Kinesitherapie
bij
gynaecologie
en urologie
3de bachelor
revalidatiewetenschappen
en kinesitherapie
Kaat Francken
UAntwerpen (2019-2020)
, Continetie en incontinentie
1 Voorkomen van incontinentie
1.1 Definitie van incontinentie
De term incontinentie omvat elke vorm van onvrijwillig urineverlies.
1.2 Prevalentie
Urineverlies is een vaak voorkomend probleem veel patiënten om te behandelen.
3-50% per leeftijdscategorie komt er mee in aanraking.
Er zijn echter problemen bij het onderzoeken van de exacte cijfers:
- Er is geen eenduidige definitie van incontinentie (heel breed)
- Patiënten hebben veel schaamte en niet iedereen rapporteert hun probleem
- Er is geen eenduidige onderzoekmethode
Het is een heel commercieel fenomeen geworden reclame. Hierdoor lijkt het dat het een
normaal iets is.
1.2.1 Invloed van geslacht
Mannen Vrouwen
Minder voorkomend Grote kans (1 op 3 vrouwen boven 40j)
Ervaren dit als een catastrofe en het einde Vrouwen zijn minder ‘waterdicht’ omdat ze
van de wereld meer openingen hebben
Risico neemt toe met de leeftijd vaak na Risico neemt vanaf 30j toe omwille van de
chirurgische ingreep aan de prostaat menopauze
Komt veel voor binnen topsport en tijdens
en na de zwangerschap
Het heeft ook een grote invloed op het leven van de mensen.
Zo zijn er veel vrouwen die op voorhand alle toiletten opzoeken spontane uitstappen zijn
niet meer mogelijk.
1.2.2 Invloed van leeftijd
Incontinentie neemt toe naarmate we ouder worden. In de oudere populatie is het 1 van de
meest voorkomende problemen.
Mensen boven de 80 j hebben zo goed als allemaal klachten.
Het is echter een mythe dat incontinentie normaal is aan het ouder worden. Het is en
blijft nog altijd een probleem dat verholpen kan worden en er eigenlijk niet zou mogen zijn.
1
,2 Anatomie van het urinaal systeem
2.1 Verschillen tussen de geslachten
Mannen Vrouwen
Rectum (darmkanaal) Rectum
Prostaat Uterus (baarmoeder)
Detrusor (blaasspier) Detrusor
2.2 Hogere urinewegen
2.2.1 Nieren
De nieren:
- Boonvormig
- 10-13 cm lang
- 5 cm dik
- 150 gram
Ze liggen retroperitoneaal. De rechternier ligt iets lager door de aanwezigheid van de lever
(ligt erboven).
Functie:
- Filtersysteem om afvalstoffen te verwijderen uit het bloed (ureum en creatinine).
- Regelen van vocht- en zoutbalans. Dit gebeurt ook via de ademhaling, zweten en
stoelgang (lichaam bestaat voor 2/3 uit water).
Veel drinken = veel plassen, veel zweten = minder plassen
- Aanmaak van hormonen en omzetten van vitamine D (2/3 zon en 1/3 voeding) in
werkzame stof om kalk in de botten te kunnen opnemen.
Renine = bloeddruk regelen
2.2.2 Ureters
= urinewegen urinetransport van de nieren naar de blaas.
- 25-30 cm lang
- 3-4 mm doorsneden
Ze lopen echter en onder de blaas.
Bij contractie van de detrusor worden ze dichtgedrukt om zo reflux van de urine te
vermijden. Op deze manier kunnen er geen bacteriën van de blaas richting de nieren gaan.
2
, 2.3 Lagere urinewegen
2.3.1 Detrusor (blaas)
De blaas ligt oppervlakkig, vlak achter os pubis ze is niet beïnvloedbaar door onze wil.
Functie = opslag en ledigen van urine.
99,8% van de tijd is de blaas zichzelf aan het vullen we plassen ongeveer om de 2-3 uur.
We onderscheiden volgende componenten:
- Dorsale blaaswand of trigonum
Driehoek die gevormd wordt door de ingangen van de 2 ureters en de blaasuitgang.
Dit deel trekt niet samen.
- Blaashals
Dit is de overgang van de blaas naar de plasbuis en bestaat uit gladde spiervezels.
Tijdens de vulling van de blaas is deze gesloten.
Wanneer er problemen zijn ter hoogte van de blaashals resulteert dit bij vrouwen
altijd tot incontinentie. Bij mannen resulteert het niet altijd tot incontinentie. De
problemen kunnen ontstaan door beschadiging tijdens een medische ingreep (aan
baarmoeder of prostaat).
De vorm en positie van de blaas hangt af van verschillende factoren:
- Leeftijd
- Blaasvulling
- Komvormig, afgeplat
Wanneer urine blijft staan in de blaas kan dit infecties veroorzaken.
2.3.2 Urethra (plasbuis)
De urethra is een myo-epitheliale buis die bestaat uit glad spierweefsel:
- Inwendig = longitudinaal
- Uitwendig = circulaire laag
De lengte van de buis is afhankelijk van het geslacht.
In rust is de buis gesloten door de aanwezigheid van mucosa (slijmvlies). Ook waar ze door
de bekkenbodem loopt kan ze afgesloten worden.
Mannen:
- Het eerste stuk loopt door de prostaat en is 2,5-3 cm lang.
- Het vervolg is afhankelijk van de lengte van de penis.
- Er is een totale lengte van 16-20 cm en een breedte van 2-9 mm.
Vrouwen:
- Korte buis van 2,5-4 cm lang en 6 mm breed.
- Doordat de ingang van de blaas zo dicht bij de uitgang ligt kunnen er gemakkelijk
blaasontstekingen ontstaan.
- 2/3de loopt in de abdominale ruimte naar voor en caudaal tussen de kleine
schaamlippen. Lateraal en ventraal is er bindweefsel aanwezig. Dorsaal is ze
versmolten met de vagina.
Wanneer er atrofie is van de mucosa, zoals tijdens de menopauze, kan er incontinentie
ontstaan sluit niet meer goed af.
3
bij
gynaecologie
en urologie
3de bachelor
revalidatiewetenschappen
en kinesitherapie
Kaat Francken
UAntwerpen (2019-2020)
, Continetie en incontinentie
1 Voorkomen van incontinentie
1.1 Definitie van incontinentie
De term incontinentie omvat elke vorm van onvrijwillig urineverlies.
1.2 Prevalentie
Urineverlies is een vaak voorkomend probleem veel patiënten om te behandelen.
3-50% per leeftijdscategorie komt er mee in aanraking.
Er zijn echter problemen bij het onderzoeken van de exacte cijfers:
- Er is geen eenduidige definitie van incontinentie (heel breed)
- Patiënten hebben veel schaamte en niet iedereen rapporteert hun probleem
- Er is geen eenduidige onderzoekmethode
Het is een heel commercieel fenomeen geworden reclame. Hierdoor lijkt het dat het een
normaal iets is.
1.2.1 Invloed van geslacht
Mannen Vrouwen
Minder voorkomend Grote kans (1 op 3 vrouwen boven 40j)
Ervaren dit als een catastrofe en het einde Vrouwen zijn minder ‘waterdicht’ omdat ze
van de wereld meer openingen hebben
Risico neemt toe met de leeftijd vaak na Risico neemt vanaf 30j toe omwille van de
chirurgische ingreep aan de prostaat menopauze
Komt veel voor binnen topsport en tijdens
en na de zwangerschap
Het heeft ook een grote invloed op het leven van de mensen.
Zo zijn er veel vrouwen die op voorhand alle toiletten opzoeken spontane uitstappen zijn
niet meer mogelijk.
1.2.2 Invloed van leeftijd
Incontinentie neemt toe naarmate we ouder worden. In de oudere populatie is het 1 van de
meest voorkomende problemen.
Mensen boven de 80 j hebben zo goed als allemaal klachten.
Het is echter een mythe dat incontinentie normaal is aan het ouder worden. Het is en
blijft nog altijd een probleem dat verholpen kan worden en er eigenlijk niet zou mogen zijn.
1
,2 Anatomie van het urinaal systeem
2.1 Verschillen tussen de geslachten
Mannen Vrouwen
Rectum (darmkanaal) Rectum
Prostaat Uterus (baarmoeder)
Detrusor (blaasspier) Detrusor
2.2 Hogere urinewegen
2.2.1 Nieren
De nieren:
- Boonvormig
- 10-13 cm lang
- 5 cm dik
- 150 gram
Ze liggen retroperitoneaal. De rechternier ligt iets lager door de aanwezigheid van de lever
(ligt erboven).
Functie:
- Filtersysteem om afvalstoffen te verwijderen uit het bloed (ureum en creatinine).
- Regelen van vocht- en zoutbalans. Dit gebeurt ook via de ademhaling, zweten en
stoelgang (lichaam bestaat voor 2/3 uit water).
Veel drinken = veel plassen, veel zweten = minder plassen
- Aanmaak van hormonen en omzetten van vitamine D (2/3 zon en 1/3 voeding) in
werkzame stof om kalk in de botten te kunnen opnemen.
Renine = bloeddruk regelen
2.2.2 Ureters
= urinewegen urinetransport van de nieren naar de blaas.
- 25-30 cm lang
- 3-4 mm doorsneden
Ze lopen echter en onder de blaas.
Bij contractie van de detrusor worden ze dichtgedrukt om zo reflux van de urine te
vermijden. Op deze manier kunnen er geen bacteriën van de blaas richting de nieren gaan.
2
, 2.3 Lagere urinewegen
2.3.1 Detrusor (blaas)
De blaas ligt oppervlakkig, vlak achter os pubis ze is niet beïnvloedbaar door onze wil.
Functie = opslag en ledigen van urine.
99,8% van de tijd is de blaas zichzelf aan het vullen we plassen ongeveer om de 2-3 uur.
We onderscheiden volgende componenten:
- Dorsale blaaswand of trigonum
Driehoek die gevormd wordt door de ingangen van de 2 ureters en de blaasuitgang.
Dit deel trekt niet samen.
- Blaashals
Dit is de overgang van de blaas naar de plasbuis en bestaat uit gladde spiervezels.
Tijdens de vulling van de blaas is deze gesloten.
Wanneer er problemen zijn ter hoogte van de blaashals resulteert dit bij vrouwen
altijd tot incontinentie. Bij mannen resulteert het niet altijd tot incontinentie. De
problemen kunnen ontstaan door beschadiging tijdens een medische ingreep (aan
baarmoeder of prostaat).
De vorm en positie van de blaas hangt af van verschillende factoren:
- Leeftijd
- Blaasvulling
- Komvormig, afgeplat
Wanneer urine blijft staan in de blaas kan dit infecties veroorzaken.
2.3.2 Urethra (plasbuis)
De urethra is een myo-epitheliale buis die bestaat uit glad spierweefsel:
- Inwendig = longitudinaal
- Uitwendig = circulaire laag
De lengte van de buis is afhankelijk van het geslacht.
In rust is de buis gesloten door de aanwezigheid van mucosa (slijmvlies). Ook waar ze door
de bekkenbodem loopt kan ze afgesloten worden.
Mannen:
- Het eerste stuk loopt door de prostaat en is 2,5-3 cm lang.
- Het vervolg is afhankelijk van de lengte van de penis.
- Er is een totale lengte van 16-20 cm en een breedte van 2-9 mm.
Vrouwen:
- Korte buis van 2,5-4 cm lang en 6 mm breed.
- Doordat de ingang van de blaas zo dicht bij de uitgang ligt kunnen er gemakkelijk
blaasontstekingen ontstaan.
- 2/3de loopt in de abdominale ruimte naar voor en caudaal tussen de kleine
schaamlippen. Lateraal en ventraal is er bindweefsel aanwezig. Dorsaal is ze
versmolten met de vagina.
Wanneer er atrofie is van de mucosa, zoals tijdens de menopauze, kan er incontinentie
ontstaan sluit niet meer goed af.
3
