Samenvatting Deel 2: welzijnsrecht

DEEL 2: WELZIJNSRECHT
Inhoudsopgave
hoofdstuk 1: jeugdhulprecht............................................................................................. 3
1.1 ontstaansgeschiedenis.................................................................................................................... 3
1.2 toepassingsgebied.......................................................................................................................... 4
1.3 3 soorten trjacten (geen vormen)................................................................................................... 5
1.3.1 vrijwillige jeugdhulp................................................................................................................... 5
1.3.2 gemandateerde jeugdhulp........................................................................................................ 8
1.3.3 gerechtelijke jeugdhulp........................................................................................................... 11
slotvragen en afkortingen................................................................................................................... 13

hoofdstuk 2: jeugddelinquentierecht...............................................................................14
2.1omvang jeugddelinquentie............................................................................................................. 14
2.2 jeugddelinquentiesystemen.......................................................................................................... 16
2.3 jeugddelinquentierecht in België/Vlaanderen................................................................................17
2.3.1 pricipes.................................................................................................................................... 18
2.3.2 interventiegrond...................................................................................................................... 18
2.3.3 basisprocedures...................................................................................................................... 19
2.3.4 detectie en onderzoek feiten................................................................................................... 20
2.3.5 afhandeling op parketniveau................................................................................................... 20
2.3.6 gerechtelijke afhandeling........................................................................................................ 20
2.3.6.1 voorbereidende fase......................................................................................................... 21
2.3.6.1.1 plaatsing..................................................................................................................... 22
2.3.6.2 antwoorden ten gronde (jeugdrechtbank).........................................................................24
slotvragen........................................................................................................................................... 25

hoofdstuk 3: beroepsgeheim........................................................................................... 27
startvragen......................................................................................................................................... 27
1 context............................................................................................................................................. 27
2 wettelijke bepaling........................................................................................................................... 28
3 schema’s.......................................................................................................................................... 28
3.1 wie?............................................................................................................................................ 29
3.2 wat?............................................................................................................................................ 29
3.3 schending................................................................................................................................... 29
3.4 (veel) uitzonderingen................................................................................................................. 31
3.4.1 integriteit en veiligheid........................................................................................................ 31
3.4.2 (hulp aan de) cliënt.............................................................................................................. 33
3.4.3 gerechtelijk.......................................................................................................................... 34
3.4.4 controle................................................................................................................................ 35
4 beroepsgeheim vs andere geheimhoudingsplichten........................................................................35
5 besluit.............................................................................................................................................. 36

hoofdstuk 4: internering.................................................................................................37
1

, 1 interneringswet................................................................................................................................ 37
1.1 wetgevend kader internering..................................................................................................... 39
1.2 voorwaarden internering............................................................................................................ 39
1.3 het forensisch psychiatrisch deskundigenonderzoek..................................................................40
1.4 kamer voor de bescherming van de maatschappij (KBM)...........................................................41
1.4.1 uitvoeringsmodaliteiten........................................................................................................ 41
1.5 afsluitend................................................................................................................................... 43
2 forensisch psychiatrisch centrum (FPC)............................................................................................ 44
2.1 de werking van FPC Antwerpen en Gent.....................................................................................44
2.1.1 instroom............................................................................................................................... 44
2.1.2 doorstroom........................................................................................................................... 45
2.1.3 uitstroom.............................................................................................................................. 46
2.2 het zorgconcept en de behandeling in een FPC..........................................................................47




2

,HOOFDSTUK 1: JEUGDHULPRECHT

1.1 ONTSTAANSGESCHIEDENIS

Ontstaan integrale jeugdhulp (IJH)

1. Probleemstemming 1999
o Verkokering: versch sectoren met eigen werking, regels, verleden… en gedeeltelijke
overlap v die sectoren (CGG, gehandicaptenzorg…)
 Bv wel aanpakken probleemgedrag, maar geen psychiatrie
 Overkoepelend systeem is nodig  IJH (geen aparte sector, maar gezamenlijke
werking v sectoren)
o Ondoorzichtig aanbod en verwijzingspraktijk
o Restgroepen, overlappingen en tekorten
o Aanbodgestuurd
2. Decreten 7 mei 2004
o Decreet betreffende de IJH
o Decreet betreffende de rechtspositie vd minderjarige in de jeugdhulp
3. Decreet 12 juli 2013 betreffende de IJH
4. Decreet 7 mei 2024 geïntegreerd jeugd- en gezinsbeleid
5. Vlaams regeerakkoord 2024-2029, oa
o Uitbreiding toepassingsgebied naar ongeboren kind
o Sterkere responsabilisering ouders
o Meer informatiedeling en gezamenlijke aanpak hulpverlening-justitie
o Extra capaciteit  kortere wachttijden
o Uitbreiding jeugdpsychiatrisch aanbod

Klassieke voorstelling over het systeem IJH




3

, 1.2 TOEPASSINGSGEBIED

Materiaal: meervoudig interventiebegrip (ipv POS)

- = voor wie en wanneer geldt dit en welke actoren zijn betrokken
- Wanneer?
o Als een zaak voor de rechter komt, moet er sprake zijn ve verontrustende sit (VOS)
o Gemandateerd: drempel hoger, dus VOS nodig voordat traject uitgevoerd kan worden
o Werkelijk maatschappelijke noodzaak om in te grijpen?
o Algemeen: vraag om/behoefte aan jeugdhulp
- Welke actoren?
o Breed perspectief, niet enkel meer voor de aller ergste

Cliënten  wie?

- Minderjarigen (onder 18j)
o Kan ook langer, tot 25j  enkel vrijwillige, geen gerechtelijke jeugdhulp
o Voor personen die al binnen jeugdhulp begeleiding/plaatsing kregen en men wil dit
verderzetten
o Min vraag om jeugdhulp moet voor 18j naar boven gekomen zijn
o Voortzetting: Jordy case
 Zat in een instelling, werd 18j en wilde daar niet meer zijn  dat kan
 Enkel mogelijk op vrijwillige basis vd jongere, kan niet opgelegd worden door
rechter
 Ging dus weg, maar was hier eigenlijk nog niet klaar voor  paar weken later
dood gevonden in een tent
 Veel persaandacht en discussies
 Voorlopig nog geen verplichting
 Wel meer aandacht naar de voorbereiding vh worden v 18j (vanaf 16-17j
een gezamenlijk plan maken)
o Wat voor 0  prenataal?
 Op dit moment niks mogelijk, maatregel pas vanaf geboorte kind
 Bv vrouw met zware verslaving, psychiatrische problemen…
 Wel ondersteuning nar vrouw toe, nog niks mogelijk richting het
ongeboren kind
 Dit willen ze verder uitbreiden (evt gedwongen opname, onder toezicht
plaatsen, jeugdrechter beslist al dat het kind meteen in pleeggezin wordt
geplaatst…)
 Nog veel discussies rond
 Grootste risico: glijdende schaal  in ernstige sit’s zullen de meeste voorstander
zijn om in te grijpen (pos constructief), maar het risico dat als je dit gaat doen,
dan ook andere (minder ernstige) sit’s als VOS worden bestempelt
- Hun ouders
- Opvoedingsverantwoordelijkheden
- Evt belangrijke personen uit omgeving

Sectoren en voorzieningen:

- 6 ‘oude’ sectoren + pleegzorg
o Bijzondere jeugdzorg: hoogdrempelig
o CGG: centra geestelijke gezondheidszorg
o Pleegzorg nu aparte regeling
o Jongeren welzijn + kind & gezin = opgroeien
o Overkoepelende cirkel = IJH
 Dekt niet alles  logisch: gehandicaptenzorg tot 18/25j valt er onder, maar die
voor volwassenen niet
4