Samenvatting Praktisch burgerlijk recht uitgediept - Burgerlijk recht

Deel 1: Hoofdstuk 4



Structuren en instellingen
1 Algemene beginselen
1.1 Parlementaire democratie
België = democratisch land
Democratie = macht door/voor het volk.
De verkozen vertegenwoordigers van het volk = parlementsleden (volksvertegenwoordigers
en senatoren)
 oefenen de machten uit
We hebben dus een parlementaire democratie.
In België is er stemplicht.
Onze democratie is niet rechtstreeks, want we hebben vertegenwoordigers.
= representatieve democratie



1.2 Scheiding van machten
 Montesquieu
Trias Politica:
 Wetgevende macht
 Uitvoerende macht
 Rechterlijke macht
= om vrijheid burgers te vergroten, te waarborgen
Ze controleren elkaar om te voorkomen dat 1 macht de bovenhand neemt.


Wetgevende macht Uitvoerende macht Rechterlijke macht
Maakt wetten en Bestuurt het land Uitspraak over
controleert geschillen
uitvoerende macht.
Zorgen dat de wetten
Uitgeoefend door: toegpast en nageleefd Uitgeoefend door:
parlement (senaat en worden hoven + rechtbanken
kamer) + koning
Uitgeoefend door: Controleert
koning + regering wettelijkheid van de
(ministers en daden van de
staatssecretarissen) uitvoerende macht

Parlementen Regeringen Hoven
Rechtbanken


Politieke instellingen Juridische instellingen

1

, Deel 1: Hoofdstuk 4


1.3 Rechtsstaat
Macht van de staatsinstellingen zijn beperkt. Deze machtsbeperking gebeurt op 2 manieren:
o Scheiding der machten
o Het toekennen rechten en vrijheden aan de burger



1.4 Erfelijke constitutionele monarchie
België = monarchie
Koning = staatshoofd
Monarchie wilt zeggen dat de macht bij 1 persoon ligt. Onze Grondwet wilt dit overkomen.
Daarom werd deze macht beperkt via scheiding der machten.



1.5 Federale staat
= “België is een federale staat, samengesteld uit gemeenschappen en gewesten”.
3 niveaus, elk met zijn bevoegdheden:
1. Federale overheid, gemeenschappen en gewesten
2. Provincies
3. Gemeenten = Ondergeschikte besturen

Elk van deze niveaus hebben een wetgevende en uitvoerende macht.
Door deze structuur kunnen er problemen ontstaan. Omdat de beslissingsmacht niet bij 1
bestuur ligt.



2 Federale politieke instellingen
= organen die instaan voor creëren en uitvoeren van de rechtsregels.

2.1 Het parlement
= Wetgevende macht
 bestaat uit Koning, Kamer van volksvertegenwoordigers en Senaat

2.1.1 Samenstelling
 Kamer
o 150 leden
o Rechtstreeks verkozen
o Om de 5 jaar
o Per kieskring (=per provincie)
o Kiesdrempel 5%
o Om volksvertegenwoordiger te worden, moet je Belg zijn en in België wonen.
Ook moet je 18 jaar oud zijn. Je moet het genot hebben van de burgerlijke en
politieke rechten.
 Senaat
o Verminderd tot 60
o Zelfde voorwaarden om lid te mogen zijn als bij de Kamer
o Om de 5 jaar


2