samenvatting hoorcollege Kuni rond CVA

Geriatrie CVA
1.Wat is een niet-aangeboren hersenletsel
(NAH)?
We hebben 2 soorten hersenletsel:
 Aangeboren hersenletsel.
 Niet-aangeboren hersenletsel.

1.1. Aangeboren hersenletsel
Ontstaan  Tijdens ontwikkeling foetus.
 Tijdens de geboorte.
 Binnen de 6 maanden na de geboorte.
Oorzaak  Genetische afwijking.
 Zuurstoftekort.

1.2. Niet-aangeboren hersenletsel
Ontstaan Ten minste 6 maanden na de geboorte.
Oorzaak  Traumatisch bv. op het hoofd vallen.
 Niet-traumatisch bv. tumor, beroerte, waterhoofd…
 Progressieve neurologische aandoening bv. ziekte van
Parkinson.

2.CVA
 Cerebro: hersenen.
 Vasculair: bloedvaten.
 Accident: ongeval.
Er gebeurt dus iets met de bloedvaten in de hersenen.

2.1. Definitie CVA
CVA: snel evoluerende klinische tekenen van focale (of globale) verstoringen v/d
hersenfuncties met neurologische uitvalsverschijnselen die 24u of langer duren of de
dood tot gevolg hebben en geen andere oorzaak hebben dan een stoornis in
hersencirculatie.
 Focaal: zeer gelokaliseerd.
 Globaal: meerdere hersengebieden zijn aangetast.

2.2. Vormen van CVA (examen)
Ischemisch (herseninfarct):
 80%.
 Zorgen voor zuurstoftekort in hersenen.
 Blokkade door trombose (trombosis cerebri) of embolie (embolia cerebri).

Hemorragisch (hersenbloeding):
 20%.
 Zorgen voor zuurstoftekort in hersenen.
 Ruptuur bloedvat door intracerebraal of subarachnoïdaal.

,2.3. Risicofactoren CVA
Ischemisch CVA Hemorragisch CVA
Artherosclerose. Anticoagulantia.
Roken. Stollingsstoornis.
Diabetes. Bloedvatanomalie zoals aneurysma.
Hyperlipidemie. Vasculitis.
Familiale belasting met hart- en Bloeding in een aanwezige
vaatziekten. hersentumor.
Overgewicht. Cocaïnegebruik.
Sedentaire levensstijl. Cerebrale amyloïd angiopathie.
Cardiale oorzaken. Veneuze sinustrombose.
Hypertensie (te hoge bloeddruk).
Vernauwing van bloedvaten (ischemisch) dat kan leiden tot beschadiging van
bloedvat (hemorragisch).

2.4. Soorten beroertes en kenmerken (examen)
Completed stroke:
 Verstoring bloedtoevoer hersencirculatie.
 Verstoring hersenfunctie.
 Neurologische uitvalsverschijnselen.
 24u aanwezig of langer.
 Niet meer progressief na 1u.

Transiens ischemic attack (TIA):
 Verstoring bloedtoevoer hersencirculatie.
 Verstoring hersenfunctie.
 Neurologische uitvalsverschijnselen.
 Verdwijnen binnen 24u.
 Gemiddelde duur: 2-20min.
 Is soms voorbode v/e groter gevaar dat er aankomt.

Reversible ischemic neurological deficit (RIND):
 Verstoring bloedtoevoer hersencirculatie.
 Verstoring hersenfunctie.
 Neurologische uitvalsverschijnselen.
 Langer dan 24u aanwezig.
 Verdwijnen na een paar weken.

Stroke in evolution:
 Verstoring bloedtoevoer hersencirculatie.
 Verstoring hersenfunctie.
 Neurologische uitvalsverschijnselen.
 Progressieve toename.




Silent stroke:

,  Verstoring bloedtoevoer hersencirculatie.
 Verstoring hersenfunctie.
 Minder functionele hersengebieden.
 Onopgemerkt (silence): zowel patiënt als hulpverleners merken dit niet.

2.5. Verloop verschillende types

Toename uitvalsverschijnselen en tussen 2-20min nemen deze terug af.




Lijn blijft stijgen.




Toename en na 1u blijven deze uitvalsverschijnselen.




2.6. Demografische gegevens
Incidentie; nieuwe gevallen per dag:
 Gegevens België 2007: 52/dag.
 Gegevens Nederland 2017: 55/dag.

Prevalentie; hoeveel personen in bepaalde tijd:
 Meer mannen dan vrouwen.

Mortaliteit; hoeveel er hieraan sterven:
 Meer vrouwen dan mannen.
 +/-50% na 12 maanden.
 Grootste risico in de 1ste week.
 Is de 2de grootste doodsoorzaak wereldwijd na hartinfarct.

2.7. CVA en geriatrie?
Leeftijd; biologische leeftijd VS kalenderleeftijd:
 50% < 75jaar.
 30% < 85jaar.

Kwetsbare ouderen; cognitief, fysiek, psychosociaal:
 Meer risico op functionele beperkingen en lagere QOL (quality of life).
 Mortaliteit, verblijfsduur ziekenhuis, institutionalisering stijgen ook.


Multomorboditeit; meer chronische aandoeningen hebben:
 Gespecialiseerde centra zijn hiervoor noodzakelijk.