Kijken naar kinderen B: in dialoog met kinderen
1. Welkom!
2. In dialoog met kinderen met hun diverse behoeften:
2.1 De basisbehoeften stimuleren:
We zijn dag in dag uit in dialoog met kinderen. Vanuit die dialoog willen
we een goede relatie opbouwen en ze stimuleren om te groeien. De
communicatie moet afgestemd worden op de diverse noden op vlak van
de basisbehoeften.
De 3 psychologische basisbehoeften zijn:
Verbondenheid: ik hoor erbij
Competentie: ik kan het
Autonomie: ik wil het zelf
Een optimale ontwikkeling van binnenuit kan pas plaatsvinden als aan alle
3 de basisbehoeften voldaan wordt. Een evenwichtige invulling van de basisbehoeften is dus
noodzakelijk, zowel thuis als op school. Thuis is dit minder aanwezig leerkracht extra
inspanning.
2.2 De basisbehoeften en motivatie:
Elke persoon heeft een intrinsieke motivatie om zich te ontwikkelen. Als een leerling niet
gemotiveerd is, zit daar een reden achter tijd nemen om achter de reden te komen wat de
leerling dwarszit en wat dus in de weg komt te staan van zijn intrinsieke motivatie.
Motivatie is belangrijk om leren en presteren te bevorderen.
2 soorten motivatie:
Intrinsieke motivatie: je voert een activiteit uit om de inhoud van de activiteit zelf. De
persoonlijke interesses zijn de drijfveer voor het stellen van het gedrag. Het is de meest
wenselijke toestand om diep en succesvol te kunnen leren.
Extrinsieke motivatie: je voert een activiteit uit om een uitkomst te bereiken die buiten de
activiteit ligt. Zoals een leerling die zijn oefeningen afwerkt omdat hij dan een sticker krijgt.
Factoren die de nood aan autonomie bevredigen, verhogen de intrinsieke motivatie. Factoren die
de autonomie van het kind dwarsbomen, verlagen de intrinsieke motivatie. Want deze controleren
sterk het gedrag. (deadlines)
Kinderen hebben een voorkeur voor activiteiten waar ze goed in zijn. Als leerkracht probeer je dus
best om een leeromgeving te creëren waarin het kind uitgedaagd wordt op zijn niveau
competentie. Ook hierdoor draag je bij aan de intrinsieke motivatie. (zone van naaste
ontwikkeling)
Enkel op een bepaalde wijze omgaan met de leerinhoud is echter onvoldoende om de motivatie te
verhogen; de leerkracht moet een goede relatie aangaan met de leerlingen verbondenheid.
Het is zo eenvoudiger om een kind te motiveren om te leren wanneer je een veilige, vertrouwde
pedagogische relatie hebt. Hiervoor is een constructieve, motiverende dialoog van groot belang.
Door in te zetten op ‘vertrouwen’ en ‘waarderen’.
Wanneer een kind beperkt wordt in (één van) zijn psychologische basisbehoeften raakt
intrinsieke motivatie. We moeten onze dialoog en taal hierop afstemmen. Onze communicatiewijze
heeft een invloed op hun motivatie.
Een empathische houding aannemen vormt het startpunt. We dienen dus sensitief en responsief
met kinderen om te gaan en in onze omgang met kinderen stil te staan bij hun behoeften.
, Kijken naar kinderen B: in dialoog met kinderen
3. Fundamenten voor een goede dialoog en relatie: de
basishoudingen waarderen en vertrouwen:
3.1 Belang van een positieve relatie:
Een positieve relatie staat centraal onder de basisbehoefte ‘verbondenheid’.
Kinderen hebben behoefte aan erbij te horen, in veiligheid en geborgenheid.
De relatie tussen leerkrachten en leerlingen bestaat uit verschillende componenten:
Individuele kenmerken van leerkrachten en leerlingen (geslacht, overtuigingen,…). Beide
hebben ze doelstellingen, gevoelens, behoeften,… en deze hebben een invloed op de
kwaliteit van hun relatie.
Interactie tussen leerkrachten en leerlingen
Externe invloeden: Beide maken deel uit van een grotere schoolgemeenschap die positieve
relaties kan aanmoedigen of net afremmen
Sterke relaties zijn van groot belang voor een gezonde ontwikkeling.
Kinderen met hechte band met leerkracht meer plezier op school, beter overeenkomen met
klasgenoten die een minder goede relatie hebben met de leerkracht. Het biedt ook een veilige
basis aan omdat ze weten dat wanneer een probleem opduikt, de leerkracht er altijd is om hierop
te reageren.
Verder zal een kind binnen een goede relatie:
Zich veilig voelen noodzakelijke basis om verkennend en onderzoekend gedrag te
stellen, en zo te leren en ontwikkelen
Durven tonen dat hij een probleem heeft en sneller hulp durven aanvaarden
Beter kunnen relativeren en plaatsen dat een leerkracht een probleem van een leerling niet
goed aanpakt.
Loyaliteit tonen en de goede relatie willen behouden
Minder de acceptatiegrens van een leerkracht blijven aftasten
Een positieve relatie kan zelfs beter gedrag op latere leeftijd voorspellen. Ze gaan meer
samenwerkend en altruïstisch gedrag aanleren en negatief probleemgedrag in de klas afnemen.
Dit heeft een positieve invloed op de leerkrachten en hun welbevinden. In een sterke relatie wordt
er rekening gehouden met de behoeften aan autonomie, competentie en verbondenheid.
Leerlingen die geen goede band hebben lopen een groter risico om te falen op school. De relatie
komt onder druk te staan, doordat het negatief gedrag van de leerling de stress bij de leerkracht
verhoogt.
Om in te zetten op een positieve relatie met kinderen, kan de leerkracht een aantal acties
ondernemen:
Praten met leerlingen over hun leven buiten school. Op deze manier toon je interesse en
appreciatie.
De kinderen laten weten dat er geregeld momenten zijn waar ze bij jou terecht kunnen met
hun zorgen. Wees duidelijk wanneer deze momenten kunnen plaatsvinden.
Soms is het heel moeilijk om een goede band op te bouwen met bepaalde leerlingen. hiermee
moet je opletten want dat kan veel energie vragen van de leerkracht en de leerling, voor
spanningen zorgen en invloed hebben op de klassfeer.
Een relatie opbouwen vraagt tijd, geduld en vertrouwen.
, Kijken naar kinderen B: in dialoog met kinderen
3.2 De plaats van dialoog binnen een positieve relatie:
Een dialoog is een onderzoekgesprek aan de hand van vragen en antwoorden. In een dialoog
primeert het gezamenlijk nadenken. Het gaat erover om ideeën en ervaringen uitwisselen in een
gesprek, met erkenning van de verschillen en het recht om te zijn wie je wilt zijn. Door in dialoog te
treden, daag je jouw leerlingen en jezelf uit om zowel je eigen standpunten als die van anderen te
onderzoeken.
Een goede dialoog speelt een belangrijke rol in het ontwikkelen van een positieve relatie. Goed
communiceren = essentieel voor een goede relatie op te bouwen. Dit is niet altijd eenvoudig.
Zie Onvoorwaardelijk accepteren van een kind & het vertrouwen bieden, is essentieel om een
casus
p9 positieve dialoog & relatie op te bouwen.
In dialoog binnen een goede relatie:
Van invloed op ontwikkeling, leren, inspanningen en gevoel leerlingen
o Negatief ervaren: belemmerd
o Positief ervaren: stimulerend
Goed in dialoog treden: niet altijd zo eenvoudig
o Beïnvloedende factoren
o Slechte of miscommunicatie druk op relatie
Essentiële elementen: houding die je aanneemt, meer dan woorden!
o Authenticiteit (vertrouwen)
o Empathie: inleven in de gevoelens van anderen (vertrouwen)
o Veiligheid en gelijkwaardigheid (vertrouwen)
o Acceptatie: allebei openstaan (waarderen)
o Ontvankelijkheid: openstaan voor gesprek
1. Welkom!
2. In dialoog met kinderen met hun diverse behoeften:
2.1 De basisbehoeften stimuleren:
We zijn dag in dag uit in dialoog met kinderen. Vanuit die dialoog willen
we een goede relatie opbouwen en ze stimuleren om te groeien. De
communicatie moet afgestemd worden op de diverse noden op vlak van
de basisbehoeften.
De 3 psychologische basisbehoeften zijn:
Verbondenheid: ik hoor erbij
Competentie: ik kan het
Autonomie: ik wil het zelf
Een optimale ontwikkeling van binnenuit kan pas plaatsvinden als aan alle
3 de basisbehoeften voldaan wordt. Een evenwichtige invulling van de basisbehoeften is dus
noodzakelijk, zowel thuis als op school. Thuis is dit minder aanwezig leerkracht extra
inspanning.
2.2 De basisbehoeften en motivatie:
Elke persoon heeft een intrinsieke motivatie om zich te ontwikkelen. Als een leerling niet
gemotiveerd is, zit daar een reden achter tijd nemen om achter de reden te komen wat de
leerling dwarszit en wat dus in de weg komt te staan van zijn intrinsieke motivatie.
Motivatie is belangrijk om leren en presteren te bevorderen.
2 soorten motivatie:
Intrinsieke motivatie: je voert een activiteit uit om de inhoud van de activiteit zelf. De
persoonlijke interesses zijn de drijfveer voor het stellen van het gedrag. Het is de meest
wenselijke toestand om diep en succesvol te kunnen leren.
Extrinsieke motivatie: je voert een activiteit uit om een uitkomst te bereiken die buiten de
activiteit ligt. Zoals een leerling die zijn oefeningen afwerkt omdat hij dan een sticker krijgt.
Factoren die de nood aan autonomie bevredigen, verhogen de intrinsieke motivatie. Factoren die
de autonomie van het kind dwarsbomen, verlagen de intrinsieke motivatie. Want deze controleren
sterk het gedrag. (deadlines)
Kinderen hebben een voorkeur voor activiteiten waar ze goed in zijn. Als leerkracht probeer je dus
best om een leeromgeving te creëren waarin het kind uitgedaagd wordt op zijn niveau
competentie. Ook hierdoor draag je bij aan de intrinsieke motivatie. (zone van naaste
ontwikkeling)
Enkel op een bepaalde wijze omgaan met de leerinhoud is echter onvoldoende om de motivatie te
verhogen; de leerkracht moet een goede relatie aangaan met de leerlingen verbondenheid.
Het is zo eenvoudiger om een kind te motiveren om te leren wanneer je een veilige, vertrouwde
pedagogische relatie hebt. Hiervoor is een constructieve, motiverende dialoog van groot belang.
Door in te zetten op ‘vertrouwen’ en ‘waarderen’.
Wanneer een kind beperkt wordt in (één van) zijn psychologische basisbehoeften raakt
intrinsieke motivatie. We moeten onze dialoog en taal hierop afstemmen. Onze communicatiewijze
heeft een invloed op hun motivatie.
Een empathische houding aannemen vormt het startpunt. We dienen dus sensitief en responsief
met kinderen om te gaan en in onze omgang met kinderen stil te staan bij hun behoeften.
, Kijken naar kinderen B: in dialoog met kinderen
3. Fundamenten voor een goede dialoog en relatie: de
basishoudingen waarderen en vertrouwen:
3.1 Belang van een positieve relatie:
Een positieve relatie staat centraal onder de basisbehoefte ‘verbondenheid’.
Kinderen hebben behoefte aan erbij te horen, in veiligheid en geborgenheid.
De relatie tussen leerkrachten en leerlingen bestaat uit verschillende componenten:
Individuele kenmerken van leerkrachten en leerlingen (geslacht, overtuigingen,…). Beide
hebben ze doelstellingen, gevoelens, behoeften,… en deze hebben een invloed op de
kwaliteit van hun relatie.
Interactie tussen leerkrachten en leerlingen
Externe invloeden: Beide maken deel uit van een grotere schoolgemeenschap die positieve
relaties kan aanmoedigen of net afremmen
Sterke relaties zijn van groot belang voor een gezonde ontwikkeling.
Kinderen met hechte band met leerkracht meer plezier op school, beter overeenkomen met
klasgenoten die een minder goede relatie hebben met de leerkracht. Het biedt ook een veilige
basis aan omdat ze weten dat wanneer een probleem opduikt, de leerkracht er altijd is om hierop
te reageren.
Verder zal een kind binnen een goede relatie:
Zich veilig voelen noodzakelijke basis om verkennend en onderzoekend gedrag te
stellen, en zo te leren en ontwikkelen
Durven tonen dat hij een probleem heeft en sneller hulp durven aanvaarden
Beter kunnen relativeren en plaatsen dat een leerkracht een probleem van een leerling niet
goed aanpakt.
Loyaliteit tonen en de goede relatie willen behouden
Minder de acceptatiegrens van een leerkracht blijven aftasten
Een positieve relatie kan zelfs beter gedrag op latere leeftijd voorspellen. Ze gaan meer
samenwerkend en altruïstisch gedrag aanleren en negatief probleemgedrag in de klas afnemen.
Dit heeft een positieve invloed op de leerkrachten en hun welbevinden. In een sterke relatie wordt
er rekening gehouden met de behoeften aan autonomie, competentie en verbondenheid.
Leerlingen die geen goede band hebben lopen een groter risico om te falen op school. De relatie
komt onder druk te staan, doordat het negatief gedrag van de leerling de stress bij de leerkracht
verhoogt.
Om in te zetten op een positieve relatie met kinderen, kan de leerkracht een aantal acties
ondernemen:
Praten met leerlingen over hun leven buiten school. Op deze manier toon je interesse en
appreciatie.
De kinderen laten weten dat er geregeld momenten zijn waar ze bij jou terecht kunnen met
hun zorgen. Wees duidelijk wanneer deze momenten kunnen plaatsvinden.
Soms is het heel moeilijk om een goede band op te bouwen met bepaalde leerlingen. hiermee
moet je opletten want dat kan veel energie vragen van de leerkracht en de leerling, voor
spanningen zorgen en invloed hebben op de klassfeer.
Een relatie opbouwen vraagt tijd, geduld en vertrouwen.
, Kijken naar kinderen B: in dialoog met kinderen
3.2 De plaats van dialoog binnen een positieve relatie:
Een dialoog is een onderzoekgesprek aan de hand van vragen en antwoorden. In een dialoog
primeert het gezamenlijk nadenken. Het gaat erover om ideeën en ervaringen uitwisselen in een
gesprek, met erkenning van de verschillen en het recht om te zijn wie je wilt zijn. Door in dialoog te
treden, daag je jouw leerlingen en jezelf uit om zowel je eigen standpunten als die van anderen te
onderzoeken.
Een goede dialoog speelt een belangrijke rol in het ontwikkelen van een positieve relatie. Goed
communiceren = essentieel voor een goede relatie op te bouwen. Dit is niet altijd eenvoudig.
Zie Onvoorwaardelijk accepteren van een kind & het vertrouwen bieden, is essentieel om een
casus
p9 positieve dialoog & relatie op te bouwen.
In dialoog binnen een goede relatie:
Van invloed op ontwikkeling, leren, inspanningen en gevoel leerlingen
o Negatief ervaren: belemmerd
o Positief ervaren: stimulerend
Goed in dialoog treden: niet altijd zo eenvoudig
o Beïnvloedende factoren
o Slechte of miscommunicatie druk op relatie
Essentiële elementen: houding die je aanneemt, meer dan woorden!
o Authenticiteit (vertrouwen)
o Empathie: inleven in de gevoelens van anderen (vertrouwen)
o Veiligheid en gelijkwaardigheid (vertrouwen)
o Acceptatie: allebei openstaan (waarderen)
o Ontvankelijkheid: openstaan voor gesprek
