Contactologie 2020-
2021
Docent: Tijl Van Mierlo
Opleiding: Oogzorg
Jade Leroy
,Inhoudstafel samenvatting
1. BASICS TERMINOLOGIE
2. GESCHIEDENIS VAN DE ZACHTE CONTACTLENS
3. ASTIGMATISME
4. OMREKENEN, OVERREFRACTIE & AS-VERDRAAIING
5. KERATOMETRIE
6. LENSINSTRUCTIE – INSIDE OUT
7. TOPOGRAFIEBIJBEL
8. BIOMICROSCOPIE
Jade Leroy
,1.Back to Basics
Begrippenlijst
1 De 3 pijlers van contactlenzen
1. VEILIGHEID/ GEZONDHEID: garanderen van veilig lenzen dragen en compliance
(therapietrouwheid) → mensen opleren over hoe ze veilig lenzen moeten dragen
2. COMFORT → comfortabel op oog
3. VISUELE KWALITEIT → comfortabel en goed zicht
2 Bouwstenen contactlenzen
Hieronder gaan we van klein naar groot, van atoom naar belangrijke chemische structuren die we
gebruiken in de contactlensmaterialen.
2.1 Monomeer (kleinste)
Een monomeer is een relatief eenvoudig organisch molecuul (opgebouwd uit atomen).
2.2 Polymeer
Een polymeer is een organische verbinding waarvan de moleculen bestaan uit een reeks van
opeenvolgende identieke of soortgelijke monomeren.
M.a.w. een grote molecule die opgebouwd is uit een aaneenschakeling van talrijke kleine,
gelijkaardige monomeren.
M.a.w. een groot molecuul dat bestaat uit lange ketens van zich herhalende monomeren (of
eenheden)
2.3 Elastomeer
• Synthetische polymeren met rubberachtige eigenschappen.
• Materiaal dat weer zijn oorspronkelijke vorm aanneemt
• Onderhevig aan een belasting binnen een het kritische gebied, zoals trekkrachten.
Binnen het kritische gebied → een elastische vervorming.
Overschrijden de krachten het kritische gebied → een plastische vervorming
(permanente vervorming/ beschadiging) of breuk.
VB: ELASTIEK Je kan een elastiekje redelijk ver uitrekken. Laat je het weer los, komt het terug in haar
oorspronkelijke vorm. Trek je het te hard aan, dan zal het elastiekje knappen.
Jade Leroy
, 2.4 PMMA
• Polymethylmethacrylaat = plexiglas
• Vroeger gebruikt bij harde en sclerale lenzen
• Bestaande uit lange ketens van het monomeer Methylmethacrylaat.
• Harde materie
• Vervormt nauwelijks
• Vroeger gebruikt in sclerale en harde lenzen.
• Geen water
• Laat geen zuurstof door. (DK = 0)
2.5 HEMA
• Hydroxyethylmetracrilaat
• Een monomeer waarvan een polymeer polyhydroxyethylmetracrylaat (PHEMA) is gemaakt.
PHEMA
• polyhydroxyethylmetacrylaat
• Hydrofoob polymeer, maar zwelt op wanneer het blootgesteld is aan water vanwege het
hydrofiele karakter van de vrije hydroxylgroepen1 die het bevat.
• Gebruikt bij de productie van hydrogels.
• Eerste zachte lenzen
PHEMA is dus een polymeer dat een hydrogel vormt wanneer het in contact komt met water.
1
Een hydroxylgroep is een functionele groep bestaande uit een zuurstof (O) en waterstofatoom (H), dat via het
zuurstof aan het molecuul vasthangt.
Jade Leroy
2021
Docent: Tijl Van Mierlo
Opleiding: Oogzorg
Jade Leroy
,Inhoudstafel samenvatting
1. BASICS TERMINOLOGIE
2. GESCHIEDENIS VAN DE ZACHTE CONTACTLENS
3. ASTIGMATISME
4. OMREKENEN, OVERREFRACTIE & AS-VERDRAAIING
5. KERATOMETRIE
6. LENSINSTRUCTIE – INSIDE OUT
7. TOPOGRAFIEBIJBEL
8. BIOMICROSCOPIE
Jade Leroy
,1.Back to Basics
Begrippenlijst
1 De 3 pijlers van contactlenzen
1. VEILIGHEID/ GEZONDHEID: garanderen van veilig lenzen dragen en compliance
(therapietrouwheid) → mensen opleren over hoe ze veilig lenzen moeten dragen
2. COMFORT → comfortabel op oog
3. VISUELE KWALITEIT → comfortabel en goed zicht
2 Bouwstenen contactlenzen
Hieronder gaan we van klein naar groot, van atoom naar belangrijke chemische structuren die we
gebruiken in de contactlensmaterialen.
2.1 Monomeer (kleinste)
Een monomeer is een relatief eenvoudig organisch molecuul (opgebouwd uit atomen).
2.2 Polymeer
Een polymeer is een organische verbinding waarvan de moleculen bestaan uit een reeks van
opeenvolgende identieke of soortgelijke monomeren.
M.a.w. een grote molecule die opgebouwd is uit een aaneenschakeling van talrijke kleine,
gelijkaardige monomeren.
M.a.w. een groot molecuul dat bestaat uit lange ketens van zich herhalende monomeren (of
eenheden)
2.3 Elastomeer
• Synthetische polymeren met rubberachtige eigenschappen.
• Materiaal dat weer zijn oorspronkelijke vorm aanneemt
• Onderhevig aan een belasting binnen een het kritische gebied, zoals trekkrachten.
Binnen het kritische gebied → een elastische vervorming.
Overschrijden de krachten het kritische gebied → een plastische vervorming
(permanente vervorming/ beschadiging) of breuk.
VB: ELASTIEK Je kan een elastiekje redelijk ver uitrekken. Laat je het weer los, komt het terug in haar
oorspronkelijke vorm. Trek je het te hard aan, dan zal het elastiekje knappen.
Jade Leroy
, 2.4 PMMA
• Polymethylmethacrylaat = plexiglas
• Vroeger gebruikt bij harde en sclerale lenzen
• Bestaande uit lange ketens van het monomeer Methylmethacrylaat.
• Harde materie
• Vervormt nauwelijks
• Vroeger gebruikt in sclerale en harde lenzen.
• Geen water
• Laat geen zuurstof door. (DK = 0)
2.5 HEMA
• Hydroxyethylmetracrilaat
• Een monomeer waarvan een polymeer polyhydroxyethylmetracrylaat (PHEMA) is gemaakt.
PHEMA
• polyhydroxyethylmetacrylaat
• Hydrofoob polymeer, maar zwelt op wanneer het blootgesteld is aan water vanwege het
hydrofiele karakter van de vrije hydroxylgroepen1 die het bevat.
• Gebruikt bij de productie van hydrogels.
• Eerste zachte lenzen
PHEMA is dus een polymeer dat een hydrogel vormt wanneer het in contact komt met water.
1
Een hydroxylgroep is een functionele groep bestaande uit een zuurstof (O) en waterstofatoom (H), dat via het
zuurstof aan het molecuul vasthangt.
Jade Leroy
