ARBEIDSRECHT
Inhoud
H1: Inleiding tot het arbeidsrecht................................................................................................................. 4
1. Inleiding................................................................................................................................................ 4
2. Bronnen van het arbeidsrecht............................................................................................................... 5
H2: Algemene bepalingen van de arbeidsovereenkomstenwet....................................................................7
1. Toepassingsgebied van de wet van 3 juli 1978...................................................................................... 7
2. Het aangaan van de arbeidsovereenkomst...........................................................................................8
3. Inhoud van de Arbeidsovereenkomstenwet........................................................................................ 10
4. Soorten arbeidsovereenkomsten........................................................................................................ 10
H3: Inhoud van de arbeidsovereenkomst................................................................................................... 14
1. Het dwingende karakter van de Arbeidsovereenkomstenwet.............................................................14
2. Het proefbeding.................................................................................................................................. 14
3. Het concurrentiebeding...................................................................................................................... 15
4. Het scholingsbeding (art. 22bis WAO)................................................................................................. 17
5. Car policy – gsm policy – computer policy – fiets policy......................................................................19
6. Het exclusiviteitsbeding...................................................................................................................... 19
7. Het anciënniteitsbeding...................................................................................................................... 19
H4: Uitvoering van de arbeidsovereenkomst.............................................................................................. 20
1. Verplichtingen van beide partijen....................................................................................................... 20
2. Verplichtingen van de werknemer...................................................................................................... 21
3. Verplichtingen van de werkgever........................................................................................................ 22
4. Aansprakelijkheid van de partijen...................................................................................................... 24
5. Privacy van werknemer vs. controlerecht van werkgever...................................................................25
6. AVG – GDPR........................................................................................................................................ 26
7. Waarde van onrechtmatig verkregen bewijs.......................................................................................26
H5: Schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst...................................................................27
A. Schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst.................................................................27
B. Betaalde feestdagen........................................................................................................................... 39
H6: Einde van de arbeidsovereenkomst...................................................................................................... 42
1. Algemene (civielrechtelijke) wijzen van beëindiging..........................................................................42
2. Arbeidsrechtelijke wijzen van beëindiging: ontslag door opzeg..........................................................45
1
, ARBEIDSRECHT
3. Arbeidsrechtelijke wijzen van beëindiging: ontslag wegens dringende reden.....................................49
4. Onregelmatige beëindiging of verbreking van de arbeidsovereenkomst.............................................50
5. Bescherming tegen ontslag................................................................................................................. 52
6. Rechtsmisbruik bij ontslag................................................................................................................... 52
7. Vergoeding bij faillissement................................................................................................................ 53
8. Het ontslag van een arbeidsongeschikte werknemer..........................................................................53
H7: De arbeidsduur..................................................................................................................................... 54
1. Toepassingsgebied van de arbeidsduurreglementering......................................................................54
2. Het begrip arbeidsduur....................................................................................................................... 55
3. Minimumgrenzen van de arbeidsduur................................................................................................ 55
4. Pauzes en rusttijden............................................................................................................................ 56
5. Maximumgrenzen van de arbeidstijd.................................................................................................. 57
6. Overloon............................................................................................................................................. 58
7. Deeltijdse arbeid................................................................................................................................. 59
8. Zondagsrust........................................................................................................................................ 60
9. Nachtarbeid........................................................................................................................................ 60
10. Glijdende werktijden......................................................................................................................... 61
8. Loon(bescherming)................................................................................................................................. 62
1. Toepassingsgebied van de Loonbeschermingswet..............................................................................62
2. Het begrip loon................................................................................................................................... 62
3. Bescherming van het loon................................................................................................................... 63
4. Loonkost, brutoloon en nettoloon...................................................................................................... 65
9. Tijdelijke arbeid, uitzendarbeid en terbeschikkingstelling van werknemers............................................66
Vooraf.................................................................................................................................................... 66
1. Reglementering van de tijdelijke arbeid.............................................................................................. 67
2. Reglementering van de uitzendarbeid................................................................................................ 67
10. Het arbeidsreglement........................................................................................................................... 71
Vooraf..................................................................................................................................................... 71
1. Toepassingsgebied.............................................................................................................................. 71
2. Inhoud van het arbeidsreglement....................................................................................................... 72
3. Het opstellen en wijzigen van het arbeidsreglement...........................................................................73
4. Bekendmaking van het arbeidsreglement........................................................................................... 74
2
, ARBEIDSRECHT
5. Toezicht en sancties............................................................................................................................ 74
11. Collectief arbeidsrecht.......................................................................................................................... 75
1. Sociaal overleg tussen sociale partners............................................................................................... 75
2. Sociaal overleg op interprofessioneel niveau...................................................................................... 76
3. Sociaal overleg op professioneel niveau.............................................................................................. 77
4. Sociaal overleg in de onderneming..................................................................................................... 78
5. De collectieve arbeidsovereenkomst.................................................................................................. 80
3
, ARBEIDSRECHT
H1: INLEIDING TOT HET ARBEIDSRECHT
1. Inleiding
Het arbeidsrecht is een onderdeel van de ‘sociale wetgeving’ en is het geheel van rechtsregels (wetten,
KB’s, CAO’s, decreten,…) die de verhoudingen regelt tussen werkgevers en werknemers met als bijzonder
deel:
- Bescherming van de belangen van werknemers
- Bevorderen van hun welzijn
Beschermingswetten beschermen de werknemer (vb. wet op de arbeidsovereenkomsten, arbeidswet).
Sociale verzekeringswetten waarborgen het inkomen van de werknemer.
Sociale wetgeving omvat dus:
- Arbeidsrecht
- Socialezekerheidsrecht
- Wetgeving omtrent diverse minimumvoorzieningen (vb. leefloon)
4
Inhoud
H1: Inleiding tot het arbeidsrecht................................................................................................................. 4
1. Inleiding................................................................................................................................................ 4
2. Bronnen van het arbeidsrecht............................................................................................................... 5
H2: Algemene bepalingen van de arbeidsovereenkomstenwet....................................................................7
1. Toepassingsgebied van de wet van 3 juli 1978...................................................................................... 7
2. Het aangaan van de arbeidsovereenkomst...........................................................................................8
3. Inhoud van de Arbeidsovereenkomstenwet........................................................................................ 10
4. Soorten arbeidsovereenkomsten........................................................................................................ 10
H3: Inhoud van de arbeidsovereenkomst................................................................................................... 14
1. Het dwingende karakter van de Arbeidsovereenkomstenwet.............................................................14
2. Het proefbeding.................................................................................................................................. 14
3. Het concurrentiebeding...................................................................................................................... 15
4. Het scholingsbeding (art. 22bis WAO)................................................................................................. 17
5. Car policy – gsm policy – computer policy – fiets policy......................................................................19
6. Het exclusiviteitsbeding...................................................................................................................... 19
7. Het anciënniteitsbeding...................................................................................................................... 19
H4: Uitvoering van de arbeidsovereenkomst.............................................................................................. 20
1. Verplichtingen van beide partijen....................................................................................................... 20
2. Verplichtingen van de werknemer...................................................................................................... 21
3. Verplichtingen van de werkgever........................................................................................................ 22
4. Aansprakelijkheid van de partijen...................................................................................................... 24
5. Privacy van werknemer vs. controlerecht van werkgever...................................................................25
6. AVG – GDPR........................................................................................................................................ 26
7. Waarde van onrechtmatig verkregen bewijs.......................................................................................26
H5: Schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst...................................................................27
A. Schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst.................................................................27
B. Betaalde feestdagen........................................................................................................................... 39
H6: Einde van de arbeidsovereenkomst...................................................................................................... 42
1. Algemene (civielrechtelijke) wijzen van beëindiging..........................................................................42
2. Arbeidsrechtelijke wijzen van beëindiging: ontslag door opzeg..........................................................45
1
, ARBEIDSRECHT
3. Arbeidsrechtelijke wijzen van beëindiging: ontslag wegens dringende reden.....................................49
4. Onregelmatige beëindiging of verbreking van de arbeidsovereenkomst.............................................50
5. Bescherming tegen ontslag................................................................................................................. 52
6. Rechtsmisbruik bij ontslag................................................................................................................... 52
7. Vergoeding bij faillissement................................................................................................................ 53
8. Het ontslag van een arbeidsongeschikte werknemer..........................................................................53
H7: De arbeidsduur..................................................................................................................................... 54
1. Toepassingsgebied van de arbeidsduurreglementering......................................................................54
2. Het begrip arbeidsduur....................................................................................................................... 55
3. Minimumgrenzen van de arbeidsduur................................................................................................ 55
4. Pauzes en rusttijden............................................................................................................................ 56
5. Maximumgrenzen van de arbeidstijd.................................................................................................. 57
6. Overloon............................................................................................................................................. 58
7. Deeltijdse arbeid................................................................................................................................. 59
8. Zondagsrust........................................................................................................................................ 60
9. Nachtarbeid........................................................................................................................................ 60
10. Glijdende werktijden......................................................................................................................... 61
8. Loon(bescherming)................................................................................................................................. 62
1. Toepassingsgebied van de Loonbeschermingswet..............................................................................62
2. Het begrip loon................................................................................................................................... 62
3. Bescherming van het loon................................................................................................................... 63
4. Loonkost, brutoloon en nettoloon...................................................................................................... 65
9. Tijdelijke arbeid, uitzendarbeid en terbeschikkingstelling van werknemers............................................66
Vooraf.................................................................................................................................................... 66
1. Reglementering van de tijdelijke arbeid.............................................................................................. 67
2. Reglementering van de uitzendarbeid................................................................................................ 67
10. Het arbeidsreglement........................................................................................................................... 71
Vooraf..................................................................................................................................................... 71
1. Toepassingsgebied.............................................................................................................................. 71
2. Inhoud van het arbeidsreglement....................................................................................................... 72
3. Het opstellen en wijzigen van het arbeidsreglement...........................................................................73
4. Bekendmaking van het arbeidsreglement........................................................................................... 74
2
, ARBEIDSRECHT
5. Toezicht en sancties............................................................................................................................ 74
11. Collectief arbeidsrecht.......................................................................................................................... 75
1. Sociaal overleg tussen sociale partners............................................................................................... 75
2. Sociaal overleg op interprofessioneel niveau...................................................................................... 76
3. Sociaal overleg op professioneel niveau.............................................................................................. 77
4. Sociaal overleg in de onderneming..................................................................................................... 78
5. De collectieve arbeidsovereenkomst.................................................................................................. 80
3
, ARBEIDSRECHT
H1: INLEIDING TOT HET ARBEIDSRECHT
1. Inleiding
Het arbeidsrecht is een onderdeel van de ‘sociale wetgeving’ en is het geheel van rechtsregels (wetten,
KB’s, CAO’s, decreten,…) die de verhoudingen regelt tussen werkgevers en werknemers met als bijzonder
deel:
- Bescherming van de belangen van werknemers
- Bevorderen van hun welzijn
Beschermingswetten beschermen de werknemer (vb. wet op de arbeidsovereenkomsten, arbeidswet).
Sociale verzekeringswetten waarborgen het inkomen van de werknemer.
Sociale wetgeving omvat dus:
- Arbeidsrecht
- Socialezekerheidsrecht
- Wetgeving omtrent diverse minimumvoorzieningen (vb. leefloon)
4