samenvatting neuropsychologie

Hoofdstuk 0: Inleiding

Neuropsychologie en cognitieve neurowetenschappen
 Neuropsychologie is de studie van de neurale basis van gedrag
 Descartes: lichaam en geest zijn gescheiden, conctactpunt in pijnappelklier
 ontwikkeling van 2 stromingen (geestenswet tov geneeskunde)  later samen tot neuropsy



Uitgangspunten
 Vanuit verschillende invalshoeken/benaderingen gebruik maken vd toepassing v
neuropsychologie (2 stromingen binnen neuropsychologie):
○ Neurologisch
○ Psychologisch
 niet enkel gebruikt voor fundamenteel onderzoek maar ook interessant voor klinische- en
bedrijfspsychologie  link hersenen-geest wordt steeds populairder

Psychologisch
 Focus op mentale vaardigheden en hoe deze ondersteund worden door het brein
 Bv taal, emoties,… hoe worden deze mogelijk door hersen

Neurologisch
 Focus op brein en zoektocht naar de mentale functies van bepaalde hersengebieden
 Vertrekken van het brein!
 Nadruk op de hersenen en hun anatomie
 Voorbeelden
○ Bv. seksueel misbruik  structurele verandering in hippocampus
○ Bv. verwaarlozing heeft invloed op corpus callosum

Opmerkingen
 Fusie van psychologie en geneeskunde versneld door ontwikkeling van technologie
 Vroeger: post-mortem onderzoek  Nu: hersenscans etc.
 Cognitieve psychologie of neuropsychologie = ONDERDEEL v neurowet



Multi-disciplinair: verschillende wetenschappen die bijdragen tot neurowet en waartoe de neurowet
ook bijdraagt:
 Psychologie
 Anatomie
 Fysiologie




1

,  Neurologie
 Computerwetenschappen
○ Men dacht heel lang dat de hersenen werkten zoals een computer
○ Veel inzichten vanuit computerwetenschappen overgenomen
 Ingenieurswetenschappen (ontwikkeling scanners)
 Statistiek
○ Beeldvorming beter kunnen begrijpen en analyseren
○ Mentale functies schematisch makkelijker voorstellen
 Filosofie
○ Toerekeningsvatbaar?
○ Kunnen hersenen vooraleer we er bewust v zijn ons gedrag bepalen?



Multi-method benadering
Opmerkingen
 Alle methodes hebben + en -
 convergerende benadering: zwakte ene methode opgevangen worden door andere techniek
(aanvullen)
 Het blijven correlationele methoden  nooit oorzakelijkheid afleiden!

Single-cell recording
 Elektrodes in bep. cellen steken en dan kijken hoe deze cellen vuren
 = Techniek om veranderingen in het voltage of de stroom van een neuron te onderzoeken
 +: Afleiden hoe specifieke cellen info verwerken en op welke info ze reageren
 -: Zeer gevoelige methode, op 1 cel gebaseerd

Functionele beeldvorming
 = Techniek om te kijken hoe hersengebieden reageren op bepaalde impulsen
 A.d.h.v. zuurstofgehalte in de bloedbanen id hersenen
 PET = Positronemissietomografie (radioactief isotoop toedienen)
 fMRI = functional magnetic resonance imaging
 ERP = event-related potential
 MEG = magneto-encefalografie (variant van ERP)

Letsel-studies
 Patiënten
 TMS = transcraniele magnetische stimulatie, tijdelijk bep hersendelen uitschakelen

Gedragsstudies




2

,Multi-populatie
Mens – dier
Bv aapstudies: bij dieren meer single-cell studies mogelijk

Single case – groep
 Single case: mensen met een specifiek hersenletsel
o Goed observeren, Kijken wat ze nog kunnen en wat nt
o Hypotheses hieruit afleiden
 Groepsstudies: hypotheses single case studies gaan toetsen

Gezond – hersenschade



Multi-level benadering
 Twee niveaus: functioneel & neuraal  moeten congruent zijn met elkaar MAAR wederzijds theoretisch
beperkend
 Integratie = meerwaarde!  door samenleggen is een interpretatie mogelijk
 In psychologie focus op gedrag (functionele) + in geneeskunde focus op het brein (neuro)
 In theorie bevestiging zoeken voor het neurale en omgekeerd
 kijken of bepaalde theorieën haalbaar zijn  info van functioneel en neuraal niveau hanteren om
theorieën te bestuderen




3

, 4