Inhoud
Les 1 inleiding (p.1-14).......................................................................................................................................4
Ontstaansgeschiedenis...................................................................................................................................4
Recht – begripomschrijving............................................................................................................................5
Doel van het recht..........................................................................................................................................5
Indeling van het recht (p. 5-7)........................................................................................................................5
Staatkundige structuren van België (p. 17 – 22).............................................................................................5
Bronnen van het recht (p. 8 -13)....................................................................................................................7
Les 2 soorten procedures...................................................................................................................................8
Rechterlijke macht (p.29-50)..........................................................................................................................8
De administratieve procedure (p. 26 – 27).....................................................................................................8
Burgerlijke procedure (28 – 30).....................................................................................................................8
Rechterlijke macht: organigram...................................................................................................................10
Bevoegdheden.................................................................................................................................................11
Juridische bijstand........................................................................................................................................12
Alternatieve geschillenbeslechting...............................................................................................................12
Les 3 personenrecht.........................................................................................................................................13
Soorten personen.........................................................................................................................................13
Rechtsbekwaam vs handelingsbekwaam.....................................................................................................14
Euthanasiewetgeving...................................................................................................................................14
Staat van de persoon...................................................................................................................................15
Hulpverlening op twee niveaus in geval van geestesziekte of onbekwaamheid..........................................16
Gerechtelijke beschermingsmaatregelen voor volwassenen – bewindvoering (64 – 68).............................16
Wat met minder- en meerderjarigen die een gevaar voor zichzelf of de maatschappij betekenen?...........18
Internering (342 – 344)................................................................................................................................19
Les 4 familierecht.............................................................................................................................................20
Graden van verwantschap...........................................................................................................................20
SAMENWONEN: Er was eens …....................................................................................................................20
Huwelijk.......................................................................................................................................................20
Wettelijk samenwonen................................................................................................................................22
Feitelijk samenwonen..................................................................................................................................22
Familierechtbank..........................................................................................................................................23
Afstamming..................................................................................................................................................23
Adoptie.........................................................................................................................................................23
Ouderschap – ouderlijk gezag......................................................................................................................23
Voogdij.........................................................................................................................................................24
1
, Plicht tot levensonderhoud – alimentatie....................................................................................................24
Les 5 verbintenissenrecht (in burgerlijk wetboek) (p.115-128)........................................................................25
Algemeen (verbintenisrecht of contractuele aansprakelijkheid).................................................................26
Uitvoering van het contract.........................................................................................................................28
Bewijs van het bestaan van de overeenkomst.............................................................................................28
Bijzondere overeenkomsten........................................................................................................................29
Woninghuurwet / Vlaams huurdecreet.......................................................................................................30
Opzeg huurovereenkomst – KENNEN!!!.......................................................................................................30
Rechten en plichten.....................................................................................................................................31
Oefeningen...................................................................................................................................................31
Bescherming van de consumenten..............................................................................................................33
HOOFDSTUK 5: 129-138 niet kennen..............................................................................................................33
Les 6 Arbeidsrecht, Sociaal zekerheidsrecht en inleiding strafrecht................................................................33
Arbeidsrecht (145-173)....................................................................................................................................33
Soorten.........................................................................................................................................................33
Arbeidsovereenkomst..................................................................................................................................33
Sociaal zekerheidsrecht....................................................................................................................................34
Les 7 jeugdrecht - gastcollege..........................................................................................................................35
Wet..............................................................................................................................................................35
Over JD en VOS............................................................................................................................................35
VOS en jeugddelict.......................................................................................................................................35
UITLEG..........................................................................................................................................................36
Uitgangspunten en krachtlijnen van het decreet op de jeugddelinquentie.................................................41
Leeftijdsgrenzen...........................................................................................................................................41
VOS – procedure..........................................................................................................................................42
Maatregelen VOS-procedure.......................................................................................................................42
JD – procedure.............................................................................................................................................43
..................................................................................................................................................................... 43
JD-maatregelen............................................................................................................................................43
Behoud leefomgeving..................................................................................................................................44
JD-sancties...................................................................................................................................................44
Een greep uit de maatregelen die de jeugdrechter kan voorzien................................................................44
Jeugdrechter en hulpverlener......................................................................................................................45
les 8: jeugdrecht en controverses....................................................................................................................46
Ontstaansgeschiedenis van het jeugdrecht..................................................................................................46
Wet..............................................................................................................................................................48
2
, Buitengerechtelijke vs gerechtelijke hulpverlening......................................................................................48
Gerechtelijke jeugdhulp ikv decreet.............................................................................................................48
Beslissingen op niveau van jeugdparket.......................................................................................................48
Jeugdrechter vs jeugdrechtbank..................................................................................................................48
Wat tijdens de straf?....................................................................................................................................49
Les 9: strafrecht...............................................................................................................................................49
Inleiding strafrecht.......................................................................................................................................49
Doel van de straffen.....................................................................................................................................49
Het misdrijf...................................................................................................................................................49
Materieel strafrecht.....................................................................................................................................49
Soorten straffen...........................................................................................................................................50
Rechtvaardigingsgronden.............................................................................................................................50
Enkele begrippen.........................................................................................................................................50
Straffen........................................................................................................................................................52
Enkele voorbeelden.....................................................................................................................................53
Altijd straffen?..............................................................................................................................................53
Strafuitvoeringsmodaliteiten (gunsten die ene veroordeelde kan vragen)..................................................54
Les 10 de strafprocedure.................................................................................................................................55
De actoren en hun rol..................................................................................................................................55
Rol van de rechtbanken in de strafrechtelijke procedure............................................................................55
Welk pad volgt de verdachte in dit verhaal?................................................................................................56
De strafuitspraak..........................................................................................................................................56
Bevoegde rechtbanken................................................................................................................................56
Les 11: een leidraad.........................................................................................................................................57
Enkele algemene tips...................................................................................................................................57
Kennisvragen................................................................................................................................................57
Toepassingsvragen.......................................................................................................................................57
Inzichtsvragen..............................................................................................................................................57
Beste studenten
Hieronder een overzicht van de leerstof die jullie niet moeten studeren voor het examen van mijn vak.
NIET TE KENNEN LEERSTOF UIT HET HANDBOEK
- Reflecties en "uit de praktijk"
3
, - geen artikelnummers
- geen cijfers en statistieken, wel duurtijden of cijfers vermeld op ppt
- geen data van wetten tenzij uitdrukkelijk vermeld op de ppt
- p. 103: 'voogdij, pleegvoogdij, pleegzorg'
- p. 108 : ‘alimentatie voor bloed- en aanverwanten
- p. 129 t.e.m. 138
- p. 153 - 157
- p. 136 t.e.m. 143
- p. 159 niet vanaf 2.1.2 Beroepsziekten t.e.m. p.160 (wel terug vanaf stuk arbeidsongeschiktheid)
- p. 167 vanaf sociale zekerheid voor het overheidspersoneel t.e.m. 173
- p. 199 t.e.m. 213
- p. 233 t.e.m. 242 (vanaf 3. De rechten van minderjarigen in de jeugdhulp terug wel)
- p. 254 t.e.m. 268 (wel vanaf punt 5 proceswaarborgen voor de minderjarige)
- p. 265 niet vanaf 1.2.2 ‘volgens uitvoeringswijze’ t.e.m. 267 (wel vanaf ‘rechtvaardigingsgronden’)
- p. 281 t.e.m. 287
- p. 321 t.e.m. 347
- p. 353 t.e.m. 385
Recht
Les 1 inleiding (p.1-14)
Ontstaansgeschiedenis
De wereld en de SML zijn van nature geordend
Omstreeks ME: orde spruit voort vanuit God
o religie is leidraad voor samenleving
Bv: verplicht te huwen
Kinderen dopen
Moraal : God is geen dirigent en het onderscheid tussen goed en kwaad zit in de mens ingebakken.
o Crimineel bij de geboorte?
Verlichting : de moraal is geen ingebakken iets
o mens is een denkend wezen. Hij beslist zelf wat goed en slecht is op basis van objectieve
elementen (opkomst wetenschap)
4
Les 1 inleiding (p.1-14).......................................................................................................................................4
Ontstaansgeschiedenis...................................................................................................................................4
Recht – begripomschrijving............................................................................................................................5
Doel van het recht..........................................................................................................................................5
Indeling van het recht (p. 5-7)........................................................................................................................5
Staatkundige structuren van België (p. 17 – 22).............................................................................................5
Bronnen van het recht (p. 8 -13)....................................................................................................................7
Les 2 soorten procedures...................................................................................................................................8
Rechterlijke macht (p.29-50)..........................................................................................................................8
De administratieve procedure (p. 26 – 27).....................................................................................................8
Burgerlijke procedure (28 – 30).....................................................................................................................8
Rechterlijke macht: organigram...................................................................................................................10
Bevoegdheden.................................................................................................................................................11
Juridische bijstand........................................................................................................................................12
Alternatieve geschillenbeslechting...............................................................................................................12
Les 3 personenrecht.........................................................................................................................................13
Soorten personen.........................................................................................................................................13
Rechtsbekwaam vs handelingsbekwaam.....................................................................................................14
Euthanasiewetgeving...................................................................................................................................14
Staat van de persoon...................................................................................................................................15
Hulpverlening op twee niveaus in geval van geestesziekte of onbekwaamheid..........................................16
Gerechtelijke beschermingsmaatregelen voor volwassenen – bewindvoering (64 – 68).............................16
Wat met minder- en meerderjarigen die een gevaar voor zichzelf of de maatschappij betekenen?...........18
Internering (342 – 344)................................................................................................................................19
Les 4 familierecht.............................................................................................................................................20
Graden van verwantschap...........................................................................................................................20
SAMENWONEN: Er was eens …....................................................................................................................20
Huwelijk.......................................................................................................................................................20
Wettelijk samenwonen................................................................................................................................22
Feitelijk samenwonen..................................................................................................................................22
Familierechtbank..........................................................................................................................................23
Afstamming..................................................................................................................................................23
Adoptie.........................................................................................................................................................23
Ouderschap – ouderlijk gezag......................................................................................................................23
Voogdij.........................................................................................................................................................24
1
, Plicht tot levensonderhoud – alimentatie....................................................................................................24
Les 5 verbintenissenrecht (in burgerlijk wetboek) (p.115-128)........................................................................25
Algemeen (verbintenisrecht of contractuele aansprakelijkheid).................................................................26
Uitvoering van het contract.........................................................................................................................28
Bewijs van het bestaan van de overeenkomst.............................................................................................28
Bijzondere overeenkomsten........................................................................................................................29
Woninghuurwet / Vlaams huurdecreet.......................................................................................................30
Opzeg huurovereenkomst – KENNEN!!!.......................................................................................................30
Rechten en plichten.....................................................................................................................................31
Oefeningen...................................................................................................................................................31
Bescherming van de consumenten..............................................................................................................33
HOOFDSTUK 5: 129-138 niet kennen..............................................................................................................33
Les 6 Arbeidsrecht, Sociaal zekerheidsrecht en inleiding strafrecht................................................................33
Arbeidsrecht (145-173)....................................................................................................................................33
Soorten.........................................................................................................................................................33
Arbeidsovereenkomst..................................................................................................................................33
Sociaal zekerheidsrecht....................................................................................................................................34
Les 7 jeugdrecht - gastcollege..........................................................................................................................35
Wet..............................................................................................................................................................35
Over JD en VOS............................................................................................................................................35
VOS en jeugddelict.......................................................................................................................................35
UITLEG..........................................................................................................................................................36
Uitgangspunten en krachtlijnen van het decreet op de jeugddelinquentie.................................................41
Leeftijdsgrenzen...........................................................................................................................................41
VOS – procedure..........................................................................................................................................42
Maatregelen VOS-procedure.......................................................................................................................42
JD – procedure.............................................................................................................................................43
..................................................................................................................................................................... 43
JD-maatregelen............................................................................................................................................43
Behoud leefomgeving..................................................................................................................................44
JD-sancties...................................................................................................................................................44
Een greep uit de maatregelen die de jeugdrechter kan voorzien................................................................44
Jeugdrechter en hulpverlener......................................................................................................................45
les 8: jeugdrecht en controverses....................................................................................................................46
Ontstaansgeschiedenis van het jeugdrecht..................................................................................................46
Wet..............................................................................................................................................................48
2
, Buitengerechtelijke vs gerechtelijke hulpverlening......................................................................................48
Gerechtelijke jeugdhulp ikv decreet.............................................................................................................48
Beslissingen op niveau van jeugdparket.......................................................................................................48
Jeugdrechter vs jeugdrechtbank..................................................................................................................48
Wat tijdens de straf?....................................................................................................................................49
Les 9: strafrecht...............................................................................................................................................49
Inleiding strafrecht.......................................................................................................................................49
Doel van de straffen.....................................................................................................................................49
Het misdrijf...................................................................................................................................................49
Materieel strafrecht.....................................................................................................................................49
Soorten straffen...........................................................................................................................................50
Rechtvaardigingsgronden.............................................................................................................................50
Enkele begrippen.........................................................................................................................................50
Straffen........................................................................................................................................................52
Enkele voorbeelden.....................................................................................................................................53
Altijd straffen?..............................................................................................................................................53
Strafuitvoeringsmodaliteiten (gunsten die ene veroordeelde kan vragen)..................................................54
Les 10 de strafprocedure.................................................................................................................................55
De actoren en hun rol..................................................................................................................................55
Rol van de rechtbanken in de strafrechtelijke procedure............................................................................55
Welk pad volgt de verdachte in dit verhaal?................................................................................................56
De strafuitspraak..........................................................................................................................................56
Bevoegde rechtbanken................................................................................................................................56
Les 11: een leidraad.........................................................................................................................................57
Enkele algemene tips...................................................................................................................................57
Kennisvragen................................................................................................................................................57
Toepassingsvragen.......................................................................................................................................57
Inzichtsvragen..............................................................................................................................................57
Beste studenten
Hieronder een overzicht van de leerstof die jullie niet moeten studeren voor het examen van mijn vak.
NIET TE KENNEN LEERSTOF UIT HET HANDBOEK
- Reflecties en "uit de praktijk"
3
, - geen artikelnummers
- geen cijfers en statistieken, wel duurtijden of cijfers vermeld op ppt
- geen data van wetten tenzij uitdrukkelijk vermeld op de ppt
- p. 103: 'voogdij, pleegvoogdij, pleegzorg'
- p. 108 : ‘alimentatie voor bloed- en aanverwanten
- p. 129 t.e.m. 138
- p. 153 - 157
- p. 136 t.e.m. 143
- p. 159 niet vanaf 2.1.2 Beroepsziekten t.e.m. p.160 (wel terug vanaf stuk arbeidsongeschiktheid)
- p. 167 vanaf sociale zekerheid voor het overheidspersoneel t.e.m. 173
- p. 199 t.e.m. 213
- p. 233 t.e.m. 242 (vanaf 3. De rechten van minderjarigen in de jeugdhulp terug wel)
- p. 254 t.e.m. 268 (wel vanaf punt 5 proceswaarborgen voor de minderjarige)
- p. 265 niet vanaf 1.2.2 ‘volgens uitvoeringswijze’ t.e.m. 267 (wel vanaf ‘rechtvaardigingsgronden’)
- p. 281 t.e.m. 287
- p. 321 t.e.m. 347
- p. 353 t.e.m. 385
Recht
Les 1 inleiding (p.1-14)
Ontstaansgeschiedenis
De wereld en de SML zijn van nature geordend
Omstreeks ME: orde spruit voort vanuit God
o religie is leidraad voor samenleving
Bv: verplicht te huwen
Kinderen dopen
Moraal : God is geen dirigent en het onderscheid tussen goed en kwaad zit in de mens ingebakken.
o Crimineel bij de geboorte?
Verlichting : de moraal is geen ingebakken iets
o mens is een denkend wezen. Hij beslist zelf wat goed en slecht is op basis van objectieve
elementen (opkomst wetenschap)
4
