Gezondheidseducati e
Inhoud
1.Inleiding........................................................................................................................................................................ 2
Begrippen.................................................................................................................................................................... 2
Gezondheid.............................................................................................................................................................2
Gezondheidsdeterminanten....................................................................................................................................2
Preventie................................................................................................................................................................. 3
Gezondheidsbevordering & gezondheidseducatie......................................................................................................4
2.Doelstellingen gezondheidseducatie............................................................................................................................7
3.Werkterrein..................................................................................................................................................................7
4.PROCEED-model...........................................................................................................................................................8
Fase 1: Analyse kwaliteit van leven en gezondheid.....................................................................................................8
Fase 2: Analyse van gedrag en omgeving.....................................................................................................................8
Fase 3: Analyse van determinanten.............................................................................................................................9
Health belief model.................................................................................................................................................9
Protectie Motivatie Theorie...................................................................................................................................10
Sociaal Cognitieve Theorie.....................................................................................................................................10
Theorie van gepland gedrag..................................................................................................................................10
ASE-model............................................................................................................................................................11
Centrale determinanten............................................................................................................................................11
Omgevingscondities..................................................................................................................................................12
Zelf aan de slag..........................................................................................................................................................12
Stages of change....................................................................................................................................................12
Fase 4: Ontwikkelen van de interventie.....................................................................................................................15
Voorlichtingesmethoden en materialen................................................................................................................17
Voorlichtingsmethoden.........................................................................................................................................18
Fase 5: Evaluatie........................................................................................................................................................21
Vormen.................................................................................................................................................................. 21
5.Ethische aspecten.......................................................................................................................................................22
Ethische gezondheidswinst........................................................................................................................................22
Solidariteit................................................................................................................................................................. 22
Ethische criteria.....................................................................................................................................................23
,1.Inleiding
Begrippen
Gezondheid
VISIES
1.Medische visie
- Mens lichaam & geest = DUALISME
- Lichaam staat centraal
Gezondheid = afwezigheid van lichamelijke ziektes
2.Hollistische visie
- Niet alleen fysiek
- Psychisch & sociale factoren
- Toestand, algeheel, welbevinden
Gezondheid = toestand van algeheel lichamelijk, geestelijk en sociaal welbevinden en niet
louter de afwezigheid van ziekte of gebrek
3.Sociologische visie
- Individu is vaardig om:
o Zich aan te passen
o Rollen te vervullen binnen de samenleving
o Taken uit te voeren
- Optimaal functioneren van het individu binnen een groep (samenleving)
Gezondheid = het vermogen om zich aan te passen aan verandering van het milieu aan
opgroeien en ouder worden, aan genezen van ziekte of letsels
4.Antropologische visie
- Mens streeft naar zelfverwezenlijking
- Mens krijgt volledige zelfbeschikking over eigen gezondheid
- Recht op info en recht op beslissen
Gezondheid = proces van menswording dat gedragen wordt door een harmonieuze
verhouding tussen de mens en zijn menselijke situatie
Gezondheidsdeterminanten
= Factoren die de gezondheidstoestand van een bevolking & individu bepalen
Lalonde 4 groepen
1. Endogene factoren
2. Omgevingsfactoren
3. Leefstijl
4. Gezondheidszorg
Endogene factoren
- Genetische factoren
- Verworven eigenschappen
Omgevingsfactoren
, - Natuurlijke omgeving
o Fysieke factoren
o Chemische factoren
o Biotische factoren
- Maatschappelijke omgeving
o Arbeidsomstandigheden
o Demografische factoren
o Sociaal-economische factoren
o Sociaal-culturele factoren
o Politieke factoren
Leefstijl
BRAVO-D
Bewegen, roken, alcoholgebruik, voeding, ontspanning & druggebruik
Gezondheidsbevorderende factoren
Gezondheidsbelemmerende factoren
Gezondheidszorg
Geheel aan voorzieningen gericht op verschaffen van medische zorg
Kwaliteit & kwantiteit
Preventie
Hoofddoel = gezondheidswinst
Subdoelen:
- Gezond houden van mensen door bevorderen van gezond gedrag
- Voorkomen van gezondheidsschade
- Beperken van gevolgen van ziekte: controle & begeleiding
1.Collectieve preventie
- Gehele bevolking
- Maatregelen die risicofactoren tav ziekte & aandoeningen verminderen
- Nadeel: lage motivatie tot deelname
- Burger betaalt niet rechtstreeks
Vb: gratis naar dermatoloog tpv huidkanker, gratis mammografie
2.Individuele preventie
- Één persoon
- Burger betaalt de prijs
- Vaak omv verhoog risico gebruik maken van gezondheidszorg om risico te voorkomen
Vb: consultatie bij tandarts, diëtist
NIVEAUS
1. Primaire preventie
= Alle activiteiten gericht op behoud van gezond gedrag en voorkomen van ongezonde
situaties
Inhoud
1.Inleiding........................................................................................................................................................................ 2
Begrippen.................................................................................................................................................................... 2
Gezondheid.............................................................................................................................................................2
Gezondheidsdeterminanten....................................................................................................................................2
Preventie................................................................................................................................................................. 3
Gezondheidsbevordering & gezondheidseducatie......................................................................................................4
2.Doelstellingen gezondheidseducatie............................................................................................................................7
3.Werkterrein..................................................................................................................................................................7
4.PROCEED-model...........................................................................................................................................................8
Fase 1: Analyse kwaliteit van leven en gezondheid.....................................................................................................8
Fase 2: Analyse van gedrag en omgeving.....................................................................................................................8
Fase 3: Analyse van determinanten.............................................................................................................................9
Health belief model.................................................................................................................................................9
Protectie Motivatie Theorie...................................................................................................................................10
Sociaal Cognitieve Theorie.....................................................................................................................................10
Theorie van gepland gedrag..................................................................................................................................10
ASE-model............................................................................................................................................................11
Centrale determinanten............................................................................................................................................11
Omgevingscondities..................................................................................................................................................12
Zelf aan de slag..........................................................................................................................................................12
Stages of change....................................................................................................................................................12
Fase 4: Ontwikkelen van de interventie.....................................................................................................................15
Voorlichtingesmethoden en materialen................................................................................................................17
Voorlichtingsmethoden.........................................................................................................................................18
Fase 5: Evaluatie........................................................................................................................................................21
Vormen.................................................................................................................................................................. 21
5.Ethische aspecten.......................................................................................................................................................22
Ethische gezondheidswinst........................................................................................................................................22
Solidariteit................................................................................................................................................................. 22
Ethische criteria.....................................................................................................................................................23
,1.Inleiding
Begrippen
Gezondheid
VISIES
1.Medische visie
- Mens lichaam & geest = DUALISME
- Lichaam staat centraal
Gezondheid = afwezigheid van lichamelijke ziektes
2.Hollistische visie
- Niet alleen fysiek
- Psychisch & sociale factoren
- Toestand, algeheel, welbevinden
Gezondheid = toestand van algeheel lichamelijk, geestelijk en sociaal welbevinden en niet
louter de afwezigheid van ziekte of gebrek
3.Sociologische visie
- Individu is vaardig om:
o Zich aan te passen
o Rollen te vervullen binnen de samenleving
o Taken uit te voeren
- Optimaal functioneren van het individu binnen een groep (samenleving)
Gezondheid = het vermogen om zich aan te passen aan verandering van het milieu aan
opgroeien en ouder worden, aan genezen van ziekte of letsels
4.Antropologische visie
- Mens streeft naar zelfverwezenlijking
- Mens krijgt volledige zelfbeschikking over eigen gezondheid
- Recht op info en recht op beslissen
Gezondheid = proces van menswording dat gedragen wordt door een harmonieuze
verhouding tussen de mens en zijn menselijke situatie
Gezondheidsdeterminanten
= Factoren die de gezondheidstoestand van een bevolking & individu bepalen
Lalonde 4 groepen
1. Endogene factoren
2. Omgevingsfactoren
3. Leefstijl
4. Gezondheidszorg
Endogene factoren
- Genetische factoren
- Verworven eigenschappen
Omgevingsfactoren
, - Natuurlijke omgeving
o Fysieke factoren
o Chemische factoren
o Biotische factoren
- Maatschappelijke omgeving
o Arbeidsomstandigheden
o Demografische factoren
o Sociaal-economische factoren
o Sociaal-culturele factoren
o Politieke factoren
Leefstijl
BRAVO-D
Bewegen, roken, alcoholgebruik, voeding, ontspanning & druggebruik
Gezondheidsbevorderende factoren
Gezondheidsbelemmerende factoren
Gezondheidszorg
Geheel aan voorzieningen gericht op verschaffen van medische zorg
Kwaliteit & kwantiteit
Preventie
Hoofddoel = gezondheidswinst
Subdoelen:
- Gezond houden van mensen door bevorderen van gezond gedrag
- Voorkomen van gezondheidsschade
- Beperken van gevolgen van ziekte: controle & begeleiding
1.Collectieve preventie
- Gehele bevolking
- Maatregelen die risicofactoren tav ziekte & aandoeningen verminderen
- Nadeel: lage motivatie tot deelname
- Burger betaalt niet rechtstreeks
Vb: gratis naar dermatoloog tpv huidkanker, gratis mammografie
2.Individuele preventie
- Één persoon
- Burger betaalt de prijs
- Vaak omv verhoog risico gebruik maken van gezondheidszorg om risico te voorkomen
Vb: consultatie bij tandarts, diëtist
NIVEAUS
1. Primaire preventie
= Alle activiteiten gericht op behoud van gezond gedrag en voorkomen van ongezonde
situaties
