = grote energetische impact die inwendige schade kan geven
• Plankharde buik kan wijzen op inwendige bloeding → laceratie van orgaan waardoor vocht
(maagvocht, stoelgang, bloed, …) kan loskomen binnen de buik met als gevolg dat het perineum
geprikkeld wordt en als reactie gaat samen trekken + ook typerend bij palpatie = heel veel pijn (niet
hetzelfde als loslaatpijn)
• Let op ! = Iemand die via MUG wordt binnengebracht moet niet meer door triage omdat hier de eerste
beoordeling al gebeurd is ter plaatse van het ongeval, triage gebeurd pre hospitaal
pag. 2
, Florence Lamberts 4Vd 10/11/2022
Oorsprong en toepassing van de ABCDE-benadering
- Kent zijn oorsprong in de reanimatie = Levensreddende handelingen kunnen worden uitgevoerd zonder dat
een diagnose voor onderliggend lijden is gesteld
- Prioriteit in de behandeling dienen te worden gesteld op basis van hun levensreddendheid
- Bij de benadering van een ernstig zieke patiënt gaat men als hulpverlener in eerste instantie uit van
symptomen → biedt structuur bij inschatten van ernst
- Observeren van symptomen
• Oorzaken en pathologieën zijn initieel van minder belang
• Tijdens de primary survey/assessment worden levensbedreigende aandoeningen of verwondingen
gedetecteerd → ABC
• “treat first what kills first”: grootste vitale bedreiging verdient de hoogste prioriteit
• Secondary survey/assessment → ABCDE
• Algemeen geldende regel is dat de volgende stap in ABCDE pas start als de vorige stap voldoende
onder controle is
- Primary survey = onder controle
- Uitgebreidere benadering
- Vastgestelde complicaties worden behandeld, hier worden meer middelen ingezet
- Deze surveys hebben tot doel om in de acute fase de grootste problemen het hoofd te bieden
- Gezondheidstoestand is een dynamisch proces waarbij het aangewezen is om repetitief de ABCDE-benadering
te blijven herhalen
pag. 3
Zorg in instabiele en complexe situaties -
Spoedeisende hulpverlening
Triage
- Essentieel onderdeel binnen spoedeisende hulpverlening
- Doel = managen van het patiëntenaanbod op een spoedgevallendienst, het toekennen van behandelurgenties
aan patiënten en het overzicht bewaren van de wachtzaal
- Elke patiënt die zicht aanbiedt op spoed dient een triage te ondergaan
- Systematische observatie d.m.v gevalideerde meetschaal = Urgentiegraad toekennen --> maakt komaf met first
come first served principe
- Voordelen van toekennen van behandelurgenties:
• Urgente problemen worden tijdig herkend en gepaste actie kan ondernomen worden (prioriteit stellen
in behandeling)
• Kunnen opstarten van diagnostisch onderzoek
• Controleren van de patiëntenstroom op de spoed
• Correct informeren van patiënten over hun vermoedelijke wachttijd = positief effect op angstreductie
en agressie
Triagesystemen
Manchester Triage System (MTS)
- Meest courant gebruikt in België
- Maakt geen gebruik van medische diagnoses omdat de diagnose niet altijd gerelateerd is aan de klinische
prioriteit
- Gaat uit van klachten/symptomen --> in totaal 52 stroomschema’s die helpen bij het bepalen van de
urgentiegraad + 7 specifiek aan pediatrie
- Gezien beperkte tijd voor triage-onderzoek werkt het MTS met 6 algemene discriminanten + verschillende
sleutelsymptomen = Levensgevaar, Pijn, Bloeding, Bewustzijn, Temperatuur, Acuutheid + specifiek op basis van
categorie
- 5 urgentiecategorieën met elks hun eigen kleurcode = per kleurcode wordt aangegeven binnen welke
tijdspannen (minuten) er een arts de patiënt dient te onderzoeken = helpt bij het bepalen van prioriteiten
Taak van triage verpleegkundige Extra aandachtspunten bij triage kinderen
- Eerste, beknopte anamnese – to the point - Angstig → geduld & zachte benadering
- Parameters - Ontkleden van het kind
• Toestand bepalen - Besmettelijke aandoeningen: triagepost is ook
• Ijkingspunt = de beginsituatie was toen…. besmet dus hier alert op zijn
(positieve/negatieve evaluatie bepalen) - Risicopatiënten (muco, onco…) --> omgekeerd
- Pijnbestrijding + eerste hulp isolatie
• Heeft de pt al iets ingenomen? - Kindermishandeling = hoe de dynamiek
• Eerste pijn couperen - Kinderen kunnen veel beter compenseren =
- Informeren van patiënten – angst/frustratie bloeddruk blijft zeer goed, tot hij dat plots niet
- Distributie van patiënten + managen v/d wachtzaal meer is
pag. 1
, Florence Lamberts 4Vd 10/11/2022
Casuïstiek triage
Er zijn 3 boxen en 1 reanimatiekamer
Casus 1: hoofdpijn
- 45-jarige zakenman met sinds 2 dagen hoofdpijn, temporale regio is gevoelig bij palpatie, gisteren beperkte
visusstoornis, geen braken/nausea
- Antwoord = Wachtzaal
Casus 2: chemische irritatie
- Iemand die aan zwembad aan het werken heeft 30min geleden chloor in ogen gekregen, brandend gevoel
- Antwoord = Tijdelijk in box + Naar antigifcentrum bellen voor advies of oog spoelen en intern doorverwijzen
(oftalmoloog)
Casus 3: koorts
- Baby van 1 maand heeft sinds 3 dagen koorts (momenteel 40°C), ouders zijn ongerust, ingezakte fontanel,
reageert op geluid
- Antwoord = Box
Casus 4: diarree
- 22-jarige student die na eigen koken ’s nachts ziek is geworden: abdominale krampen, frequent braken, geen
tekenen van dehydratatie
- Antwoord = Wachtzaal (als hier wc aanwezig is)
Casus 5: oorpijn
- Heeft al een week oorpijn en ging niet naar huisarts omdat deze op vakantie is, pijn is bilateraal en geen koorts
- Antwoord = Wachtzaal
Casus 6: dyspnoe
- Dame met dyspnoe dat eergisteren is ontstaan, pleurale pijn, hoesten en saturatie van 93%, klinisch beeld: kan
geen volzinnen zeggen en lichte vorm van cyanose rond lippen
- Antwoord = Indien plaatsing in box is het belangrijk om patiënt te blijven observeren en nauw op te volgen
Casus 7: vermoeden heupfractuur
- 80-jarige man die 1 uur geleden gevallen is en met ziekenwagen is binnengebracht, zwelling en deformatie
been (verkorting linkerbeen met exorotatie en zwelling) VAS van 4, nuchter
- Antwoord = In box
Casus 8: verkeersongeval
- Ongeval op E19 met ziekenwagen en MUG ter plaatse: VAS van 10, seatbelt sign en plankharde buik
- Antwoord = Reanimatiekamer
• Gevaar bij seatbelt sign = grote energetische impact die inwendige schade kan geven
• Plankharde buik kan wijzen op inwendige bloeding → laceratie van orgaan waardoor vocht
(maagvocht, stoelgang, bloed, …) kan loskomen binnen de buik met als gevolg dat het perineum
geprikkeld wordt en als reactie gaat samen trekken + ook typerend bij palpatie = heel veel pijn (niet
hetzelfde als loslaatpijn)
• Let op ! = Iemand die via MUG wordt binnengebracht moet niet meer door triage omdat hier de eerste
beoordeling al gebeurd is ter plaatse van het ongeval, triage gebeurd pre hospitaal
pag. 2
, Florence Lamberts 4Vd 10/11/2022
Oorsprong en toepassing van de ABCDE-benadering
- Kent zijn oorsprong in de reanimatie = Levensreddende handelingen kunnen worden uitgevoerd zonder dat
een diagnose voor onderliggend lijden is gesteld
- Prioriteit in de behandeling dienen te worden gesteld op basis van hun levensreddendheid
- Bij de benadering van een ernstig zieke patiënt gaat men als hulpverlener in eerste instantie uit van
symptomen → biedt structuur bij inschatten van ernst
- Observeren van symptomen
• Oorzaken en pathologieën zijn initieel van minder belang
• Tijdens de primary survey/assessment worden levensbedreigende aandoeningen of verwondingen
gedetecteerd → ABC
• “treat first what kills first”: grootste vitale bedreiging verdient de hoogste prioriteit
• Secondary survey/assessment → ABCDE
• Algemeen geldende regel is dat de volgende stap in ABCDE pas start als de vorige stap voldoende
onder controle is
- Primary survey = onder controle
- Uitgebreidere benadering
- Vastgestelde complicaties worden behandeld, hier worden meer middelen ingezet
- Deze surveys hebben tot doel om in de acute fase de grootste problemen het hoofd te bieden
- Gezondheidstoestand is een dynamisch proces waarbij het aangewezen is om repetitief de ABCDE-benadering
te blijven herhalen
pag. 3
