Samenvatting Bewegen En Gezondheid

DIDACTIEK = gebied dat zich toespitst op theorievorming en onderzoek met betrekking tot het
voorbereiden, uitvoeren en toetsen van instructie-activiteiten

Hoofstuk 1: Bewegingsbegeleiding realiseren: de didactische aanpak

1. Beginsituatie
Ieder onderwijsleerproces kent een vertrekpunt en een te realiseren doelstelling. Normaliter bestaat
er een kloof tussen dit doel en de beginsituatie van de leerlingen. Door middel van het
onderwijsproces wil men de kloof overbruggen
Beginsituatie --------------------------> doel
onderwijsleerproces
 Materiaal
 Groepssfeer
 Leerstijl
 Zelfstandigheid
 Motivatie
 Groepsgrootte
 Doelgroep
 Beperkingen/ achtergrond …

Constante factoren:
 Lesgever: eigen kunnen, pedagogische en organisatorische kwaliteiten, ervaring,
onderwijsvisie, leerstijl …
 Aard en samenstelling vd groep: groepsgrootte, leeftijd, sociaal milieu,
belevingswereld, buitenbeentjes, leerstijl …
 Voorwaardenstructuur: locatie, materiaal, accommodatie, EHBO …

Actuele gegevens vd groep en individuen:
 motorische vaardigheden, inspanningsmogelijkheden, plezier en motivatie, medische gegevens
(astma), kennis en inzicht vd leerinhouden (spelregels) …

Toepassing: kinderen met overgewicht
 Aerobe activiteiten, grote spiergroepen, groot energieverbruik (dansen, zwemmen)
 Gewichtsdragende activiteiten vermijden bij overgewicht (springen)
 Krachtoefeningen/ evenwichtsoefeningen
 Nieuwe activiteiten (succesbeleving)

2. Doelstellingen en waardeoriënteringen
Doelstelling =
 Een bewering, die vertelt wat van de lerende verwacht wordt, nadat hij/zij met een goed resultaat de
leerervaring heeft doorgemaakt
 Beschrijving van een gedragspatroon (kwalitatief/ kwantitatief) dat de leerling moet kunnen tonen als
hij/zij zegt een doelstelling te hebben bereikt

SMART = Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch, Tijdsgebonden

Lesdoelstellingen:
1) Cognitieve doelstellingen
 Leerlingen KENNEN wat er moet gebeuren
2) Motorische doelstellingen
 Leerlingen KUNNEN de oefeningen
3) Dynamisch-affectieve doelstellingen

,  Leerlingen kunnen samenwerken, zijn bereid om mensen te helpen
 Hoeveel energie erin gestoken wordt en hoe bereid men is om zaken te doen
4) Metacognitieve doelstellingen
 Regulerende doelen (reflecteren, plannen, evalueren)
 Zichzelf kunnen inschatten

Waarde-oriënteringen:
 Disciplinebeheersing: alle leerlingen kunnen de oefeningen uitvoeren
 Leerprocesgeöriënteerd: leerlingen verbeteren elkaar en geven feedback, aanleren, verbeteren en
evalueren
 Zelfactualisatieconcept: leerlingen in beweging op eigen niveau, wat zij zelf belangrijk of nuttig vinden
 Sociale verantwoordelijkheid: elkaar helpen, respect voor elkaar, samenwerken
 Ecologische integratie: alles even belangrijk, leerlingen hebben plezier, iedereen hoort erbij in de
sociale context

3. Instructie en feedback
Inleiding
 Instructie of taakpresentatie is meer dan de klassieke aankondiging en demonstratie
 Het verschaffen van informatie via woord en/of beeld om een dieper leerproces in gang te zetten
 Domein van multimedia-leren

Doel van instructie
 Informatie overdragen met betrekking tot organisatie en management
 Kennis overbrengen
 Praktisch bruikbare kennis
 Waarden, regels, normen, concepten
 Leren nadenken over het bewegen tijdens het bewegen
 Leren stimuleren

Informatieproces
 Oriënteren
 Goal-setting
 Gerichte aanpak
 De aandacht vragen en behouden
 Tijdsmanagement
 Ruimtemanagement
 Klimaat
 Het aanbieden van informatie: efficiëntie
 Hoeveelheid
 Tijdstip
 Persoon
 Kwaliteit
 In functie van lesdoelen

Communicatiemiddelen
1) Verbaal: algemene richtlijnen
 “Vandaag gaan we …”
 Duidelijke en bondige doelen
 Logische volgorde
 Tegenover elkaar stellen van slechte en goede voorbeelden
 Herhalen van moeilijk verstaanbare informatie

,  Stemintonatie, non-verbale ondersteuning en timing
2) Verbaal + visueel: multimediaboodschap
Kijkwijzers
-> Wanneer?
 Conditie: verschillende posten/ circuit
 Spelsituatie: bepaalde techniek uitleggen
 Testsituatie: stimuleren van cognitieve betrokkenheid
 Niet tijdens een eerste les, opbouwen!
 Voor veiligheid, zelfstandigheid

Communicatiemiddelen:
- Multimedia-effect
 Lerenden leren beter van woorden en beelden dan van woorden alleen
 Verbaal + visueel (tekst + afbeelding, tekening)
- Modaliteitsprincipe (± hetzelfde als multimedia-effect)
- Redundantieprincipe
 Overbodige informatie weglaten
o adhv segmentatie: de taak opdelen in relevante deeleenheden (maw geen
zinnen)
- Contiguïteitsprincipe
 Dingen die samenhangen met elkaar verbinden
o Ruimtelijke dichtheid: corresponderende tekst en beeld dicht bij
elkaar, op de afbeelding ipv eronder of ernaast
o Signalisatie: pijlen die link leggen tussen tekst en afbeelding
- Coherentieprincipe
 Overbodig materiaal verwijderen
o Irrelevante woorden, beelden, achtergrond muziek of bellen,…
- Personalisatieprincipe
 Instructie personaliseren (ik lift de kin,..)
- Differentiatieprincipe
 Bewust onderscheid maken met verschillen tussen leerlingen in de klas
-> meer betrokkenheid, beter leren,…
- Interactiviteitsprincipe
 vb op Ipad in plaats van blaadjes …

Feedback
= Het proces waarbij informatie wordt verschaft aan de lerende over een leeropdracht of beweging,
afkomstig van een externe of interne bron. Feedback houdt zowel kennis van resultaten als kennis van
uitvoering in. Feedback niet enkel met betrekking tot beweging, maar ook andere leerdoelen!
Interne bron
 Leerling zelf
 Dadelijk zichtbaar resultaat
 Sensorische feedback
Externe bron
 Info over kennis van prestatie of uitvoering
 Leraar (tutor-feedback)
 Medeleerlingen (peer-feedback)
 Videobeelden
Kennis van resultaten: informatie over het resultaat van de beweging na het uitvoeren van een
bepaalde actie
Kennis van uitvoering: informatie over hoe de uitvoering van de beweging is verlopen