HEELKUNDE
Academiejaar 2021-2022
Sinds dit academiejaar is dit vak los van Skills Lab 2. Het is een schriftelijk examen, maar de praktische
vaardigheden kunnen wel nog in Skills Lab gevraagd worden bij de stationsproef. Het examen:
- 2 korte vragen (2x10%) = fotoreeks chirurgisch materiaal en een reeks met hechtmateriaal
- 1 casus vraag (20%) = over en spoedeisende klacht met vraag naar handelingskader
- 2 casusvragen met deelvragen (2x30%) = casus met wonde met vraag naar wondheling en een
met uitleg over hemostase
Het is van belang dat je in je antwoorden een duidelijke keuze maakt en dit kan onderbouwen. Niet 8
opties hechtmateriaal geven en alle voor- en nadelen gaan benoemen. Je kiest iets en legt uit waarom je
dit doet. Meerdere antwoorden zijn mogelijk!
Van het hoofdstuk homeostase en wondheling komt nog een geschreven versie op blackboard te staan.
Eventueel naslagwerk: Surgical Principles.
HOOFDSTUK 1: ASEPSIE OFWEL ASEPSIS
DEEL 1: INTRODUCTIE – WEGWIJZER IN DE OPERATIERUIMTE
1.1 VERSCHILLENDE ONDERDELEN VAN EEN OPERATIERUIMTE EN HUN
KENMERKEN
Het allerbelangrijkste in een operatieruimte is het risico op infectie en contaminatie beperken.
Daarom is er zo min mogelijk beweging in de ruimte: maar 1 ingang. Een OK plaats je niet centraal in
een kliniek waar iedereen doorheen moet lopen. Alleen het personeel dat nodig is bij de ingrepen is
aanwezig in de ruimte.
Er is een duidelijke scheiding tussen schoon en vies nodig. Bepaalde handeling moeten 100% steriel
gebeuren, denk aan een incisie zetten. Het scheren van een dier is allesbehalve steriel, maar moet
ook gebeuren. Liefst doe je dit in een aparte ruimte.
Het is ook handig (vroeger dan) om handig bij apparatuur van de beeldvorming te raken (zo’n
ouderwetse lichtbak waar je je RX-foto’s tegen hangt.
Verschillende lokalen
1: Voorbereiding patiënt
Denk aan een aparte ruimte om het dier te gaan scheren voor de operatie. Hier kan de anesthesie al
geïnduceerd worden. Stel je komt op een bedrijf voor een acute behandeling (keizersnede
bijvoorbeeld), moet je toch proberen nu ook een ‘schonere’ en ‘vuilere’ regio te maken.
2: Opslag steriel materiaal
Dit is al het materiaal dat micro-organismen-vrij moet zijn. Deze materialen bewaren we het liefst in
een afgesloten ruimte, bij voorkeur met glazen deuren zodat je altijd kunt zien hoe de voorraad
ervoor staat.
Vaak wordt het materiaal naar de OK gereden op een instrumenten-trolley.
, 3: Voorbereiding operatieteam
- Handhygiëne
o Het operatieveld moet ver genoeg verwijderd zijn van daar waar je je helemaal
schoon gaat maken (er gaat toch van alles rond-dwarrelen aan aërosolen)
o De bak waar je je handen in wast moet diep genoeg zijn (spetteren verminderen),
liefst op lendenhoogte
o Bediening van de kraan natuurlijk NIET met je handen, liever elleboog, voet, knie of
infrarood
- Kleding en handschoenen
o Ook weer ver verwijderd van operatieveld, gebruik een instrumententrolley
4: Operatieruimte
Hygiëne is natuurlijk van cruciaal belang. De vloer gaat via een ronding over in de wanden, om zo
geen kieren te creëren waar vuil in kan gaan zitten. Er wordt met niet-poreus materiaal gewerkt.
Er zijn geen ramen aanwezig: kan vuil in gaan zitten, zorgen voor inkijk, mogelijke tocht en is een
extra lichtbron wat voor schaduwen kan zorgen.
Er wordt zo veel mogelijk gebruik gemaakt van rollend materiaal: zo hoef je niet de hele OK door te
sjezen tijdens de ingreep, omdat alles te ver weg ligt. Daarnaast hoef je dan ook geen grote kast oid
in de OK te hebben staan, wat schoonmaken ook weer lastiger maakt.
In de OK hangt een klok. Zo hoeft niemand een horloge te dragen (weer een risico op contaminatie)
en weet je precies hoe lang je al bezig bent. Hoe sneller je werkt, hoe kleiner de kans op
contaminatie is.
De verlichting op je werkveld moet uit minstens twee hoeken komen, zodat je nooit in je eigen
schaduw moet werken.
De verwarming is ook van belang. Door de anesthesie daalt de lichaamstemperatuur
(thermoregulatie) van de patiënt en daarom moet het hierbinnen wel een comfortabele temperatuur
zijn. Hiernaast zijn warmtematten ook erg handig. Let wel op: niet stoken tot 30 graden, dan sta je
vanaf je voorhoofd te zweten in je werkveld.
5: Recovery
De anesthesie is nog niet uitgewerkt, dus ook hier is een fijne temperatuur van belang (22-24
graden). Mocht het nodig zijn, moet er ook zuurstof aanwezig zijn. Naast het thermoregulatoire
systeem raakt het cardiovasculaire en respiratoire systeem ook een beetje in de war door de
anesthesie, dus een nauwe
opvolging is zeer belangrijk.
De recovery moet rustig zijn
voor de dieren.
Let er ook op dat het veilig is:
een dier dat net wakker
wordt wil misschien van
alles, maar is nog heel erg
wankel en moet zichzelf niet
gaan verwonden.
1.2 DO’S EN
DON’TS
Zie hiernaast.
Academiejaar 2021-2022
Sinds dit academiejaar is dit vak los van Skills Lab 2. Het is een schriftelijk examen, maar de praktische
vaardigheden kunnen wel nog in Skills Lab gevraagd worden bij de stationsproef. Het examen:
- 2 korte vragen (2x10%) = fotoreeks chirurgisch materiaal en een reeks met hechtmateriaal
- 1 casus vraag (20%) = over en spoedeisende klacht met vraag naar handelingskader
- 2 casusvragen met deelvragen (2x30%) = casus met wonde met vraag naar wondheling en een
met uitleg over hemostase
Het is van belang dat je in je antwoorden een duidelijke keuze maakt en dit kan onderbouwen. Niet 8
opties hechtmateriaal geven en alle voor- en nadelen gaan benoemen. Je kiest iets en legt uit waarom je
dit doet. Meerdere antwoorden zijn mogelijk!
Van het hoofdstuk homeostase en wondheling komt nog een geschreven versie op blackboard te staan.
Eventueel naslagwerk: Surgical Principles.
HOOFDSTUK 1: ASEPSIE OFWEL ASEPSIS
DEEL 1: INTRODUCTIE – WEGWIJZER IN DE OPERATIERUIMTE
1.1 VERSCHILLENDE ONDERDELEN VAN EEN OPERATIERUIMTE EN HUN
KENMERKEN
Het allerbelangrijkste in een operatieruimte is het risico op infectie en contaminatie beperken.
Daarom is er zo min mogelijk beweging in de ruimte: maar 1 ingang. Een OK plaats je niet centraal in
een kliniek waar iedereen doorheen moet lopen. Alleen het personeel dat nodig is bij de ingrepen is
aanwezig in de ruimte.
Er is een duidelijke scheiding tussen schoon en vies nodig. Bepaalde handeling moeten 100% steriel
gebeuren, denk aan een incisie zetten. Het scheren van een dier is allesbehalve steriel, maar moet
ook gebeuren. Liefst doe je dit in een aparte ruimte.
Het is ook handig (vroeger dan) om handig bij apparatuur van de beeldvorming te raken (zo’n
ouderwetse lichtbak waar je je RX-foto’s tegen hangt.
Verschillende lokalen
1: Voorbereiding patiënt
Denk aan een aparte ruimte om het dier te gaan scheren voor de operatie. Hier kan de anesthesie al
geïnduceerd worden. Stel je komt op een bedrijf voor een acute behandeling (keizersnede
bijvoorbeeld), moet je toch proberen nu ook een ‘schonere’ en ‘vuilere’ regio te maken.
2: Opslag steriel materiaal
Dit is al het materiaal dat micro-organismen-vrij moet zijn. Deze materialen bewaren we het liefst in
een afgesloten ruimte, bij voorkeur met glazen deuren zodat je altijd kunt zien hoe de voorraad
ervoor staat.
Vaak wordt het materiaal naar de OK gereden op een instrumenten-trolley.
, 3: Voorbereiding operatieteam
- Handhygiëne
o Het operatieveld moet ver genoeg verwijderd zijn van daar waar je je helemaal
schoon gaat maken (er gaat toch van alles rond-dwarrelen aan aërosolen)
o De bak waar je je handen in wast moet diep genoeg zijn (spetteren verminderen),
liefst op lendenhoogte
o Bediening van de kraan natuurlijk NIET met je handen, liever elleboog, voet, knie of
infrarood
- Kleding en handschoenen
o Ook weer ver verwijderd van operatieveld, gebruik een instrumententrolley
4: Operatieruimte
Hygiëne is natuurlijk van cruciaal belang. De vloer gaat via een ronding over in de wanden, om zo
geen kieren te creëren waar vuil in kan gaan zitten. Er wordt met niet-poreus materiaal gewerkt.
Er zijn geen ramen aanwezig: kan vuil in gaan zitten, zorgen voor inkijk, mogelijke tocht en is een
extra lichtbron wat voor schaduwen kan zorgen.
Er wordt zo veel mogelijk gebruik gemaakt van rollend materiaal: zo hoef je niet de hele OK door te
sjezen tijdens de ingreep, omdat alles te ver weg ligt. Daarnaast hoef je dan ook geen grote kast oid
in de OK te hebben staan, wat schoonmaken ook weer lastiger maakt.
In de OK hangt een klok. Zo hoeft niemand een horloge te dragen (weer een risico op contaminatie)
en weet je precies hoe lang je al bezig bent. Hoe sneller je werkt, hoe kleiner de kans op
contaminatie is.
De verlichting op je werkveld moet uit minstens twee hoeken komen, zodat je nooit in je eigen
schaduw moet werken.
De verwarming is ook van belang. Door de anesthesie daalt de lichaamstemperatuur
(thermoregulatie) van de patiënt en daarom moet het hierbinnen wel een comfortabele temperatuur
zijn. Hiernaast zijn warmtematten ook erg handig. Let wel op: niet stoken tot 30 graden, dan sta je
vanaf je voorhoofd te zweten in je werkveld.
5: Recovery
De anesthesie is nog niet uitgewerkt, dus ook hier is een fijne temperatuur van belang (22-24
graden). Mocht het nodig zijn, moet er ook zuurstof aanwezig zijn. Naast het thermoregulatoire
systeem raakt het cardiovasculaire en respiratoire systeem ook een beetje in de war door de
anesthesie, dus een nauwe
opvolging is zeer belangrijk.
De recovery moet rustig zijn
voor de dieren.
Let er ook op dat het veilig is:
een dier dat net wakker
wordt wil misschien van
alles, maar is nog heel erg
wankel en moet zichzelf niet
gaan verwonden.
1.2 DO’S EN
DON’TS
Zie hiernaast.
