REUMATOLOGIE
Degeneratieve reuma Osteo-POROSE Osteo-ARTROSE
Definitie : - Skelet - Gewrichtskraakbeen ↓
- Lage botmassa - Subchondraal bot veranderingen
- Microarchitecturale veranderingen - Osteofyten
➔ Broosheid botten ↑
➔ Kans breuken ↑
Pathogenese Risicofactoren: Risicofactoren:
- Oudere leeftijd - //
- Vrouw → Tengere, magere vrouwen
- Genetica
- Roken, medicatie en drugs Verschil primair en secundair:
- Alcohol, koffie, voeding - Primair: normaal krkbn en subch bot tgv
- Ras: blanke mensen standsafwijking
- Passieve levensstijl
- Secundair: abnormaal krkbn en subch
Verschil primair en secundair : bot tgv trauma, medicatie,
- Primair : idiopathisch of involutief inflammatoire artrose, RA en septische
- Secundair : tgv ziekte artritis
Negatief botbalans: meer resorptie dan formatie
Diagnose Diagnose gebeurt op basis van: Diagnose gebeurt op basis van:
- Symptomen (pijn, functieverlies, - Normaal bloedonderzoek
lengteverlies) - Lichtgeel synoviaal vocht
- Klinisch onderzoek (kloppijn spina - Medische beeldvorming: osteofyten,
vertebrae of sacrum) osteosclerose, gewrichtsspleet
- Technische onderzoeken (BMD, RX, CT, vernauwing
bloed- en/of urineonderzoek)
DD inflammatoire artrose ≠ artritis
- Artrose: geen inflammatie, medische
beeldvorming negatief
(osteocondensatie)
- Artritis: ochtendstijfheid, pijn, warmte,
medische beeldvorming positief
(osteopenie)
Epidemiologie - Prognose - Piek in BMD rond 20 jaar - Meest voorkomende reuma aandoening
- Vanaf 40 jaar, osteopenie en osteopose ↑ - Toename risico met leeftijd
- Symptomen: - Beloop:
o Pijn o Drukpijn
o Functieverlies o Crepitaties
o Lengteverlies o Natuurlijke evolutie en variabel
- Symptomen:
o Pijn, stijfheid
o Functieverlies
o Depressie en slapeloosheid
Behandeling - Risicofracturen↓ //
- Secundaire preventie : valpreventie
- Begeleiden: informeren, adviseren en
instrueren hulpmiddelen
- Oefentherapie: multimodale programma
- Gedragsgeoriënteerde benadering: angst
beweging
, REUMATOLOGIE
Weke delen reuma Fibromyalgie (syndroom) Complex regionaal pijn syndroom (CRPS)
Definitie - Multifocale pijn: wijde spreiding en niet - Warme/ACUTE fase → dominant inflamm
proportioneel (basis) karakteristieken
→ Chronisch veralgemeende pijn (neuro) - Koude/ Chronische fase → dominant autonome
→ Multifocale gevoeligheid voor palpatie karakteristieken
Andere symptomen: Type 1: afwezigheid majeure perifere zenuwschade
- Vermoeidheid/stijfheid (70-75%) - Na immob, chirurgie, verstuiking…
- Ernst ≠ originele trauma
- Cognitieve dysfunctie (Fibrofog) - Symptomen soms distaler dan oorsprong trauma
- Slaapproblemen (85-90%) Type 2: AANWEZIGHEID maj perifere zenuwschade
→ Short-wave slaap ↓ - centrale aandoeningen vnl (Parkinson,CVA,
→ Abnormale alfa-ritmes tetraplegie)
→ Slaapefficiëntie ↓ - Ook bij inflammatoir reuma aandoeningen
- Gerelateerde problemen: depressie, angst en Complex klinisch beeld met sensorische,
psychologisch lijden psychosociale, vegetatieve, motorische en
trofische stoornissen
Pathogenese - Kenmerkende centrale sensitisatie - inflammatie, centrale sensitisatie, perifere
sensitisatie en plasticiteit brein
Diagnose Diagnose op basis van ACR (2010): Diagnose op basis van IASP:
1) Chronische klachten: >3m onafgebroken 1) Continue pijn en disproportioneel
2) Veralgemeende pijn index 2) 1 symptoom van het klinisch beeld (report)
- WPI: 7 en SS scale:5 OF 3) 1 symptoom op moment van evaluatie
- WPI: 3-6 en SS scale:9 (evidence)
3) Uitsluitingsdiagnose: geen andere ziekte 4) Geen andere diagnose
DD: Bijkomende hulp:
- er is bij FM een kenmerkend CS - Rx abnormaal, diffuse osteoporose, geen artritis
- uitsluiting door uitgebreide anamnese, labo en - Normaal bloed en MRI abnormaal in acute fase
imaging
Epidemiologie - Prognose - Prevalentie: 1,3 – 8% Prevalentie: 7% na fracturen, chirurgie of andere
- 2de reuma aandoening na artrose soorten trauma/letsels
Risicofactoren: Risicofactoren:
- Vaker bij vrouwen, en meest voorkomende - Vaker bij vrouwen
oorzaak MSK pijn bij vrouwen tussen 20-55 j - Oudere leeftijd, menopauze, migraine,
- familiale predispositie osteoporose, astma
Prognose: Prognose:
- Symptomen stabiel, pijn kan fluctueren - 80% herstel binnen 1 jaar, 20¨% evol chronisch
- QOL wordt beter - Psychologische factoren belangrijk voor evol en
- Soms evolutie naar andere ziekte van respons op behandeling
uitsluitingsdiagnose - OL slechter dan BL
Behandeling - Educatie: CS, slaap, voeding, oefentherapie 1) Kinesitherapie en ergotherapie
→ Dieet rijk aan antioxidanten, Vit B en D → 2) Pyschologische therapie
symptomen ↓ 3) Medicamenteuze aanpak:
- Medicatie: analgetica, anti-depressiva, anti- corticosteroïden en NSAIDS
conculsiva en SNRI 4) Andere medische technieken: “ganglion
- Oefentherapie: gericht op kracht en cardio blocks” en “spinal cord stimulation”
- Cognitieve gedragstherapie: coping en self- 5) Nieuwe types behandeling:
efficacy bisphosponaten, ketamines en low-dose
naxeltrone
Degeneratieve reuma Osteo-POROSE Osteo-ARTROSE
Definitie : - Skelet - Gewrichtskraakbeen ↓
- Lage botmassa - Subchondraal bot veranderingen
- Microarchitecturale veranderingen - Osteofyten
➔ Broosheid botten ↑
➔ Kans breuken ↑
Pathogenese Risicofactoren: Risicofactoren:
- Oudere leeftijd - //
- Vrouw → Tengere, magere vrouwen
- Genetica
- Roken, medicatie en drugs Verschil primair en secundair:
- Alcohol, koffie, voeding - Primair: normaal krkbn en subch bot tgv
- Ras: blanke mensen standsafwijking
- Passieve levensstijl
- Secundair: abnormaal krkbn en subch
Verschil primair en secundair : bot tgv trauma, medicatie,
- Primair : idiopathisch of involutief inflammatoire artrose, RA en septische
- Secundair : tgv ziekte artritis
Negatief botbalans: meer resorptie dan formatie
Diagnose Diagnose gebeurt op basis van: Diagnose gebeurt op basis van:
- Symptomen (pijn, functieverlies, - Normaal bloedonderzoek
lengteverlies) - Lichtgeel synoviaal vocht
- Klinisch onderzoek (kloppijn spina - Medische beeldvorming: osteofyten,
vertebrae of sacrum) osteosclerose, gewrichtsspleet
- Technische onderzoeken (BMD, RX, CT, vernauwing
bloed- en/of urineonderzoek)
DD inflammatoire artrose ≠ artritis
- Artrose: geen inflammatie, medische
beeldvorming negatief
(osteocondensatie)
- Artritis: ochtendstijfheid, pijn, warmte,
medische beeldvorming positief
(osteopenie)
Epidemiologie - Prognose - Piek in BMD rond 20 jaar - Meest voorkomende reuma aandoening
- Vanaf 40 jaar, osteopenie en osteopose ↑ - Toename risico met leeftijd
- Symptomen: - Beloop:
o Pijn o Drukpijn
o Functieverlies o Crepitaties
o Lengteverlies o Natuurlijke evolutie en variabel
- Symptomen:
o Pijn, stijfheid
o Functieverlies
o Depressie en slapeloosheid
Behandeling - Risicofracturen↓ //
- Secundaire preventie : valpreventie
- Begeleiden: informeren, adviseren en
instrueren hulpmiddelen
- Oefentherapie: multimodale programma
- Gedragsgeoriënteerde benadering: angst
beweging
, REUMATOLOGIE
Weke delen reuma Fibromyalgie (syndroom) Complex regionaal pijn syndroom (CRPS)
Definitie - Multifocale pijn: wijde spreiding en niet - Warme/ACUTE fase → dominant inflamm
proportioneel (basis) karakteristieken
→ Chronisch veralgemeende pijn (neuro) - Koude/ Chronische fase → dominant autonome
→ Multifocale gevoeligheid voor palpatie karakteristieken
Andere symptomen: Type 1: afwezigheid majeure perifere zenuwschade
- Vermoeidheid/stijfheid (70-75%) - Na immob, chirurgie, verstuiking…
- Ernst ≠ originele trauma
- Cognitieve dysfunctie (Fibrofog) - Symptomen soms distaler dan oorsprong trauma
- Slaapproblemen (85-90%) Type 2: AANWEZIGHEID maj perifere zenuwschade
→ Short-wave slaap ↓ - centrale aandoeningen vnl (Parkinson,CVA,
→ Abnormale alfa-ritmes tetraplegie)
→ Slaapefficiëntie ↓ - Ook bij inflammatoir reuma aandoeningen
- Gerelateerde problemen: depressie, angst en Complex klinisch beeld met sensorische,
psychologisch lijden psychosociale, vegetatieve, motorische en
trofische stoornissen
Pathogenese - Kenmerkende centrale sensitisatie - inflammatie, centrale sensitisatie, perifere
sensitisatie en plasticiteit brein
Diagnose Diagnose op basis van ACR (2010): Diagnose op basis van IASP:
1) Chronische klachten: >3m onafgebroken 1) Continue pijn en disproportioneel
2) Veralgemeende pijn index 2) 1 symptoom van het klinisch beeld (report)
- WPI: 7 en SS scale:5 OF 3) 1 symptoom op moment van evaluatie
- WPI: 3-6 en SS scale:9 (evidence)
3) Uitsluitingsdiagnose: geen andere ziekte 4) Geen andere diagnose
DD: Bijkomende hulp:
- er is bij FM een kenmerkend CS - Rx abnormaal, diffuse osteoporose, geen artritis
- uitsluiting door uitgebreide anamnese, labo en - Normaal bloed en MRI abnormaal in acute fase
imaging
Epidemiologie - Prognose - Prevalentie: 1,3 – 8% Prevalentie: 7% na fracturen, chirurgie of andere
- 2de reuma aandoening na artrose soorten trauma/letsels
Risicofactoren: Risicofactoren:
- Vaker bij vrouwen, en meest voorkomende - Vaker bij vrouwen
oorzaak MSK pijn bij vrouwen tussen 20-55 j - Oudere leeftijd, menopauze, migraine,
- familiale predispositie osteoporose, astma
Prognose: Prognose:
- Symptomen stabiel, pijn kan fluctueren - 80% herstel binnen 1 jaar, 20¨% evol chronisch
- QOL wordt beter - Psychologische factoren belangrijk voor evol en
- Soms evolutie naar andere ziekte van respons op behandeling
uitsluitingsdiagnose - OL slechter dan BL
Behandeling - Educatie: CS, slaap, voeding, oefentherapie 1) Kinesitherapie en ergotherapie
→ Dieet rijk aan antioxidanten, Vit B en D → 2) Pyschologische therapie
symptomen ↓ 3) Medicamenteuze aanpak:
- Medicatie: analgetica, anti-depressiva, anti- corticosteroïden en NSAIDS
conculsiva en SNRI 4) Andere medische technieken: “ganglion
- Oefentherapie: gericht op kracht en cardio blocks” en “spinal cord stimulation”
- Cognitieve gedragstherapie: coping en self- 5) Nieuwe types behandeling:
efficacy bisphosponaten, ketamines en low-dose
naxeltrone
