Gastroenterologie examenvragen
1. Bespreek de normale motiliteit van de slokdarm en de afwijkingen die optreden bij achalasia en bij
tertiaire slokdarmspasmen.
Normale motiliteit
De slikbeweging is een complex gebeuren dat willekeurig op gang gebracht wordt.
Als een voedselbolus in de mond komt wordt een peristaltische geïnitieerd. Om te vermijden dat de
voedselbolus richting de neus gaat bij het slikken, ontstaat een actieve contractie van het bovenste
deel van de nasopharynx. De toegang ervan wordt zo afgesloten. Dit wordt terug onderbroken
wanneer de bolus in de keelholte terecht gekomen is. Vervolgens zal eerst de ingang van de trachea
kort actief afgesloten worden. Zo kan die niet richting de luchtpijp.
Na die afsluiting ontspant de bovenste oesofagiale sfincter terwijl de spieren van de pharynx
samentrekken. Zo komt de voedselbolus in de oesofagus. Zodra de bolus in het bovenste segment
van de oesophagus komt, sluit de bovenste sfincter terug en relaxeert de ingang naar de trachea.
Op slokdarm niveau is er een primaire peristaltische golf, een gradueel toesnoerende contractiegolf
die de voedselbolus richting de maag beweegt.
Als er een belemmering is heeft het lichaam de mogelijkheid voor secundaire peristaltische golven
opbouwen die een extra duwtje geven en zo de voedselbolus mee in de richting van de maag gaan
bewegen. Als de bolus in het onderste segment aangekomen is, ontstaat een relaxatie van de
onderste sfincter waardoor de bolus in de maag komt waarna de onderste sfincter opnieuw
contraheert.
Achalasie
Bij achalasie is er een gestoorde peristaltis en toegenomen tonus van de lage slokdarmsfincter. Het is
een motiliteitsstoornis op het niveau van de onderste oesofageale sfincter: hypertonie relaxeert
niet of nauwelijks. Reflex relaxatie op voedsel is verdwenen. De oorzaak is waarschijnlijk een
degeneratief proces op het niveau van de bezenuwing van het onderste 2/3 van de slokdarm (vnl n.
vagus).
De slokdarm is zo overrekt dat een normale peristaltische golf niet meer kan opgebouwd worden:
weinig functionele en niet-gecoördineerde contractiegolfjes.
Hierdoor zal bij het doorslikken van voedsel de bolus niet tot in de maag komen: ophoping van
voedsel in de slokdarm. Dit gaat vaak gepaard met een pijnlijk gevoel in de borstkas: dysfagie. Een
deel van de niet-zure voeding wordt vaak ook terug opgegeven.
Het slijmvlies vertoont crypten met een neo-maagmucosa.
Geen medicamenten die hypertonie kunnen verhelpen. Pneumatische dilatatie: via katheder een
ballon in onderste sfincter sfincter stuk scheuren. Nadeel is dat de natuurlijke functie van de
sfincter (zure maaginhoud tegenhouden) verloren gaat: reflux oesofagitis.
Tertiaire slokdarmspasmen
Ook een kinetiek stoornis. Dit zijn simultaan optredende contracties op verschillende niveaus tegelijk
in de slokdarm. Geen normale primaire peristaltische golf. Triggers zijn het eten of drinken van te
warme/koude dingen, of zeer pikant.. Deze contracties zijn ook zeer pijnlijk.
Sommige mensen zijn gevoeliger dan andere. De patiënten kunnen, als het nog eens opteedt, het
onderbreken door een lauw glas water. Door het hernemen van een normale slikbeweging kan het
ontstaan worden onderbroken.
,
1. Bespreek de normale motiliteit van de slokdarm en de afwijkingen die optreden bij achalasia en bij
tertiaire slokdarmspasmen.
Normale motiliteit
De slikbeweging is een complex gebeuren dat willekeurig op gang gebracht wordt.
Als een voedselbolus in de mond komt wordt een peristaltische geïnitieerd. Om te vermijden dat de
voedselbolus richting de neus gaat bij het slikken, ontstaat een actieve contractie van het bovenste
deel van de nasopharynx. De toegang ervan wordt zo afgesloten. Dit wordt terug onderbroken
wanneer de bolus in de keelholte terecht gekomen is. Vervolgens zal eerst de ingang van de trachea
kort actief afgesloten worden. Zo kan die niet richting de luchtpijp.
Na die afsluiting ontspant de bovenste oesofagiale sfincter terwijl de spieren van de pharynx
samentrekken. Zo komt de voedselbolus in de oesofagus. Zodra de bolus in het bovenste segment
van de oesophagus komt, sluit de bovenste sfincter terug en relaxeert de ingang naar de trachea.
Op slokdarm niveau is er een primaire peristaltische golf, een gradueel toesnoerende contractiegolf
die de voedselbolus richting de maag beweegt.
Als er een belemmering is heeft het lichaam de mogelijkheid voor secundaire peristaltische golven
opbouwen die een extra duwtje geven en zo de voedselbolus mee in de richting van de maag gaan
bewegen. Als de bolus in het onderste segment aangekomen is, ontstaat een relaxatie van de
onderste sfincter waardoor de bolus in de maag komt waarna de onderste sfincter opnieuw
contraheert.
Achalasie
Bij achalasie is er een gestoorde peristaltis en toegenomen tonus van de lage slokdarmsfincter. Het is
een motiliteitsstoornis op het niveau van de onderste oesofageale sfincter: hypertonie relaxeert
niet of nauwelijks. Reflex relaxatie op voedsel is verdwenen. De oorzaak is waarschijnlijk een
degeneratief proces op het niveau van de bezenuwing van het onderste 2/3 van de slokdarm (vnl n.
vagus).
De slokdarm is zo overrekt dat een normale peristaltische golf niet meer kan opgebouwd worden:
weinig functionele en niet-gecoördineerde contractiegolfjes.
Hierdoor zal bij het doorslikken van voedsel de bolus niet tot in de maag komen: ophoping van
voedsel in de slokdarm. Dit gaat vaak gepaard met een pijnlijk gevoel in de borstkas: dysfagie. Een
deel van de niet-zure voeding wordt vaak ook terug opgegeven.
Het slijmvlies vertoont crypten met een neo-maagmucosa.
Geen medicamenten die hypertonie kunnen verhelpen. Pneumatische dilatatie: via katheder een
ballon in onderste sfincter sfincter stuk scheuren. Nadeel is dat de natuurlijke functie van de
sfincter (zure maaginhoud tegenhouden) verloren gaat: reflux oesofagitis.
Tertiaire slokdarmspasmen
Ook een kinetiek stoornis. Dit zijn simultaan optredende contracties op verschillende niveaus tegelijk
in de slokdarm. Geen normale primaire peristaltische golf. Triggers zijn het eten of drinken van te
warme/koude dingen, of zeer pikant.. Deze contracties zijn ook zeer pijnlijk.
Sommige mensen zijn gevoeliger dan andere. De patiënten kunnen, als het nog eens opteedt, het
onderbreken door een lauw glas water. Door het hernemen van een normale slikbeweging kan het
ontstaan worden onderbroken.
,
