Longziekten: astma
1. Leg de hygiëne hypothese uit en hoe dit een potentiële verklaring biedt voor de stijgende incidentie
van astma in westerse landen.
Astma is een chronische inflammatoire aandoening van de luchtwegen gekenmerkt door klachten
zoals piepen, dyspneu, benauwdheid, hoest die wisselend zijn qua ernst en de aanwezigheid van
wisselende expiratoire luchtstroombeperking.
De hygiëne hypothese houdt in dat er door een betere hygiëne en dus lagere blootstelling aan
bacteriën en virussen in de jeugd, een hogere gevoeligheid optreedt voor allergenen en
omgevingsfactoren. Zo heeft men een hoger risico op astma. Er is vaak al genetische
voorbeschiktheid waardoor men nog meer hygiënisch is in de kindertijd.
De astmaprevalentie in het westen neemt gestaag toe. Dit zou verklaard kunnen worden doordat
mensen steeds meer hygiënisch leven, en meer belang hechten een hygiëne dan vroeger. De stijging
in astmaprevalentie kan dan verklaard worden door voorgenoemde hygiëne hypothese.
, 2. Wat zijn de typische pathologische kenmerken van de luchtweg bij een atmapatiënt?
Astma is een chronische inflammatoire aandoening van de luchtwegen gekenmerkt door klachten
zoals piepen, dyspneu, benauwdheid, hoest die wisselend zijn qua ernst en de aanwezigheid van
wisselende expiratoire luchtstroombeperking.
Lang gedacht dat astma 1 aandoening is, getypeerd door T2 inflammatie en eosinofielen. Astma is
echter een heterogene aandoening: wanneer en hoe de klachten zich uiten en hoe ernstig de
longfunctie afwijkt is afhankelijk van de soort inflammatie (neutrofiele, T2.. ). Er is onderscheid op
ernst, wanneer de klachten ontstaan en of het een T2 of non-T2 inflammatie is.
Er zijn twee belangrijke zaken: variabele luchtstroombeperking en bronchiale hyperreactiviteit.
Luchtstroombeperking is gevolg van een aantal features. Oedeem door inflammatie zorgt voor
vernauwing. Hyperemie geeft ook luchtstroombeperking en door stuwing van bloedvaten ontstaat
capillair lek (plasmaproteïnen lekken). In luchtwegen ontstaan slijmproppen: luchtstroombeperking.
Bronchiale hyperreactiviteit: overdreven reactie op prikkel (allergenen, inspanning, koude lucht..)
waardoor gladde spiercellen contraheren: bronchoconstrictie. De ernst correleert met de frequentie
van symptomen. Het kan veroorzaakt worden door directe of indirecte factoren. Histamine bij
allergische reactie is een directe activator van bronchiale hyperreactiviteit. Indirecte activatie van de
sensorische zenuwen via de bronchoconstrictoren vrijgesteld door mastcellen.
Effect op longfunctie:
Mate van openstaan van luchtwegen wordt bepaald door FEV1: lucht in liter die men kan uitblazen in
geforceerde uitademing. De ratio met totale uitademing vermindert bij astma en piekstroom daalt
ook.
Ook: verhoogde luchtwegweerstand, hyperinflatie, verhoogd residueel volume. Bij ernstige astma
kan V/Q mismatch optreden (V = ventilatie, Q = doorbloeding). Zelden kan het leiden tot respiratoir
falen
Diagnose stellen
Wanneer een patiënt een typisch klachtenbeeld heeft zal men kijken naar de longfunctionele
bevindingen. De longfunctie kan men op verschillende manieren meten:
Variatie in piek-expiratoire flow
Luchtstroombeperking
Evt. provocatietest: blootstelle aan prikkel
Er worden ook vaak allergietesten gedaan bij de diagnose.
Piekstroom wordt gemeten met een piekstroommeter (in
liter wat de maximale uitademingsvolume is) . Dit
meegeven aan een patiënt verschillende metingen
per dag: variabiliteit meten
Als de longfunctie obstructief is zal de curve
doorbuigen. Bij een normale longfunctie heb je een
rechte lijn.
1. Leg de hygiëne hypothese uit en hoe dit een potentiële verklaring biedt voor de stijgende incidentie
van astma in westerse landen.
Astma is een chronische inflammatoire aandoening van de luchtwegen gekenmerkt door klachten
zoals piepen, dyspneu, benauwdheid, hoest die wisselend zijn qua ernst en de aanwezigheid van
wisselende expiratoire luchtstroombeperking.
De hygiëne hypothese houdt in dat er door een betere hygiëne en dus lagere blootstelling aan
bacteriën en virussen in de jeugd, een hogere gevoeligheid optreedt voor allergenen en
omgevingsfactoren. Zo heeft men een hoger risico op astma. Er is vaak al genetische
voorbeschiktheid waardoor men nog meer hygiënisch is in de kindertijd.
De astmaprevalentie in het westen neemt gestaag toe. Dit zou verklaard kunnen worden doordat
mensen steeds meer hygiënisch leven, en meer belang hechten een hygiëne dan vroeger. De stijging
in astmaprevalentie kan dan verklaard worden door voorgenoemde hygiëne hypothese.
, 2. Wat zijn de typische pathologische kenmerken van de luchtweg bij een atmapatiënt?
Astma is een chronische inflammatoire aandoening van de luchtwegen gekenmerkt door klachten
zoals piepen, dyspneu, benauwdheid, hoest die wisselend zijn qua ernst en de aanwezigheid van
wisselende expiratoire luchtstroombeperking.
Lang gedacht dat astma 1 aandoening is, getypeerd door T2 inflammatie en eosinofielen. Astma is
echter een heterogene aandoening: wanneer en hoe de klachten zich uiten en hoe ernstig de
longfunctie afwijkt is afhankelijk van de soort inflammatie (neutrofiele, T2.. ). Er is onderscheid op
ernst, wanneer de klachten ontstaan en of het een T2 of non-T2 inflammatie is.
Er zijn twee belangrijke zaken: variabele luchtstroombeperking en bronchiale hyperreactiviteit.
Luchtstroombeperking is gevolg van een aantal features. Oedeem door inflammatie zorgt voor
vernauwing. Hyperemie geeft ook luchtstroombeperking en door stuwing van bloedvaten ontstaat
capillair lek (plasmaproteïnen lekken). In luchtwegen ontstaan slijmproppen: luchtstroombeperking.
Bronchiale hyperreactiviteit: overdreven reactie op prikkel (allergenen, inspanning, koude lucht..)
waardoor gladde spiercellen contraheren: bronchoconstrictie. De ernst correleert met de frequentie
van symptomen. Het kan veroorzaakt worden door directe of indirecte factoren. Histamine bij
allergische reactie is een directe activator van bronchiale hyperreactiviteit. Indirecte activatie van de
sensorische zenuwen via de bronchoconstrictoren vrijgesteld door mastcellen.
Effect op longfunctie:
Mate van openstaan van luchtwegen wordt bepaald door FEV1: lucht in liter die men kan uitblazen in
geforceerde uitademing. De ratio met totale uitademing vermindert bij astma en piekstroom daalt
ook.
Ook: verhoogde luchtwegweerstand, hyperinflatie, verhoogd residueel volume. Bij ernstige astma
kan V/Q mismatch optreden (V = ventilatie, Q = doorbloeding). Zelden kan het leiden tot respiratoir
falen
Diagnose stellen
Wanneer een patiënt een typisch klachtenbeeld heeft zal men kijken naar de longfunctionele
bevindingen. De longfunctie kan men op verschillende manieren meten:
Variatie in piek-expiratoire flow
Luchtstroombeperking
Evt. provocatietest: blootstelle aan prikkel
Er worden ook vaak allergietesten gedaan bij de diagnose.
Piekstroom wordt gemeten met een piekstroommeter (in
liter wat de maximale uitademingsvolume is) . Dit
meegeven aan een patiënt verschillende metingen
per dag: variabiliteit meten
Als de longfunctie obstructief is zal de curve
doorbuigen. Bij een normale longfunctie heb je een
rechte lijn.
