100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na je betaling Lees online óf als PDF Geen vaste maandelijkse kosten 4.2 TrustPilot
logo-home
Samenvatting

Samenvatting Metabolisme

Beoordeling
-
Verkocht
-
Pagina's
176
Geüpload op
26-01-2022
Geschreven in
2020/2021

Dit document bevat alle modules van Sofia, gegeven door Prof. Schuit. De hoofdstukken volgen het handboek en extra modules nadien.


















Oeps! We kunnen je document nu niet laden. Probeer het nog eens of neem contact op met support.

Documentinformatie

Heel boek samengevat?
Nee
Wat is er van het boek samengevat?
Hoofdstuk 1-5 en deel vitaminen bij voeding
Geüpload op
26 januari 2022
Aantal pagina's
176
Geschreven in
2020/2021
Type
Samenvatting

Voorbeeld van de inhoud

Inhoud
Hoofdstuk 1: biomoleculen ................................................................................................................... 10
Inleiding ............................................................................................................................................. 10
Koolhydraten (suikers) ...................................................................................................................... 10
Monosachariden en disachariden ................................................................................................. 11
Oligosachariden ............................................................................................................................. 12
Polysachariden .............................................................................................................................. 13
Glycosaminoglycanen .................................................................................................................... 14
Lipiden (vetten) ................................................................................................................................. 15
Vetzuren (VZ) ................................................................................................................................. 15
Triglyceriden = triacyl-glycerolen .................................................................................................. 17
Glycerolipiden................................................................................................................................ 17
Sfingolipiden .................................................................................................................................. 17
Glycolipiden ................................................................................................................................... 18
Overige lipiden .............................................................................................................................. 18
Membraanlipiden .......................................................................................................................... 19
Membranen: mozaïek van vloeibare en stijve domeinen ............................................................. 19
Aminozuren, peptiden en proteïnen (eiwitten) ................................................................................ 20
Polaire en apolaire zijketens ......................................................................................................... 21
Peptidebinding .............................................................................................................................. 22
Primaire eiwitstructuur ................................................................................................................. 22
Secundaire structuur ..................................................................................................................... 24
Tertiaire structuur ......................................................................................................................... 24
Quaternaire structuur ................................................................................................................... 25
Basen, nucleotiden en nucleïnezuren ............................................................................................... 25
Dubbele helixstructuur .................................................................................................................. 26
Enzymen ............................................................................................................................................ 26
Katalysemechanisme ..................................................................................................................... 27
Classificatie .................................................................................................................................... 27
Polymorfisme .................................................................................................................................... 29
Kenmerken van biologische evolutie ............................................................................................ 30
Hoofdstuk 2: wat is metabolisme? ........................................................................................................ 31
Inleiding ............................................................................................................................................. 31

1

, Metabolisme ..................................................................................................................................... 31
Metabolisme is een groot actieterrein.............................................................................................. 32
Metabole paden ................................................................................................................................ 33
Metabole flux .................................................................................................................................... 33
Anabole en katabole wegen .............................................................................................................. 33
Katabolisme ................................................................................................................................... 33
Anabolisme .................................................................................................................................... 35
Ribonucleotiden als metabole dragers.............................................................................................. 35
ATP................................................................................................................................................. 36
NADH, NADPH en FADH2 .............................................................................................................. 37
Co-enzym A.................................................................................................................................... 38
Andere dragers .............................................................................................................................. 38
Metabolisme wordt intensief geregeld ............................................................................................. 39
Regeling van de hoeveelheid parallel werkende enzymmoleculen .............................................. 39
Regeling van de enzymactiviteit .................................................................................................... 40
Regeling van de toegankelijkheid van het enzym voor het substraat........................................... 40
Beperken van diffusieafstanden en ongewenste reacties ............................................................ 40
Verdeling van metabole paden over celcompartimenten ............................................................ 41
Hormonen en neurotransmitters regelen de metabole flux ......................................................... 43
Fouten in het metabolisme ............................................................................................................... 43
Stofwisselingsziekten..................................................................................................................... 43
Metaboliet herstelmechanismen .................................................................................................. 48
Hoofdstuk 3: glycolyse........................................................................................................................... 49
Inleiding ............................................................................................................................................. 49
Een oude heirbaan met wetenschappelijke mijlpalen ...................................................................... 49
Overzicht van de glycolyse ................................................................................................................ 49
Glucoseopname in de cel .............................................................................................................. 50
Tien reactiestappen van de glycolyse (nog foto’s invoegen van de reacties) ............................... 51
Verdere metabole bestemming van pyruvaat .............................................................................. 54
Regeling van de glycolyse .................................................................................................................. 56
Regeling van bestaande enzymen ................................................................................................. 56
Regeling door aanmaak van nieuwe enzymen .............................................................................. 57
Metabolisme van fructose en galactose ....................................................................................... 57
Gevolgen van toegenomen sucrosegebruik .................................................................................. 58


2

, Lactose is de voedingssuiker van zoogdierenmelk........................................................................ 59
Lactosetolerantie ........................................................................................................................... 59
Fructosemie ................................................................................................................................... 59
Galactosemie ................................................................................................................................. 59
Hoofdstuk 4: mitochondriale koolstofverbranding ............................................................................... 60
Inleiding ............................................................................................................................................. 60
........................................................................................................................................................... 61
Mitochondriën................................................................................................................................... 61
Oxidatieve decarboxylering ............................................................................................................... 62
Pyruvaatdehydrogenasecomplex .................................................................................................. 62
Regeling van pyruvaatdehydrogenasecomplex ............................................................................ 63
Citroenzuurcyclus .............................................................................................................................. 63
Organisatie van een bijzondere metabole weg............................................................................. 63
Regeling van de flux van de citroenzuurcyclus.............................................................................. 63
Anabole functies van de citroenzuurcyclus: anaplerose ............................................................... 64
Bèta-oxidatie van vetzuren ............................................................................................................... 64
Principe van bèta-oxidatie............................................................................................................. 64
Eigenlijke bèta-oxidatie ................................................................................................................. 65
Peroxisomale vetzuuroxidatie ....................................................................................................... 66
Oxidatie van ketonlichamen (zie verder hfdst 6 en 12) .................................................................... 67
Aminozuuroxidatie (zie hfdst 9) ........................................................................................................ 68
Hoofdstuk 5: oxidatieve fosforylering ................................................................................................... 69
Inleiding ............................................................................................................................................. 69
Overzicht van de oxidatieve fosforylering......................................................................................... 69
Energetica van redoxreacties ............................................................................................................ 69
Overzicht van de elektronentransportketen ..................................................................................... 70
Eiwitcomplexen van de elektronentransportketen .......................................................................... 70
Ziekten tgv ROS ............................................................................................................................. 71
Mitochondriale ATP-synthase (complex V) ....................................................................................... 71
Maximaal rendement van de oxidatieve fosforylering ..................................................................... 71
Respiratoire ontkoppeling ................................................................................................................. 72
Shuttles voor cytoplasmatisch NADH ................................................................................................ 73
Mitochondriale ziekten ..................................................................................................................... 73
Hoofdstuk 6: glycogeenmetabolisme, gluconeogenese en ketogenese ............................................... 75


3

, Inleiding ............................................................................................................................................. 75
Glycogeenmetabolisme ..................................................................................................................... 75
Glucose-1-fosfaat in lever en spieren............................................................................................ 76
Glycogenolyse................................................................................................................................ 76
Glycogeensynthese........................................................................................................................ 76
Regeling van glycogeenmetabolisme ............................................................................................ 77
Cascade-effect → amplificatie ...................................................................................................... 78
Gluconeogenese ................................................................................................................................ 78
Verloop gluconeogenese (vergelijkbaar met glycolyse)................................................................ 79
Drie bijzondere reacties (anders dan glycolyse, want die waren onomkeerbaar)........................ 79
Reciproke regeling van gluconeogenese en glycolyse .................................................................. 80
Glycogenosen .................................................................................................................................... 81
Ketogenese ........................................................................................................................................ 82
Paradigmaverschuiving ................................................................................................................. 82
Verloop ketogenese ...................................................................................................................... 82
Ketonlichamen............................................................................................................................... 83
Adaptaties bij vasten ..................................................................................................................... 83
Ketogeen dieet .............................................................................................................................. 83
Hoofdstuk 7: vetzuursynthese, cholesterolsynthese en pentosefosfaatweg ....................................... 84
Vetzuursynthese ................................................................................................................................ 84
Aanmaak triglyceriden................................................................................................................... 86
Mevalonaatweg (de novo cholesterolsynthese) ............................................................................... 86
Lipidentransport ................................................................................................................................ 87
Lipoproteïnen verpakken wateronoplosbare cholesterolesters en triglyceriden......................... 87
Verloop lipidentransport ............................................................................................................... 88
3 mechanismen van cholesteroltransport .................................................................................... 88
Homeostase van cholesterol ......................................................................................................... 89
Regulatie van expressie HMG-CoA reductase ............................................................................... 89
Atherosclerose............................................................................................................................... 90
Paradigmaverschuiving ................................................................................................................. 91
Pentosefosfaatweg ............................................................................................................................ 91
4 verschillende modaliteiten van werking pentosefosfaatweg .................................................... 93
Glucose-6-fosfaat dehydrogenase-deficiëntie (G6PD-deficiëntie) ............................................... 94
Hoofdstuk 8: vetzuur- en cholesterolafgeleiden ................................................................................... 96


4

, Inleiding ............................................................................................................................................. 96
Van vetzuren afgeleide biomoleculen ............................................................................................... 96
Glycerolipiden................................................................................................................................ 96
Sfingolipiden .................................................................................................................................. 97
Lipid messengers ........................................................................................................................... 98
Van cholesterol afgeleide biomoleculen ......................................................................................... 102
Cytochroom P450 (CYP’s) (zie hfdst 16) ...................................................................................... 102
Galzouten .................................................................................................................................... 102
Steroïdhormonen ........................................................................................................................ 103
Retinoïnezuur (> vit A) ................................................................................................................. 106
Vitamine D ................................................................................................................................... 106
Hoofdstuk 9: aminozuurmetabolisme ................................................................................................. 107
Essentiële en niet-essentiële AZ ...................................................................................................... 107
Inleiding ....................................................................................................................................... 107
Synthese van niet-essentiële AZ .................................................................................................. 108
Eiwitbehoefte en voedingsproducten die eiwitrijk zijn ............................................................... 110
Aminozuurkatabolisme ................................................................................................................... 110
Detoxificatie van ammoniak: ureumcyclus ................................................................................. 111
Opbouw lever .............................................................................................................................. 112
Van aminozuren afgeleide stoffen .................................................................................................. 112
Inleiding ....................................................................................................................................... 112
Creatine ....................................................................................................................................... 113
Carnitine ...................................................................................................................................... 113
Carnosine ..................................................................................................................................... 113
Arginine ....................................................................................................................................... 113
Polyaminen .................................................................................................................................. 114
Heemsynthese ............................................................................................................................. 114
Afbraak van heem ....................................................................................................................... 116
Stikstofmonoxide (NO) ................................................................................................................ 118
Melanine...................................................................................................................................... 118
Metabole paden voor synthese/afbraak van NT......................................................................... 121
Catecholamines ........................................................................................................................... 121
Serotonine ................................................................................................................................... 122
Melatonine .................................................................................................................................. 123


5

, Glutamaat .................................................................................................................................... 123
GABA............................................................................................................................................ 124
Acetylcholine ............................................................................................................................... 124
Endocannabinoïden ..................................................................................................................... 125
Thyroxine ..................................................................................................................................... 126
Verschillen tussen neurotransmitters en neuropeptiden ............................................................... 127
Hoofdstuk 10: nucleotidenmetabolisme ............................................................................................. 128
Inleiding ........................................................................................................................................... 128
Purinesynthese ................................................................................................................................ 129
De novo purinesynthese.............................................................................................................. 129
Salvageweg van purinesynthese ................................................................................................. 130
Antimetabolieten van de purinesynthese ................................................................................... 130
Pyrimidinesynthese ......................................................................................................................... 131
De novo pyrimidinesynthese ....................................................................................................... 131
Salvageweg van pyrimidinesynthese........................................................................................... 131
Synthese van DNA-bouwstenen .................................................................................................. 132
Synthese van dTMP ..................................................................................................................... 132
Antimetabolieten van pyrimidinesynthese ................................................................................. 133
Jicht.................................................................................................................................................. 134
Oorzaken ..................................................................................................................................... 134
Normale metabole weg afbraak purinebasen............................................................................. 134
Metabole weg bij jicht ................................................................................................................. 135
Behandeling ................................................................................................................................. 136
Hoofdstuk 12: lichaamsmetabolisme .................................................................................................. 138
Glucosehomeostase ........................................................................................................................ 138
Postprandiaal............................................................................................................................... 138
Interprandiaal .............................................................................................................................. 138
Hormonen van eilandjes van Langerhans (1-2% van pancreas).................................................. 139
Energievoorraad .............................................................................................................................. 139
Postprandiaal............................................................................................................................... 140
Interprandiaal .............................................................................................................................. 140
Scenario’s in opbouwen van vetreserve ..................................................................................... 140
Diabetes........................................................................................................................................... 141
Diabetes type I (10%) .................................................................................................................. 142


6

, Diabetes type II (90%) ................................................................................................................. 142
Diabetes tussenvorm ................................................................................................................... 143
Problemen diabetes .................................................................................................................... 143
Genetische factoren .................................................................................................................... 144
Obesitas ........................................................................................................................................... 145
Problemen obesitas ..................................................................................................................... 145
Vetweefsel ................................................................................................................................... 147
Genetische factoren .................................................................................................................... 148
Bariatrische chirurgie .................................................................................................................. 149
Hoofdstuk 13: stofwisselingsziekten ................................................................................................... 150
Soorten ............................................................................................................................................ 150
Fenylketonurie (zie p111) ............................................................................................................ 150
Albinisme ..................................................................................................................................... 150
Tyrosinemie ................................................................................................................................. 151
Alkaptonurie ................................................................................................................................ 151
Glycogenose type II (ziekte van Pompe) ..................................................................................... 151
Fructosurie................................................................................................................................... 151
Fructosemie ................................................................................................................................. 151
ADA (adenosine deaminase deficiëntie) ..................................................................................... 151
Neonatale hypothyroïdie ............................................................................................................ 151
Adrenogenitaal syndroom = congenitale bijnierhyperplasie ...................................................... 152
Behandeling stofwisselingsziekte .................................................................................................... 152
Vormen van therapie................................................................................................................... 152
CRISPR -Cas9 ................................................................................................................................ 153
Screenen ...................................................................................................................................... 153
Metaboliet herstelmechanismen ................................................................................................ 153
Hoofdstuk 14: NT en neuropeptiden .................................................................................................. 154
Inleiding peptiden (algemeen) ........................................................................................................ 154
Post-translationele bewerkingen van preprohormoon .............................................................. 154
Afbraak van peptidehormonen ................................................................................................... 154
Peptidehormonen ........................................................................................................................... 154
TRH .............................................................................................................................................. 154
Insuline ........................................................................................................................................ 155
POMC tot alfa-MSH ..................................................................................................................... 155


7

, Renine-angiotensine.................................................................................................................... 156
Prohormoon convertasen ........................................................................................................... 156
Werking gezonde bètacellen ........................................................................................................... 156
Regeling door glucose ................................................................................................................. 157
Versterking door incretine .......................................................................................................... 157
Remmen door noradrenaline en adrenaline ............................................................................... 158
Werking gezonde alfacellen ............................................................................................................ 158
Stimulatie door noradrenaline en adrenaline ............................................................................. 158
Hyperglycemie ................................................................................................................................. 158
Diabetes type I............................................................................................................................. 158
Diabetes type II............................................................................................................................ 159
Hypoglycemie .................................................................................................................................. 159
Bijnier .............................................................................................................................................. 160
Syndroom van crushing ............................................................................................................... 160
Schildklier ........................................................................................................................................ 161
Hypothyroïdie .............................................................................................................................. 161
Hyperthyroïdie............................................................................................................................. 161
Inleiding hormonen ......................................................................................................................... 162
Endocrien systeem .......................................................................................................................... 163
Wateroplosbare peptidehormonen ............................................................................................ 164
Wateronoplosbare steroïdhormonen ......................................................................................... 164
Expressie van hormoonreceptoren op doelwitcel is dynamisch en regelbaar ........................... 164
Adrenaline gaat tegelijk insulinesecretie inhiberen en glucagonsecretie stimuleren ................ 165
POMC (pro-opio melanocortine) ................................................................................................. 165
Insulinegevoeligheid .................................................................................................................... 165
Hoofdstuk 15: energie-uitgave ............................................................................................................ 166
Inleiding ........................................................................................................................................... 166
3 grote energie-uitgaven ................................................................................................................. 166
Rendement .................................................................................................................................. 167
ATP............................................................................................................................................... 167
Spiervezels ....................................................................................................................................... 167
Vetcellen .......................................................................................................................................... 169
Hoofdstuk 16: detoxificatie ................................................................................................................. 170
Cholesterol .................................................................................................................................. 170


8

,Detoxificatie van nutteloze of schadelijke stoffen in de voeding ................................................... 170
Fase 1: detoxificatie via cytochroom P450 systeem ................................................................... 171
Fase 2: conjugatie aan een polaire groep ................................................................................... 173
Detoxificatie van alcohol ................................................................................................................. 174
Ethylisme ..................................................................................................................................... 174
Nutritionele intoxicatie ................................................................................................................... 176




9

, Samenvatting metabolisme
Hoofdstuk 1: biomoleculen

Inleiding
Metabolisme of stofwisseling = verzamelnaam voor alle chemische reacties die het leven nodig heeft
om zichzelf in stand te houden, te groeien, zich als een soort te verdedigen en nakomelingen te
produceren

4 belangrijke klassen van biomoleculen:

- Koolhydraten
- Lipiden
- Proteïnen
- Nucleïnezuren

Koolhydraten (suikers)
- Eigenschappen
o Bestaan uit monosachariden
o Glycosidebindingen → vorming van meerdere
▪ Disachariden
▪ Oligosachariden
▪ Polysachariden
o Belangrijk in de stereochemie
o Belangrijk in voeding en metabolisme
o Niet gecodeerd in het genoom
o Polymeren hebben geen uniek grootte → molmassa kan variëren
o Meest voorkomende biomoleculen op Aarde
- Belangrijke koolhydraten
o Glyceraldehyde en dihydroxyaceton
▪ Functie: metabolisme
o Ribose en deoxyribose
▪ Bouwstenen van RNA, DNA en nucleotiden
o Glucose, galactose en fructose
▪ Belangrijkste brandstoffen voor metabolisme
o Sucrose, lactose
▪ Voedingsstoffen (tafelsuiker en melksuiker)
o Maltose
▪ Splitsingsproduct van zetmeel
o Mannose, fucose, siaalzuur, glucuronzuur, N-acetylgalactose, N-acetylglucosamine
▪ Gebonden aan serine-, threonine- of asparaginezijketens van eiwitten =
glycoproteïnen
▪ Gebonden aan serine-, threonine- of asparaginezijketens van ceramide =
glycolipiden

10

Maak kennis met de verkoper

Seller avatar
De reputatie van een verkoper is gebaseerd op het aantal documenten dat iemand tegen betaling verkocht heeft en de beoordelingen die voor die items ontvangen zijn. Er zijn drie niveau’s te onderscheiden: brons, zilver en goud. Hoe beter de reputatie, hoe meer de kwaliteit van zijn of haar werk te vertrouwen is.
zGNK Katholieke Universiteit Leuven
Bekijk profiel
Volgen Je moet ingelogd zijn om studenten of vakken te kunnen volgen
Verkocht
336
Lid sinds
3 jaar
Aantal volgers
96
Documenten
51
Laatst verkocht
2 dagen geleden

3,9

24 beoordelingen

5
8
4
9
3
5
2
1
1
1

Recent door jou bekeken

Waarom studenten kiezen voor Stuvia

Gemaakt door medestudenten, geverifieerd door reviews

Kwaliteit die je kunt vertrouwen: geschreven door studenten die slaagden en beoordeeld door anderen die dit document gebruikten.

Niet tevreden? Kies een ander document

Geen zorgen! Je kunt voor hetzelfde geld direct een ander document kiezen dat beter past bij wat je zoekt.

Betaal zoals je wilt, start meteen met leren

Geen abonnement, geen verplichtingen. Betaal zoals je gewend bent via Bancontact, iDeal of creditcard en download je PDF-document meteen.

Student with book image

“Gekocht, gedownload en geslaagd. Zo eenvoudig kan het zijn.”

Alisha Student

Veelgestelde vragen