Samenvatting Anatomie&fysiologie: Het voortplantingsstelsel

ANATOMIE & FYSIOLOGIE
HET VOORTPLANTINGSSTESLES
DEEL 1: DE MAN
INLEIDING
 Gonaden (geslachtsklieren, voortplantingsorganen)
- Testes bij de man, ovaria bij de vrouw
- Productie van geslachtshormonen en gameten
 Gameten (voortplantingscellen, geslachtscellen)
- Spermacellen = spermatozoa of spermatocyten bij man
- Eicellen = oöcyten (ova, ovocyten) bij vrouw
- Gameet: 23 chromosomen (haploïd) (erfelijk materiaal)
 Gewone lichaamscel: 46 chromosomen die diploïd zijn= 23 koppels
- 22 koppels autosomen
- 1 koppel geslachtschromosomen

Gameten:
= gevormd door meiose  haploïde cellen
 Bevruchting (fertilisatie):
- =Versmelting van mannelijke met vrouwelijke gameet
- Er ontstaat een zygote (bevruchte eicel) met 46 chromosomen die diploïd zijn.
- Door mitosen ontstaat nieuwe mens

Functies vrouwelijke voortplantingsorganen:
 Vorming eicellen
 Geschikte omgeving voor bevruchting en ontwikkeling foetus
 Baring
 Lactatie

Functies mannelijke voortplantingsorganen:
 Productie zaadcellen
 Overbrenging zaadcellen naar de vrouw

MANNELIJKE VOORTPLANTINGSORGANEN
Indeling in 4 groepen:
Essentiele organen = teelballen (testes)= testikels
Mannelijke gonaden:
 Productie zaadcellen
 Productie testosterone
Lozingsgangen  Tubuli van de testis
 Epididymis (bijbal)

1

,  Ductus deferens (zaadleider)
 Ductus ejaculatorius
(ejactulatiekanaal)
 Urethra (urine-afleider)
Accessoire klieren  vesica seminalis (zaadblaasjes)
 prostaat
 klieren van Cowper
Copulatieorganen  Penis




De testes (teelballen):
 Primaire geslachtsorganen bij de man
 Hangen in scrotum (balzak)
- De tunica dartos (glad spierweefsel in hypodermis) maakt de huid van het
scrotum rimpelig
 Musculus cremaster
- Tillen testes naar lichaam toe bij koude, pijn, …
- Ontspannen bij warmte: testis hangen wat lager  temperatuur enkele graden
lager dan in buikholte (= nodig voor spermatogenese)
 Dubbele sereuze membraan (tunica vaginalis)
- Afkomstig van peritoneum, mee ingedaald met testis
 Tunica albuginea omringt testes
- Dicht vezelig kapsel, van hieruit vertrekken tussenschotten
 Tussenschotten verdelen de testes in lobjes (±250)
 Testiskanaaltjes (zaadbuisjes, tubuli seminiferi) in lobjes:
- produceren sperma

2

, - via netwerk van buisjes verbonden met epididymis => afvoer naar ductus
deferens
 Interstitiële cellen (= cellen van Leydig) omringen de kanaaltjes
- Produceren testosteron, het belangrijkste mannelijk geslachtshormoon

Testiskanaaltjes:
 Bevatten spermatogonia stamcellen voor spermatogenese:
- differentiëren zich tot primaire spermatocyten:
- gaan de meiose 1 in => secundaire spermatocyten
- deze gaan meiose 2 in om spermatiden te vormen
- laatste rijpingsfase: spermatiden omgevormd tot spermatozoa of rijpe zaadcellen
(spermiogenese)
 bevatten sertolicellen (voedende cellen)
- Steunen en bevorderen de spermatogenese
 De testosterone producerende cellen: cellen van Leydig
- endocriene kliercellen, liggen in het BW tussen de zaadbuisjes




Anatomie van de spermacel:
 Kop:
- Bevat celkern en chromosomen
- Aan uiteinde ligt acrosoom:
Bevat enzymen, nodig voor bevruchting


 Kort halsgedeelte
 Middelste gedeelte:

3