Samenvatting Economie
H1 WAT IS ECONOMIE?
2 Het economisch probleem: veelvuldig behoeften vs schaarse
middelen
Individuele behoefte wat je zelf nodig hebt naar eigen mening
Collectieve behoefte wat een samenleving nodig heeft
Schaarse middelen middelen die maar in beperkte mate aangewend kunnen worden
Schaarste Wanneer de middelen & tijd beperkt zijn. Ze volstaan niet de
doelstellingen te realiseren en kunnen niet in alle behoeften
voorzien.
→ keuzeproblematiek
2.1 Menselijke & maatschappelijke behoeften
Behoefte het aanvoelen v/e tekort en naar het verlangen om dit tekort
aan te vullen
→ betrekking op materiële goederen (vb. stuk fruit) en
immateriële goederen (vb. cultuur)
→ zowel van individuele als collectieve aard
→ kenmerken: 1) verschillend tussen personen
2) veranderen in tijd
3) veranderen naargelang omstandigheden
veranderen
2.2 Schaarse middelen en de noodzaak te kiezen
Economische goederen materiële goederen & immateriële diensten
→ schaarste en nut (het opvangen v. behoeften) moeten beide
aanwezig zijn om van economische goederen te spreken
Niet-schaarse goederen synoniem: Vrije goederen (vb. lucht)
Schaarste is een relatief begrip naargelang de tijd en de omstandigheden. Voor een diepzeeduiker
is lucht wel een schaars goed, omdat hij hiervoor moet betalen.
Schaarse middelen kunnen op verschillende manieren aangewend worden, waardoor een
keuzeprobleem ontstaat. Je kan nooit dezelfde middelen terzelfder tijd gebruiken. Er moet een
ander goed opgegeven worden.
Het feit dat middelen slechts eenmaal kunnen worden ingezet, plus het feit dat ook tijd voor
iedereen beperkt is, betekent dat iedereen met schaarse wordt geconfronteerd, zelfs diegene die
over enorme financiële middelen beschikken.
Moeilijke keuze tussen efficiëntie en gelijkheid:
→ efficiëntie: overheid zorgt ervoor het maximum te halen uit beschikbare middelen
→ gelijkheid: verdeling van de voordelen van de gebruikte middelen
1
, 2.3 Het maken van keuzes en opportuniteitskosten
Opportuniteitskost de werkelijke kosten van een gemaakte keuze zijn niets anders
dan de waarde van het beste alternatief dat men opgeeft door
deze keuze te maken
→ wanneer men A kiest is B de opportuniteitskost
2.4 Economie: een definitie
Tibor Scitovsky gaf de volgende definitie aan economie:
"een sociale wetenschap die tot voorwerp heeft het beheer van schaarse middelen"
→ 3 typeproblemen
Allocatie van middelen hoe moet de allocatie of toewijzing van de schaarse middelen
naar de diverse aanwendingen gebeuren?
Verdelings- en distributie- hoe moeten de voordelen v/d geproduceerde goederen en
probleem diensten verdeeld worden over de bevolking?
Stabiliteitsprobleem een goed beheer van schaarse middelen vereist het nastreven
van de volledige aanwending van de beschikbare middelen
2.5 Micro- en macro-economie
Micro-economie → te maken met allocatie- en distributieproblemen
→ studie v/h gedrag v. individuele economische agenten en v/h
gedrag v. producenten
Macro-economie → stabilisatieprobleem
→ hier komt de invloed v/h menselijk gedrag (incl. dat v/d
overheid) op de globale of aggregatieve economische
grootheden (vb. nationaal product) aan bod
→ beleid: gericht op lage inflatie en werkloosheid, …
3 Het productieproces
3.1 Productiefactoren
→ Arbeid
→ Natuur
→ Kapitaal
3.2 Het productieproces
Elke fase waarbij de waarde v/d geproduceerde goederen toeneemt, behoort tot het
productieproces (vb. vervoer, handel).
Omwegproductie kapitaalgoederen dragen indirect bij tot de uiteindelijke
bevredeging van de behoeften
→ primaire productiefactoren: arbeid & natuur
→ afgeleide productiefactor: kapitaal
consumptiegoederen gebruiksgoederen: langere tijdspanne (duurzaam) (vb.computer)
verbruiksgoederen: slechts eenmaal (vb.appel)
2
H1 WAT IS ECONOMIE?
2 Het economisch probleem: veelvuldig behoeften vs schaarse
middelen
Individuele behoefte wat je zelf nodig hebt naar eigen mening
Collectieve behoefte wat een samenleving nodig heeft
Schaarse middelen middelen die maar in beperkte mate aangewend kunnen worden
Schaarste Wanneer de middelen & tijd beperkt zijn. Ze volstaan niet de
doelstellingen te realiseren en kunnen niet in alle behoeften
voorzien.
→ keuzeproblematiek
2.1 Menselijke & maatschappelijke behoeften
Behoefte het aanvoelen v/e tekort en naar het verlangen om dit tekort
aan te vullen
→ betrekking op materiële goederen (vb. stuk fruit) en
immateriële goederen (vb. cultuur)
→ zowel van individuele als collectieve aard
→ kenmerken: 1) verschillend tussen personen
2) veranderen in tijd
3) veranderen naargelang omstandigheden
veranderen
2.2 Schaarse middelen en de noodzaak te kiezen
Economische goederen materiële goederen & immateriële diensten
→ schaarste en nut (het opvangen v. behoeften) moeten beide
aanwezig zijn om van economische goederen te spreken
Niet-schaarse goederen synoniem: Vrije goederen (vb. lucht)
Schaarste is een relatief begrip naargelang de tijd en de omstandigheden. Voor een diepzeeduiker
is lucht wel een schaars goed, omdat hij hiervoor moet betalen.
Schaarse middelen kunnen op verschillende manieren aangewend worden, waardoor een
keuzeprobleem ontstaat. Je kan nooit dezelfde middelen terzelfder tijd gebruiken. Er moet een
ander goed opgegeven worden.
Het feit dat middelen slechts eenmaal kunnen worden ingezet, plus het feit dat ook tijd voor
iedereen beperkt is, betekent dat iedereen met schaarse wordt geconfronteerd, zelfs diegene die
over enorme financiële middelen beschikken.
Moeilijke keuze tussen efficiëntie en gelijkheid:
→ efficiëntie: overheid zorgt ervoor het maximum te halen uit beschikbare middelen
→ gelijkheid: verdeling van de voordelen van de gebruikte middelen
1
, 2.3 Het maken van keuzes en opportuniteitskosten
Opportuniteitskost de werkelijke kosten van een gemaakte keuze zijn niets anders
dan de waarde van het beste alternatief dat men opgeeft door
deze keuze te maken
→ wanneer men A kiest is B de opportuniteitskost
2.4 Economie: een definitie
Tibor Scitovsky gaf de volgende definitie aan economie:
"een sociale wetenschap die tot voorwerp heeft het beheer van schaarse middelen"
→ 3 typeproblemen
Allocatie van middelen hoe moet de allocatie of toewijzing van de schaarse middelen
naar de diverse aanwendingen gebeuren?
Verdelings- en distributie- hoe moeten de voordelen v/d geproduceerde goederen en
probleem diensten verdeeld worden over de bevolking?
Stabiliteitsprobleem een goed beheer van schaarse middelen vereist het nastreven
van de volledige aanwending van de beschikbare middelen
2.5 Micro- en macro-economie
Micro-economie → te maken met allocatie- en distributieproblemen
→ studie v/h gedrag v. individuele economische agenten en v/h
gedrag v. producenten
Macro-economie → stabilisatieprobleem
→ hier komt de invloed v/h menselijk gedrag (incl. dat v/d
overheid) op de globale of aggregatieve economische
grootheden (vb. nationaal product) aan bod
→ beleid: gericht op lage inflatie en werkloosheid, …
3 Het productieproces
3.1 Productiefactoren
→ Arbeid
→ Natuur
→ Kapitaal
3.2 Het productieproces
Elke fase waarbij de waarde v/d geproduceerde goederen toeneemt, behoort tot het
productieproces (vb. vervoer, handel).
Omwegproductie kapitaalgoederen dragen indirect bij tot de uiteindelijke
bevredeging van de behoeften
→ primaire productiefactoren: arbeid & natuur
→ afgeleide productiefactor: kapitaal
consumptiegoederen gebruiksgoederen: langere tijdspanne (duurzaam) (vb.computer)
verbruiksgoederen: slechts eenmaal (vb.appel)
2
