1
TAAL 1
LITERATUUR EN
LEESOMGEVING
Schriftelijk examen
CLEYMANS LOTTE
2022-2023
TAAL 1 2022-2023 Cleymans L.
, 2
Inhoudsopgave
LITERATUUR ................................................................................................................................................... 4
VERHALEN IN SOORTEN: LITERAIRE GENRES .................................................................................................................... 4
Fictie & non-fictie ............................................................................................................................................ 4
Fantasie, realisme en geloofwaardigheid........................................................................................................ 4
Realistische verhalen ......................................................................................................................................................4
Fantasieverhalen ............................................................................................................................................................5
Prentenboeken ...............................................................................................................................................................5
DE INHOUD VAN VERHALEN ........................................................................................................................................ 6
DE STRUCTURELE ANALYSE VAN VERHALEN..................................................................................................................... 7
Structuurelementen ......................................................................................................................................... 7
Personages ...................................................................................................................................................... 7
Vertelperspectief ............................................................................................................................................. 7
Tijd ................................................................................................................................................................... 8
Ruimte ............................................................................................................................................................. 9
Open plekken ................................................................................................................................................... 9
DE LEESOMGEVING ....................................................................................................................................... 10
HET LEESPROCES – DE LEESCIRKEL .............................................................................................................................. 10
Selecteren ...................................................................................................................................................... 10
Lezen.............................................................................................................................................................. 11
Reageren ....................................................................................................................................................... 11
De leerkracht = de helpende volwassene ...................................................................................................... 11
(VREEMDE) TAAL(ONDERWIJS) IN DE LAGERE SCHOOL.................................................................................. 12
TAAL IN DE 21STE EEUW (P14-20) .............................................................................................................................. 12
Verbaal .......................................................................................................................................................... 12
Non-verbaal ................................................................................................................................................... 12
Functies van taal............................................................................................................................................ 12
Doel van taalonderwijs (p17)......................................................................................................................... 12
Taalcompetenties verwerven ........................................................................................................................ 13
TAALONDERWIJS IN DE 21STE EEUW (P51-52) .............................................................................................................. 14
Taalbeschouwing (taalkennis) ....................................................................................................................... 14
Taalattitudes ................................................................................................................................................. 15
Doelen van taalonderwijs: uitgangspunten ................................................................................................... 15
Leerplan ZILL .................................................................................................................................................. 15
TAALVERWERVING IN DE 21STE EEUW (P56-73) ............................................................................................................ 17
Taalverwerving .............................................................................................................................................. 17
Bouwstenen voor succesvolle taalverwerving: complex samenspel tussen................................................... 17
Meerdere talen leren ..................................................................................................................................... 19
Taal op school ................................................................................................................................................ 20
NADENKEN OVER ZINNEN ............................................................................................................................. 21
NADENKEN OVER WOORDEN ........................................................................................................................ 22
INHOUDSWOORDEN: ZN + BN + WW ....................................................................................................................... 22
FUNCTIEWOORDEN: LIDWOORDEN + VOORZETSELS + HULPWERWOORDEN/KOPPELWERKWOORDEN ....................................... 22
FUNCTIES VAN WOORDEN ........................................................................................................................................ 22
TAAL 1 2022-2023 Cleymans L.
, 3
Zelfstandige naamwoorden........................................................................................................................... 22
WOORDEN LEREN ......................................................................................................................................... 24
WOORDENSCHATVERWERVING: 3 PRINCIPES................................................................................................................ 24
Netwerkopbouw op school ............................................................................................................................ 24
Waarom leerkrachten woorden moeten onderwijzen ................................................................................... 25
Alledaagse taal VS schooltaal (schema p270-273) ........................................................................................ 25
Incidenteel VS intentioneel woorden leren .................................................................................................... 25
Woorden leren met de VIERKANT.................................................................................................................. 25
Welke woorden moeten leerlingen leren? 3 selectieregels ........................................................................... 26
Welke woorden bied je aan? (FRANS) ........................................................................................................... 26
Hoeveel woorden bied je aan? (FRANS) ........................................................................................................ 26
FRANS ............................................................................................................................................................ 27
NADENKEN OVER SPELLING .......................................................................................................................... 28
SPELLINGSSTRATEGIEËN: 4 SOORTEN ....................................................................................................................... 28
Hoor-strategie ............................................................................................................................................... 28
Onthoud- of woordbeeldstrategie / geheugenstrategie ............................................................................... 28
Regelstrategie ............................................................................................................................................... 28
Analogie-strategie ......................................................................................................................................... 28
Spellingsregels -> hoofdregels Nederlandste spelling ................................................................................... 28
Spelling van een werkwoord.......................................................................................................................... 29
TAAL 1 2022-2023 Cleymans L.
TAAL 1
LITERATUUR EN
LEESOMGEVING
Schriftelijk examen
CLEYMANS LOTTE
2022-2023
TAAL 1 2022-2023 Cleymans L.
, 2
Inhoudsopgave
LITERATUUR ................................................................................................................................................... 4
VERHALEN IN SOORTEN: LITERAIRE GENRES .................................................................................................................... 4
Fictie & non-fictie ............................................................................................................................................ 4
Fantasie, realisme en geloofwaardigheid........................................................................................................ 4
Realistische verhalen ......................................................................................................................................................4
Fantasieverhalen ............................................................................................................................................................5
Prentenboeken ...............................................................................................................................................................5
DE INHOUD VAN VERHALEN ........................................................................................................................................ 6
DE STRUCTURELE ANALYSE VAN VERHALEN..................................................................................................................... 7
Structuurelementen ......................................................................................................................................... 7
Personages ...................................................................................................................................................... 7
Vertelperspectief ............................................................................................................................................. 7
Tijd ................................................................................................................................................................... 8
Ruimte ............................................................................................................................................................. 9
Open plekken ................................................................................................................................................... 9
DE LEESOMGEVING ....................................................................................................................................... 10
HET LEESPROCES – DE LEESCIRKEL .............................................................................................................................. 10
Selecteren ...................................................................................................................................................... 10
Lezen.............................................................................................................................................................. 11
Reageren ....................................................................................................................................................... 11
De leerkracht = de helpende volwassene ...................................................................................................... 11
(VREEMDE) TAAL(ONDERWIJS) IN DE LAGERE SCHOOL.................................................................................. 12
TAAL IN DE 21STE EEUW (P14-20) .............................................................................................................................. 12
Verbaal .......................................................................................................................................................... 12
Non-verbaal ................................................................................................................................................... 12
Functies van taal............................................................................................................................................ 12
Doel van taalonderwijs (p17)......................................................................................................................... 12
Taalcompetenties verwerven ........................................................................................................................ 13
TAALONDERWIJS IN DE 21STE EEUW (P51-52) .............................................................................................................. 14
Taalbeschouwing (taalkennis) ....................................................................................................................... 14
Taalattitudes ................................................................................................................................................. 15
Doelen van taalonderwijs: uitgangspunten ................................................................................................... 15
Leerplan ZILL .................................................................................................................................................. 15
TAALVERWERVING IN DE 21STE EEUW (P56-73) ............................................................................................................ 17
Taalverwerving .............................................................................................................................................. 17
Bouwstenen voor succesvolle taalverwerving: complex samenspel tussen................................................... 17
Meerdere talen leren ..................................................................................................................................... 19
Taal op school ................................................................................................................................................ 20
NADENKEN OVER ZINNEN ............................................................................................................................. 21
NADENKEN OVER WOORDEN ........................................................................................................................ 22
INHOUDSWOORDEN: ZN + BN + WW ....................................................................................................................... 22
FUNCTIEWOORDEN: LIDWOORDEN + VOORZETSELS + HULPWERWOORDEN/KOPPELWERKWOORDEN ....................................... 22
FUNCTIES VAN WOORDEN ........................................................................................................................................ 22
TAAL 1 2022-2023 Cleymans L.
, 3
Zelfstandige naamwoorden........................................................................................................................... 22
WOORDEN LEREN ......................................................................................................................................... 24
WOORDENSCHATVERWERVING: 3 PRINCIPES................................................................................................................ 24
Netwerkopbouw op school ............................................................................................................................ 24
Waarom leerkrachten woorden moeten onderwijzen ................................................................................... 25
Alledaagse taal VS schooltaal (schema p270-273) ........................................................................................ 25
Incidenteel VS intentioneel woorden leren .................................................................................................... 25
Woorden leren met de VIERKANT.................................................................................................................. 25
Welke woorden moeten leerlingen leren? 3 selectieregels ........................................................................... 26
Welke woorden bied je aan? (FRANS) ........................................................................................................... 26
Hoeveel woorden bied je aan? (FRANS) ........................................................................................................ 26
FRANS ............................................................................................................................................................ 27
NADENKEN OVER SPELLING .......................................................................................................................... 28
SPELLINGSSTRATEGIEËN: 4 SOORTEN ....................................................................................................................... 28
Hoor-strategie ............................................................................................................................................... 28
Onthoud- of woordbeeldstrategie / geheugenstrategie ............................................................................... 28
Regelstrategie ............................................................................................................................................... 28
Analogie-strategie ......................................................................................................................................... 28
Spellingsregels -> hoofdregels Nederlandste spelling ................................................................................... 28
Spelling van een werkwoord.......................................................................................................................... 29
TAAL 1 2022-2023 Cleymans L.