PSYCHIATRIE
Kind en jeugd
,Pagina 1 van 131
, INLEIDING
1. ALGEMENE PRINCIPES
FILMPJE: Evian
Wij verwachten steeds een Evian kind, terwijl we moeten accepteren dat baby’s in
ontwikkeling zijn en dus kunnen we bepaalde vaardigheden pas verwachten op een
bepaalde leeftijd.
Er zijn dus normen opgesteld voor de ontwikkeling van een kind. Dit zijn geen strikte
normen, maar wanneer het te hard afwijkt, moet je aan de alarmbel trekken.
Deze tabel toont hoeveel ontwikkelingsdomeinen er zijn en wat bij welke leeftijd hoort
De ontwikkeling voltrekt zich heel snel:
• Op 4j tijd kan een kind goed praten.
• 0-jarigen gebruiken ook taal, maar kunnen geen woorden vormen.
Toch kunnen we daar zaken uit afleiden.
De ontwikkeling is universeel. Alle baby’s halen deze mijlpalen rond dezelfde leeftijd.
De kinderen met ontwikkelingsproblemen vormen de uitzondering.
Deze ontwikkeling gaat niet volledig automatisch. De mogelijkheden zijn bij de
geboorte geprogrammeerd, maar er is bepaalde interactie nodig om het tot
ontwikkeling te laten komen.
Pagina 2 van 131
, 1.1. GENETICA: NATURE VS. NURTURE
Genen: dit zijn de kindeigen eigenschappen die voorgeprogrammeerd zijn bij de
geboorte.
We onderzoeken de genen in combinatie met de omgeving. We kijken naar de
impact van levenservaringen. Omgeving is meer dan de thuissituatie, ook de school,
vrienden en cultuur hebben een impact.
Vroeger onderzocht met nature en nurture door adoptiestudies. Het kind dragen
bepaalde genen, als het dan opgevoed wordt door andere ouders, kan die je die uit
elkaar trekken.
Er zijn onvoldoende adopties, dus vandaar dat ze dat nadien met tweelingen doen.
De eeneiige tweelingen zijn genetisch identiek, bij twee-eiige tweelingen is er
ongeveer 50% identiek, maar dit kan wel afwijken bv. maar 1% of 99%.
Als je 1000 eeneiige hebt en 1000 twee-eiige hebt, kan je voor een bepaalde
eigenschap gaan kijken in welke mate die ontwikkeld. De omgeving is hetzelfde voor
beide kinderen, want ze groeien op binnen hetzelfde gezin. Hierdoor konden ze
formules ontwikkelen om de mate van erfelijkheid te berekenen.
Een kind is geen onbeschreven blad:
Er is een startpositie, waardoor niet ieder kind gelijk is. De genetische opmaak
bepaalt de startpositie en ontwikkelingsmogelijkheden. Die startpositie bepaald ook
binnen welke marges we gaan ontwikkelen. Je weet dat je bv. nooit een topsporter
zal worden, hoe veel je ook oefent. Binnen sport wordt dit sterk aanvaard, maar bij
andere ontwikkelingsdomeinen is dit minder evident. Kinderen hebben geen gelijke
mogelijkheden
The Jim twins:
Tweelingen worden soms ook omgekeerd gebruikt. Ze worden apart opgevoed,
waarbij ze vaak lang niet weten dat ze tweeling zijn. Dit is niet puur genetisch
bepaald, maar het valt wel op hoe gelijkend hun levens toch verlopen.
Pagina 3 van 131
Kind en jeugd
,Pagina 1 van 131
, INLEIDING
1. ALGEMENE PRINCIPES
FILMPJE: Evian
Wij verwachten steeds een Evian kind, terwijl we moeten accepteren dat baby’s in
ontwikkeling zijn en dus kunnen we bepaalde vaardigheden pas verwachten op een
bepaalde leeftijd.
Er zijn dus normen opgesteld voor de ontwikkeling van een kind. Dit zijn geen strikte
normen, maar wanneer het te hard afwijkt, moet je aan de alarmbel trekken.
Deze tabel toont hoeveel ontwikkelingsdomeinen er zijn en wat bij welke leeftijd hoort
De ontwikkeling voltrekt zich heel snel:
• Op 4j tijd kan een kind goed praten.
• 0-jarigen gebruiken ook taal, maar kunnen geen woorden vormen.
Toch kunnen we daar zaken uit afleiden.
De ontwikkeling is universeel. Alle baby’s halen deze mijlpalen rond dezelfde leeftijd.
De kinderen met ontwikkelingsproblemen vormen de uitzondering.
Deze ontwikkeling gaat niet volledig automatisch. De mogelijkheden zijn bij de
geboorte geprogrammeerd, maar er is bepaalde interactie nodig om het tot
ontwikkeling te laten komen.
Pagina 2 van 131
, 1.1. GENETICA: NATURE VS. NURTURE
Genen: dit zijn de kindeigen eigenschappen die voorgeprogrammeerd zijn bij de
geboorte.
We onderzoeken de genen in combinatie met de omgeving. We kijken naar de
impact van levenservaringen. Omgeving is meer dan de thuissituatie, ook de school,
vrienden en cultuur hebben een impact.
Vroeger onderzocht met nature en nurture door adoptiestudies. Het kind dragen
bepaalde genen, als het dan opgevoed wordt door andere ouders, kan die je die uit
elkaar trekken.
Er zijn onvoldoende adopties, dus vandaar dat ze dat nadien met tweelingen doen.
De eeneiige tweelingen zijn genetisch identiek, bij twee-eiige tweelingen is er
ongeveer 50% identiek, maar dit kan wel afwijken bv. maar 1% of 99%.
Als je 1000 eeneiige hebt en 1000 twee-eiige hebt, kan je voor een bepaalde
eigenschap gaan kijken in welke mate die ontwikkeld. De omgeving is hetzelfde voor
beide kinderen, want ze groeien op binnen hetzelfde gezin. Hierdoor konden ze
formules ontwikkelen om de mate van erfelijkheid te berekenen.
Een kind is geen onbeschreven blad:
Er is een startpositie, waardoor niet ieder kind gelijk is. De genetische opmaak
bepaalt de startpositie en ontwikkelingsmogelijkheden. Die startpositie bepaald ook
binnen welke marges we gaan ontwikkelen. Je weet dat je bv. nooit een topsporter
zal worden, hoe veel je ook oefent. Binnen sport wordt dit sterk aanvaard, maar bij
andere ontwikkelingsdomeinen is dit minder evident. Kinderen hebben geen gelijke
mogelijkheden
The Jim twins:
Tweelingen worden soms ook omgekeerd gebruikt. Ze worden apart opgevoed,
waarbij ze vaak lang niet weten dat ze tweeling zijn. Dit is niet puur genetisch
bepaald, maar het valt wel op hoe gelijkend hun levens toch verlopen.
Pagina 3 van 131
