Samenvatting Algemene Scheikunde

Algemene Scheikunde M1
1. Herhaling
1.1. Nomenclatuur
1.1.1. Triviale en systematische namen
Voorbeelden: H2O water diwaterstofoxide
NH4 ammoniak triwaterstofnitride

1.1.2. Verbindingen, ionen, radicalen

Heterolytische splitsing: AB → A+ + B¯ (kation; anion)
AB → A- + B+ (anion; kation)


Homolytische splitsing: AB → Aº + Bº (radicalen)


• Verbindingen: element a + element b

meest elektropositief latijnse stam
blijft onveranderd eindigt op -ide




Vb.: CS2 koolstofdisulfide
AlH3 aluminium(tri)hydride
CCl4 koolstoftetrachloride of tetrachloormethaan
CHCl3 trichloormethaan



Opmerking: gebruik voorvoegsels indien verwarring



• Ionen: anionen en kationen


Anionen

Cl- chloride-ion
O2- oxide-ion
S2- sulfide-ion
N3- nitride-ion
C4- carbide-ion
H- hydride-ion

→H+ = proton

, Meeratomige anionen = uitgang -ide

OH- hydroxide
CN- cyanide
C22- acetylide
N3- azide
NH2- imide
NH2- amide
O22- peroxide
O2- hyperoxide of superoxide
O3- ozonide



Kationen

Fe2+ ijzer(2)ion
Fe3+ ijzer(3)ion



Kationen: neutraal + H+ = onium

NH4+ ammonium-ion
HONH3+ hydroxylammonium-ion
PH4+ fosfonium-ion
H2F+ fluoronium-ion
H3O+ oxonium-ion

→ in water: waterstofion of hydron


• Radicalen:

HO hydroxyl
CO carbonyl
NO nitrosyl
NO2 nitryl
SO sulfinyl
SO2 sulfonyl
PO fosforyl
IO2 iodyl
UO2 uranyl



Opmerking: radicalen beschouwd als positief gedeelte verbinding

, 1.1.3. Zuren
Binaire zuren of hydrozuren

Zuur Systematische naam Triviaal naam
HCl Waterstofchloride waterige opl.: zoutzuur
H2S Waterstofsulfide
HCN Waterstofcyanide Blauwzuur
HN3 Waterstofazide
HF Waterstoffluoride
HBr Waterstofbromide
HI Waterstofjodide

Ternaire zuren of oxozuren

Zuur Systematische naam Triviaal naam
HClO4 Waterstofperchloraat Perchloorzuur
HClO3 Waterstofchloraat Chloorzuur
HClO2 Waterstofchloriet Chlorigzuur
HClO Waterstofhypochloriet Onderchlorigzuur

H2SO4 Waterstofsulfaat Zwavelzuur
H2SO3 Waterstofsulfiet Zwaveligzuur

HNO3 Waterstofnitraat Salpeterzuur
HNO2 Waterstofnitriet Salpeterigzuur

H3PO4 Waterstof(ortho)fosfaat (ortho)fosforzuur
H3PO3 of H2(PHO3) Waterstoffosfiet Fosforigzuur/fosfonzuur

H2CO3 Waterstofcarbonaat Koolzuur

H3BO3 Waterstof(ortho)boraat (ortho)boorzuur

HMnO4 Waterstofpermanganaat Permangaanzuur
H2MnO4 Waterstofmanganaat Mangaanzuur

HOCN Waterstofcyanaat Cyaanzuur

H4SiO4 Waterstofsilicaat (orthho)kiezelzuur

H2CrO4 Waterstofchromaat Chroomzuur


ClO4- Per…aat
ClO3- NO3- CO32- SO42- PO43- -aat
ClO2- NO2- SO32- PO33- -iet
ClO- Hypo…iet


Opmerking: Hoe meer O → hoe sterker het zuur

, Polyzuren

2H2SO4 → H2S2O7 + H2O

Zuur Triviaal naam Zuurrest
H2S2O7 Dizwavelzuur Disulfaat
H2Cr2O7 Dichroomzuur Dichromaat
H4P2O7 Difosforzuur/pyrofosforzuur Difosfaat/pyrofosfaat

H3BO3 Orthoboorzuur Orthoboraat
(HBO2)n Metaboorzuur Metaboraat
(HPO3)n Metafosforzuur Metafosfaat
(H2SiO3)n Metakiezelzuur Metasilicaat


Opmerking: - Monomeer = 1blokje

- Dimeer = 2 blokjes
- Polymeer = meerdere/ontelbare blokjes



Thiozuren

Zuur Triviaal naam Zuurrest
H2S2O3 Thiozwavelzuur Thiosulfaat
HSCN Thiocyaanzuur thiocynaat
H3AsS3 Trithioarsenigzuur Trithioarseniet
H3AsS4 Tetrathioarseenzuur Tetrathioarsenaat
H3SbS3 Trithioantimoon(3)zuur trithioantimonaat
H3SbS4 Tetrathioantimoon(V)zuur tetrathioantimonaat


Opmerking: thio = zwavel: O → S



Peroxozuren

Zuur Triviaal naam
H2SO5 Peroxo(mono)zwavelzuur
H2S2O8 Peroxodizwavelzuur
H3PO5 Peroxo(mono)fosforzuur
H4P2O8 Peroxodifosforzuur


Opmerking: bij peroxozuren komt er nog een zuurstof bij