Personenbelasting
1. Begrip en kenmerken van de belasting
Belasting = Een bijdrage die volgens bepaalde rechtsregels door een overheid wordt
opgelegd met als doel het verzamelen van financiële middelen die nodig zijn om uitgaven te
doen in het algemeen belang en voor zover die bijdrage bij wet (decreet, besluit,... ) als
belasting wordt erkend.
Bijdrage Een belasting kan dus ook op een niet
geldelijke manier een bijdrage zijn. Er staat
geen financiële bijdrage.
Vb: vroeger een deel van oogst afgeven als
bijdrage/belasting
Op basis van de wet Een belasting kan met een wettelijke basis.
Het is namelijk een beperking/inbreuk op je
vrijheid.
à Legaliteitsbeginsel
Door een overheid Er zijn verschillende overheden
Vb: Vlaamse overheid, federale overheid,
supranationale overheid
Inkomsten op basis van algemeen belang Het is zeer moeilijk om een individuele
tegenprestatie te verwachten. Je hebt geen
inspraak wat er met het geld voor het
algemeen belang gebeurd.
Algemeen belang à voorbeeld het
onderwijs
In landen kan je aanduiden wat je met je
belastingen kan doen, maar in België
hebben we geen inspraak.
Legaliteitsbeginsel à Geen belasting zonder wet!
Personenbelasting à op een natuurlijk persoon
Gaat over 4 vragen:
Wie is onderworpen aan de o Personeel toepassingsgebied van die
personenbelasting? wetgeving
o = belastingsplichtige
Op wat gaan we belasten in die o Belastbare grondslag
personenbelasting o = omschrijving
1
, Hoeveel belasting betaal je dan? o Belastingtarief gaan toepassen
o = Hoeveel?
Wat is de periode/tijdperk waarop deze o In principe jaarlijks
belasting geldt? o = Belastingstijdperk
Belastingdruk = De mate waarin de belastingheffingen drukken op het besteedbaar inkomen.
à Die van België is bij de hoogste ter wereld
Hoofdkenmerken
Het financieel doel Het dekken en financieren van overheidsuitgaven
o Betreft diensten van openbaar nut (inrichten van
onderwijs, voorzien van gezondheidszorg,…)
o Beoogt geen ‘individueel’ toewijsbare tegenprestatie
(de betaler weet niet precies wat er met de belasting
gebeurt)
Het dwingend karakter Afdwingbaar via administratieve ofwel strafrechtelijke sancties
o Europees Hof voor de Rechten van de Mens hanteert
principe ‘non bis in idem’
à Een belastingplichtige moet geen twee keer dezelfde
belastingen betalen.
o Wet 20 september 2012 bevestigt het ‘una via’-principe
à Je kan maar 1 keer veroordeeld worden indien je een
overtreding maakt op fiscaal vlakt. Je wordt ofwel op
adminsitratieve ofwel op strafrechtelijke wijze
gesanctioneerd.
Overheidsinkomsten die geen belastingen zijn
Alle inkomsten die toekomen aan de overheid die niet beantwoorden aan hierboven
vermelde definitie vallen onder de “andere overheidsinkomsten”.
“Andere overheidsinkomsten”
Restributie (verhaalbelasting) Normaal betaald men belastingen aan de overheid in
het algemeen belang en bijgevolg aan allen ten goede
kan komen worden door bepaalde personen
teruggevorderd ( dus zij moeten dat betalen) doordat
ze er het meeste voordeel uit halen
Het is toetsbaar bij de Raad van State.
= Betreft vergoeding voor een geïndividualiseerde
dienstverlening van de overheid (bv. parkeerretributie,
tolgelden voor gebruik van bruggen,...)
2
, = Een belasting dat wordt aangerekend op degene die
het genot van bepaalde werken heeft.
§ "verhaalbelasting" : 'copie-paste' van de
gewone belasting. Bij verhaalbelastingen is er
wel een individueel voordeel. Individuele
tegenprestatie is wel mogelijk.
§ Soms is verschil met een belasting moeilijk te
maken vb. ”urbanisatiebelasting” wordt
forfaitair aangerekend en is niet gebonden aan
specifieke werken
Urbanisatiebelasting = Belasting waarbij in een
bepaalde wijk of straat werken worden
uitgevoerd voor de volledige straat. Dit hangt
tussen algemeen en invidueel belang. Het heeft
dus zeker de kenmerken van een
verhaalbelasting maar leunt meer aan bij een
belasting.
Voorbeeld:
ð Meestal gaat het om werken uitgevoerd door
de gemeente aan rioleringen, voetpaden. Wordt
er een nieuw voetpad voor de woning gelegd
dan zal de gemeente deze kosten terugvorderen
van de eigenaar van de woning, van degene die
genot heeft van dit nieuwe voetpad.
ð Parkeerretributie: stallen van het voertuig in
stad Gent. Staat voor iedereen open maar enkel
als je van de individuele dienstverlening
gebruikt maakt moet je die "belasting" betalen.
EXAMEN Verschil tussen een verhaalbelasting en
gewone belasting. Staven adh van voorbeelden
à Het verschil tussen een retributie en een belasting.
Een retributie en een belasting zijn beide bedragen die
we aan de staat moeten betalen. Een belasting is een
algemene bijdrage die we moeten betalen, terwijl
een retributie een bedrag is dat we betalen voor een
specifieke dienstprestatie.
Parafiscaliteit / parafiscale o = verzekeringspremie
bijdragen o = sociale zekerheidsbijdrage
3
, o Bijdragen zijn bestemd voor RSZ (afgescheiden
rechtspersoonlijkheid van de Staat) en niet voor
Rijksmiddelenbegroting
o Hebben tot doel het vervangen of aanvullen van
arbeidsinkomsten
Vb: ziekte-uitkering, pensioen…
Sociale zekerheid = een bepaalde ‘pot” voor de risico’s
die wij als individu allemaal hebben wanneer het
bijvoorbeeld eens tegengaat dat je niet kan gaan
werken omdat je een arbeidsongeval hebt gehad
Het zijn geen belastingen. Het zijn bijdragen van een
bevolkingsgroep om de levensricio’s te kunnen
fincancieren. Het is gebasseerd op een
verzekeringsmechanismen
RSZ = Rijksdienst voor sociale zekerheid
Hebben tot doel het vervangen of aanvullen van het
arbeidsinkomen
! Staat onder druk !
Degenen die er gebruik van maken dat de ‘pot” altijd in
het rood staat en de overheid dient het tekort bij te
passen voor mensen die bijvoorbeeld een uitkering
nodig hebben à tekort zal steeds toenemen door
vergrijzing
Oplossing à Pensioenleeftijd optrekken. Dan kan je
pas aan de pot vanaf een bepaalde leeftijd.
Andere
o Inkomsten die voortkomen uit de cessie en de concessie (= vervreemding of
verpachting) van openbare domeingoederen (vb: inkomgelden van musea)
o Inkomsten voortkomend uit het verstrekken van specifieke diensten (vb: vervoer).
o Boetes en strafrechtelijke verbeurdverklaringen
Cessie Overdracht
Vb: een eigendomsoverdracht waarbij de eigendom
wordt overgedragen
Concessie van domeingoederen Uitbaten
Vb: bij het eigendomsrecht het gebruiksrecht afstaan
Een soort vergoeding uit OG je mag iets gebruiken en
je betaalt hier een bijdrage voor.
Openbaar vervoer Iedereen ondersteunt het openbaar vervoer. Wij
betalen een fractie van de kostprijs van het openbaar
vervoer en derest wordt bijgedragen door de
overheid en dat zijn de inkomsten voor de overheid
4
1. Begrip en kenmerken van de belasting
Belasting = Een bijdrage die volgens bepaalde rechtsregels door een overheid wordt
opgelegd met als doel het verzamelen van financiële middelen die nodig zijn om uitgaven te
doen in het algemeen belang en voor zover die bijdrage bij wet (decreet, besluit,... ) als
belasting wordt erkend.
Bijdrage Een belasting kan dus ook op een niet
geldelijke manier een bijdrage zijn. Er staat
geen financiële bijdrage.
Vb: vroeger een deel van oogst afgeven als
bijdrage/belasting
Op basis van de wet Een belasting kan met een wettelijke basis.
Het is namelijk een beperking/inbreuk op je
vrijheid.
à Legaliteitsbeginsel
Door een overheid Er zijn verschillende overheden
Vb: Vlaamse overheid, federale overheid,
supranationale overheid
Inkomsten op basis van algemeen belang Het is zeer moeilijk om een individuele
tegenprestatie te verwachten. Je hebt geen
inspraak wat er met het geld voor het
algemeen belang gebeurd.
Algemeen belang à voorbeeld het
onderwijs
In landen kan je aanduiden wat je met je
belastingen kan doen, maar in België
hebben we geen inspraak.
Legaliteitsbeginsel à Geen belasting zonder wet!
Personenbelasting à op een natuurlijk persoon
Gaat over 4 vragen:
Wie is onderworpen aan de o Personeel toepassingsgebied van die
personenbelasting? wetgeving
o = belastingsplichtige
Op wat gaan we belasten in die o Belastbare grondslag
personenbelasting o = omschrijving
1
, Hoeveel belasting betaal je dan? o Belastingtarief gaan toepassen
o = Hoeveel?
Wat is de periode/tijdperk waarop deze o In principe jaarlijks
belasting geldt? o = Belastingstijdperk
Belastingdruk = De mate waarin de belastingheffingen drukken op het besteedbaar inkomen.
à Die van België is bij de hoogste ter wereld
Hoofdkenmerken
Het financieel doel Het dekken en financieren van overheidsuitgaven
o Betreft diensten van openbaar nut (inrichten van
onderwijs, voorzien van gezondheidszorg,…)
o Beoogt geen ‘individueel’ toewijsbare tegenprestatie
(de betaler weet niet precies wat er met de belasting
gebeurt)
Het dwingend karakter Afdwingbaar via administratieve ofwel strafrechtelijke sancties
o Europees Hof voor de Rechten van de Mens hanteert
principe ‘non bis in idem’
à Een belastingplichtige moet geen twee keer dezelfde
belastingen betalen.
o Wet 20 september 2012 bevestigt het ‘una via’-principe
à Je kan maar 1 keer veroordeeld worden indien je een
overtreding maakt op fiscaal vlakt. Je wordt ofwel op
adminsitratieve ofwel op strafrechtelijke wijze
gesanctioneerd.
Overheidsinkomsten die geen belastingen zijn
Alle inkomsten die toekomen aan de overheid die niet beantwoorden aan hierboven
vermelde definitie vallen onder de “andere overheidsinkomsten”.
“Andere overheidsinkomsten”
Restributie (verhaalbelasting) Normaal betaald men belastingen aan de overheid in
het algemeen belang en bijgevolg aan allen ten goede
kan komen worden door bepaalde personen
teruggevorderd ( dus zij moeten dat betalen) doordat
ze er het meeste voordeel uit halen
Het is toetsbaar bij de Raad van State.
= Betreft vergoeding voor een geïndividualiseerde
dienstverlening van de overheid (bv. parkeerretributie,
tolgelden voor gebruik van bruggen,...)
2
, = Een belasting dat wordt aangerekend op degene die
het genot van bepaalde werken heeft.
§ "verhaalbelasting" : 'copie-paste' van de
gewone belasting. Bij verhaalbelastingen is er
wel een individueel voordeel. Individuele
tegenprestatie is wel mogelijk.
§ Soms is verschil met een belasting moeilijk te
maken vb. ”urbanisatiebelasting” wordt
forfaitair aangerekend en is niet gebonden aan
specifieke werken
Urbanisatiebelasting = Belasting waarbij in een
bepaalde wijk of straat werken worden
uitgevoerd voor de volledige straat. Dit hangt
tussen algemeen en invidueel belang. Het heeft
dus zeker de kenmerken van een
verhaalbelasting maar leunt meer aan bij een
belasting.
Voorbeeld:
ð Meestal gaat het om werken uitgevoerd door
de gemeente aan rioleringen, voetpaden. Wordt
er een nieuw voetpad voor de woning gelegd
dan zal de gemeente deze kosten terugvorderen
van de eigenaar van de woning, van degene die
genot heeft van dit nieuwe voetpad.
ð Parkeerretributie: stallen van het voertuig in
stad Gent. Staat voor iedereen open maar enkel
als je van de individuele dienstverlening
gebruikt maakt moet je die "belasting" betalen.
EXAMEN Verschil tussen een verhaalbelasting en
gewone belasting. Staven adh van voorbeelden
à Het verschil tussen een retributie en een belasting.
Een retributie en een belasting zijn beide bedragen die
we aan de staat moeten betalen. Een belasting is een
algemene bijdrage die we moeten betalen, terwijl
een retributie een bedrag is dat we betalen voor een
specifieke dienstprestatie.
Parafiscaliteit / parafiscale o = verzekeringspremie
bijdragen o = sociale zekerheidsbijdrage
3
, o Bijdragen zijn bestemd voor RSZ (afgescheiden
rechtspersoonlijkheid van de Staat) en niet voor
Rijksmiddelenbegroting
o Hebben tot doel het vervangen of aanvullen van
arbeidsinkomsten
Vb: ziekte-uitkering, pensioen…
Sociale zekerheid = een bepaalde ‘pot” voor de risico’s
die wij als individu allemaal hebben wanneer het
bijvoorbeeld eens tegengaat dat je niet kan gaan
werken omdat je een arbeidsongeval hebt gehad
Het zijn geen belastingen. Het zijn bijdragen van een
bevolkingsgroep om de levensricio’s te kunnen
fincancieren. Het is gebasseerd op een
verzekeringsmechanismen
RSZ = Rijksdienst voor sociale zekerheid
Hebben tot doel het vervangen of aanvullen van het
arbeidsinkomen
! Staat onder druk !
Degenen die er gebruik van maken dat de ‘pot” altijd in
het rood staat en de overheid dient het tekort bij te
passen voor mensen die bijvoorbeeld een uitkering
nodig hebben à tekort zal steeds toenemen door
vergrijzing
Oplossing à Pensioenleeftijd optrekken. Dan kan je
pas aan de pot vanaf een bepaalde leeftijd.
Andere
o Inkomsten die voortkomen uit de cessie en de concessie (= vervreemding of
verpachting) van openbare domeingoederen (vb: inkomgelden van musea)
o Inkomsten voortkomend uit het verstrekken van specifieke diensten (vb: vervoer).
o Boetes en strafrechtelijke verbeurdverklaringen
Cessie Overdracht
Vb: een eigendomsoverdracht waarbij de eigendom
wordt overgedragen
Concessie van domeingoederen Uitbaten
Vb: bij het eigendomsrecht het gebruiksrecht afstaan
Een soort vergoeding uit OG je mag iets gebruiken en
je betaalt hier een bijdrage voor.
Openbaar vervoer Iedereen ondersteunt het openbaar vervoer. Wij
betalen een fractie van de kostprijs van het openbaar
vervoer en derest wordt bijgedragen door de
overheid en dat zijn de inkomsten voor de overheid
4
