Basiskennis Aardrijkskunde
Bronnen:
- Roger Baltus 2022
- Canon van Nederland
1
,Inhoud
Begrippen: Aarde....................................................................................................................................2
Begrippen: Natuurlijke verschijnselen....................................................................................................6
Begrippen: Nederland............................................................................................................................8
Begrippen: Mensen..............................................................................................................................10
Begrippen: Landbouw...........................................................................................................................12
Begrippen: Topografie..........................................................................................................................13
Begrippen: Industrie.............................................................................................................................14
Begrippen: Werk...................................................................................................................................16
Begrippen: Klimaat...............................................................................................................................17
Begrippen: Aarde
Begrip Betekenis
2
, Aardas Denkbeeldige lijn die door Noord- en Zuidpool van de aarde loopt. De As
waaromheen de aarde draait. Zorgt voor de aardrotatie en hoe schuin de
aarde in het heelal staat, dit zorgt voor seizoenen en dag en nacht.
Aardbaan Het pad dat de aarde volgt rondom de zon. De elliptische baan waarin wij
ons bevinden in het zonnestelsel.
Aardbeving Trilling of schok van de aardkorst. Dit komt vrij wanneer tektonische
bewegingen ontstaan. Dit kan zijn, omdat aardplaten tegen elkaar
schuiven.
Aardkorst De buitenste laag van de aarde. Zie dit als een appel, waarvan de schil de
aardkorst is.
Aardplaattektoniek Wetenschappelijke benaming voor de bewegingen van de aardplaten.
Hierdoor kunnen deze platen tegen elkaar botsen, schuren of onder
elkaar duiken. Dit zorgt voor aardbevingen, bergen en vulkanen.
Aardrotatie Draaibeweging van de aarde om zijn eigen as. Dit bepaald dag en nacht.
Absolute afstand Meetkundige afstand tussen twee objecten.
Afzettingsgesteente Ophoping van sediment (los gesteente). Bergje van stof, klei of zand.
Aquifer Ondergrondse laag gesteente, zand of grind die water vasthoudt en
doorlaat. Opslagplaats voor grondwater (natuurlijke opslagplaats).
Atmonsfeer Laag van gassen aan de oppervlakte van de aarde. Houdt warmte vast.
Breedteligging Positie van een plaats op de aarde gemeten vanaf de evenaar. Evenaar is
0 graden. De polen 90 graden (Noordelijke breedte en Zuidelijke breedte).
Breedte Horizontale afstand tussen oost en west (lengte graden). Van 0 tot 180
graden (bekende term Greenwich-meridiaan).
Breuklijn Geologische zone waarlangs de aardkorst is gebroken.
Chemische verwering Chemisch proces waarbij gesteente wordt afgebroken door stoffen zoals
zure regen. Hierdoor kan het gesteente brokkelen en nieuwe mineralen
ontstaan.
Bovenloop Beginstadium van een rivier.
Continenten Grote, aaneengesloten landmassa’s op aarde. Er zijn zeven continenten.
Afrika, Antarctica, Azië, Europa, Noord- Amerika, Zuid-Amerika en
Oceanië.
Dampkring Atmosfeer, is een laag van gassen die het oppervlakte van de planeet
omringt.
Dag en nacht Wisseling op aarde, ontstaan door de rotatie van de aarde om zijn as.
Dal Een langgerekte en lager gebied tussen twee bergen. Vaak ontstaan door
erosie of gletsjer verschuivingen.
Subductie Tektonische plaat schuift onder een andere plaat. Hierdoor ontstaan
troggen, vulkanen en aardbevingen.
Tijdzones Gebieden waarin dezelfde standaardtijden worden weergeven. De eerste
tijdzone is Greenwich, deze lijn loopt vanaf Londen.
Trog Langwerpige, diepe geul op de zeebodem.
Verwering Proces waarbij gesteente en materialen worden afgebroken.
Verdampt Water wordt opgezet naar damp (gas).
Westelijk halfrond Westelijk gedeelte van de aarde (Noord-Amerika, Zuid-Amerika, Europa,
Afrika, Antarctica en groot gedeelte van Stille Oceaan).
Westenwinden Winden uit het westen, worden veroorzaakt door atmosferische
circulatiepatronen en de draaiing van de aarde.
Zeebeving Onderzeese aardbeving,
Zwaartekracht Natuurkracht die twee objecten door massa laten aantrekken.
Zwerfkeien Groot gesteente dat door gletsjers zijn meegenomen en blijven liggen
3
Bronnen:
- Roger Baltus 2022
- Canon van Nederland
1
,Inhoud
Begrippen: Aarde....................................................................................................................................2
Begrippen: Natuurlijke verschijnselen....................................................................................................6
Begrippen: Nederland............................................................................................................................8
Begrippen: Mensen..............................................................................................................................10
Begrippen: Landbouw...........................................................................................................................12
Begrippen: Topografie..........................................................................................................................13
Begrippen: Industrie.............................................................................................................................14
Begrippen: Werk...................................................................................................................................16
Begrippen: Klimaat...............................................................................................................................17
Begrippen: Aarde
Begrip Betekenis
2
, Aardas Denkbeeldige lijn die door Noord- en Zuidpool van de aarde loopt. De As
waaromheen de aarde draait. Zorgt voor de aardrotatie en hoe schuin de
aarde in het heelal staat, dit zorgt voor seizoenen en dag en nacht.
Aardbaan Het pad dat de aarde volgt rondom de zon. De elliptische baan waarin wij
ons bevinden in het zonnestelsel.
Aardbeving Trilling of schok van de aardkorst. Dit komt vrij wanneer tektonische
bewegingen ontstaan. Dit kan zijn, omdat aardplaten tegen elkaar
schuiven.
Aardkorst De buitenste laag van de aarde. Zie dit als een appel, waarvan de schil de
aardkorst is.
Aardplaattektoniek Wetenschappelijke benaming voor de bewegingen van de aardplaten.
Hierdoor kunnen deze platen tegen elkaar botsen, schuren of onder
elkaar duiken. Dit zorgt voor aardbevingen, bergen en vulkanen.
Aardrotatie Draaibeweging van de aarde om zijn eigen as. Dit bepaald dag en nacht.
Absolute afstand Meetkundige afstand tussen twee objecten.
Afzettingsgesteente Ophoping van sediment (los gesteente). Bergje van stof, klei of zand.
Aquifer Ondergrondse laag gesteente, zand of grind die water vasthoudt en
doorlaat. Opslagplaats voor grondwater (natuurlijke opslagplaats).
Atmonsfeer Laag van gassen aan de oppervlakte van de aarde. Houdt warmte vast.
Breedteligging Positie van een plaats op de aarde gemeten vanaf de evenaar. Evenaar is
0 graden. De polen 90 graden (Noordelijke breedte en Zuidelijke breedte).
Breedte Horizontale afstand tussen oost en west (lengte graden). Van 0 tot 180
graden (bekende term Greenwich-meridiaan).
Breuklijn Geologische zone waarlangs de aardkorst is gebroken.
Chemische verwering Chemisch proces waarbij gesteente wordt afgebroken door stoffen zoals
zure regen. Hierdoor kan het gesteente brokkelen en nieuwe mineralen
ontstaan.
Bovenloop Beginstadium van een rivier.
Continenten Grote, aaneengesloten landmassa’s op aarde. Er zijn zeven continenten.
Afrika, Antarctica, Azië, Europa, Noord- Amerika, Zuid-Amerika en
Oceanië.
Dampkring Atmosfeer, is een laag van gassen die het oppervlakte van de planeet
omringt.
Dag en nacht Wisseling op aarde, ontstaan door de rotatie van de aarde om zijn as.
Dal Een langgerekte en lager gebied tussen twee bergen. Vaak ontstaan door
erosie of gletsjer verschuivingen.
Subductie Tektonische plaat schuift onder een andere plaat. Hierdoor ontstaan
troggen, vulkanen en aardbevingen.
Tijdzones Gebieden waarin dezelfde standaardtijden worden weergeven. De eerste
tijdzone is Greenwich, deze lijn loopt vanaf Londen.
Trog Langwerpige, diepe geul op de zeebodem.
Verwering Proces waarbij gesteente en materialen worden afgebroken.
Verdampt Water wordt opgezet naar damp (gas).
Westelijk halfrond Westelijk gedeelte van de aarde (Noord-Amerika, Zuid-Amerika, Europa,
Afrika, Antarctica en groot gedeelte van Stille Oceaan).
Westenwinden Winden uit het westen, worden veroorzaakt door atmosferische
circulatiepatronen en de draaiing van de aarde.
Zeebeving Onderzeese aardbeving,
Zwaartekracht Natuurkracht die twee objecten door massa laten aantrekken.
Zwerfkeien Groot gesteente dat door gletsjers zijn meegenomen en blijven liggen
3
