Samenvatting microbiologie
Inleiding
Micro-organismen: levende organismen te klein om te zien met het blote oog
- 60% van de biomassa op aarde bestaat uit micro-organismen
- 2/3 van het leven is onzichtbaar
- 50% van al het zuurstof in onze atmosfeer wordt geproduceerd door micro-algen
- De oudste bewoner
- Leven op extreme plekken
De term micro-organismen omvat
• Bacteriën en Archaea
• Virussen
• Fungi
• Protozoa
• Microscopische algen
• Parasitaire wormen
Micro-organismen
• Sommige MO zijn pathogeen (ziekteverwekkend)
• Sommige MO veroorzaken voedselbederf
• Vele MO zijn nuttig!
- Belangrijke producenten van zuurstof door fotosynthese
- Ontbinden van organische afval
- Productie industriële chemicaliën zoals ethanol, aceton, vitaminen, insuline,
wasmiddelenenzymen, …
- Productie van gefermenteerde voeding zoals kaas en brood
- …
Overzicht van de cursus (te kennen)
• H1: A Brief History of Microbiology
• H3: Cell Structure and Function
• H4: Microscopy, Staining and Classification
• H6: Microbial Nutrition and Growth
• H9: Controlling Microbial Growth in the Environment
• H12: Characterizing and Classifying Eukaryotes
• H13: Characterizing and classifying Viruses, Viroids, and Prionen
,Samenvatting microbiologie
Hoofdstuk 1 A Brief History of Microbiology (Bauman)
Het ontstaan van de wetenschap Microbiologie
What Does Life Really Look Like?
- Antoni van Leeuwenhoek
→ Maakte en gebruikte eenvoudige microscopen
→ Maakte vaak een nieuwe microscoop voor elk
specimen dat hij onderzocht
→ Onderzocht water en kon kleine dieren, fungi,
protozoa, en algen waarnemen: “animalcules”
→ Onderzocht ook bloed, tandplak, luizen, …
- Tegen het einde van de 19de eeuw werden deze
organismen micro-organismen genoemd.
The early years of microbiology
How Can Microbes Be Classified?
- Carolus Linnaeus (1707-1778) ontwikkelde een taxonomisch system om dieren en
planten te benoemen en gelijkaardige organismen te groeperen.
- Vandaag de dag kunnen de micro-organismen die Van Leeuwenhoek observeerde
gegroepeerd worden in 6 categorieën:
1. Bacteria
2. Archaea
3. Fungi
4. Protozoa
5. Algae
6. Kleine multicellulaire dieren
1. Bacteriën
2. Archaea
- Unicellulair en bezitten geen celkern (nucleus) → prokaryoten
- Veel kleiner dan eukaryoten
- Komen voor in zowat elk habitat (voorwaarde: voldoende water/vocht), Archaea
leven in extreme omstandigheden
- Planten zich aseksueel voort
- Bacteriële celwanden bevatten peptidoglycaan (sommige hebben geen celwand)
- De celwanden van archaea bezitten geen peptidoglycaan.
,Samenvatting microbiologie
3. Fungi
- Eukaryoten (bezitten een duidelijke celkern)
- Verkrijgen voedsel van andere organismen
- Bezitten celwanden (opgebouwd uit chitine)
- Omvatten:
o Schimmels — multicellulair; groeien als lange filamenten (= hyfen). Planten
zich voort via seksuele en aseksuele sporen.
o Gisten — unicellulair; Planten zich aseksueel voort door knopvorming
(budding). Sommige produceren seksuele sporen.
4. Protozoa
- Eencellige eukaryoten
- Hun nutritionele behoeften en hun cellulaire structuur komen
overeen met die van dieren
- Vrijlevend in water. Sommige leven in dierlijke gastheren
- Aseksuele (meestal) en seksuele voortplanting
- De meeste kunnen bewegen via:
o Pseudopoden
o Cilia
o Flagella
5. Algae
- Eukaryoten, unicellular or multicellular
- Doen aan fotosynthese
- Eenvoudige voortplantingsstructuren (itt planten)
- Worden onderverdeeld op basis van hun pigmentatie en samenstelling van de
celwand
, Samenvatting microbiologie
Virussen
- Acellulair
- Bezitten kleine hoeveelheden gentisch materiaal
(DNA of RNA) omringd door een proteïnemantel
- Repliceren alleen als ze zich bevinden in een
levende gastheer
6. Multicellulaire dierlijke parasieten
• Eukaryoten
• Eigenlijk geen MO
• Microscopische stadia in levenscyclus
The golden age of microbiology
Wetenschappers zochten antwoorden op de volgende 4 vragen:
- Is spontane generatie van microbieel leven mogelijk?
- Wat veroorzaakt fermentatie?
- Wat veroorzaakt ziekte?
- Hoe kunnen we infecties en ziektes voorkomen?
Does Microbial Life Spontaneously Generate?
- Sommige filosofen en wetenschappers uit het verleden dachten dat levende
organismen via 3 processen kunnen ontstaan:
o Aseksuele reproductie
o Seksuele reproductie
o Niet levende materie
De theorie van spontane generatie werd naar voren gebracht door Aristoteles
- Levende organismen kunnen uit niet levende materie ontstaan
- Een “vitale kracht” vormt levend materiaal.
Redi's Experiments (Francesco Redi)
- Wanneer bedorven vlees weggehouden werd
van vliegen, ontwikkelen er zich nooit maden/larven in.
- Vlees blootgesteld aan vliegen werd snel
gekoloniseerd door maden
→ Wetenschappers begonnen te twijfelen aan de theorie van
Aristoteles.
Needham’s Experiments (John Needham)
Inleiding
Micro-organismen: levende organismen te klein om te zien met het blote oog
- 60% van de biomassa op aarde bestaat uit micro-organismen
- 2/3 van het leven is onzichtbaar
- 50% van al het zuurstof in onze atmosfeer wordt geproduceerd door micro-algen
- De oudste bewoner
- Leven op extreme plekken
De term micro-organismen omvat
• Bacteriën en Archaea
• Virussen
• Fungi
• Protozoa
• Microscopische algen
• Parasitaire wormen
Micro-organismen
• Sommige MO zijn pathogeen (ziekteverwekkend)
• Sommige MO veroorzaken voedselbederf
• Vele MO zijn nuttig!
- Belangrijke producenten van zuurstof door fotosynthese
- Ontbinden van organische afval
- Productie industriële chemicaliën zoals ethanol, aceton, vitaminen, insuline,
wasmiddelenenzymen, …
- Productie van gefermenteerde voeding zoals kaas en brood
- …
Overzicht van de cursus (te kennen)
• H1: A Brief History of Microbiology
• H3: Cell Structure and Function
• H4: Microscopy, Staining and Classification
• H6: Microbial Nutrition and Growth
• H9: Controlling Microbial Growth in the Environment
• H12: Characterizing and Classifying Eukaryotes
• H13: Characterizing and classifying Viruses, Viroids, and Prionen
,Samenvatting microbiologie
Hoofdstuk 1 A Brief History of Microbiology (Bauman)
Het ontstaan van de wetenschap Microbiologie
What Does Life Really Look Like?
- Antoni van Leeuwenhoek
→ Maakte en gebruikte eenvoudige microscopen
→ Maakte vaak een nieuwe microscoop voor elk
specimen dat hij onderzocht
→ Onderzocht water en kon kleine dieren, fungi,
protozoa, en algen waarnemen: “animalcules”
→ Onderzocht ook bloed, tandplak, luizen, …
- Tegen het einde van de 19de eeuw werden deze
organismen micro-organismen genoemd.
The early years of microbiology
How Can Microbes Be Classified?
- Carolus Linnaeus (1707-1778) ontwikkelde een taxonomisch system om dieren en
planten te benoemen en gelijkaardige organismen te groeperen.
- Vandaag de dag kunnen de micro-organismen die Van Leeuwenhoek observeerde
gegroepeerd worden in 6 categorieën:
1. Bacteria
2. Archaea
3. Fungi
4. Protozoa
5. Algae
6. Kleine multicellulaire dieren
1. Bacteriën
2. Archaea
- Unicellulair en bezitten geen celkern (nucleus) → prokaryoten
- Veel kleiner dan eukaryoten
- Komen voor in zowat elk habitat (voorwaarde: voldoende water/vocht), Archaea
leven in extreme omstandigheden
- Planten zich aseksueel voort
- Bacteriële celwanden bevatten peptidoglycaan (sommige hebben geen celwand)
- De celwanden van archaea bezitten geen peptidoglycaan.
,Samenvatting microbiologie
3. Fungi
- Eukaryoten (bezitten een duidelijke celkern)
- Verkrijgen voedsel van andere organismen
- Bezitten celwanden (opgebouwd uit chitine)
- Omvatten:
o Schimmels — multicellulair; groeien als lange filamenten (= hyfen). Planten
zich voort via seksuele en aseksuele sporen.
o Gisten — unicellulair; Planten zich aseksueel voort door knopvorming
(budding). Sommige produceren seksuele sporen.
4. Protozoa
- Eencellige eukaryoten
- Hun nutritionele behoeften en hun cellulaire structuur komen
overeen met die van dieren
- Vrijlevend in water. Sommige leven in dierlijke gastheren
- Aseksuele (meestal) en seksuele voortplanting
- De meeste kunnen bewegen via:
o Pseudopoden
o Cilia
o Flagella
5. Algae
- Eukaryoten, unicellular or multicellular
- Doen aan fotosynthese
- Eenvoudige voortplantingsstructuren (itt planten)
- Worden onderverdeeld op basis van hun pigmentatie en samenstelling van de
celwand
, Samenvatting microbiologie
Virussen
- Acellulair
- Bezitten kleine hoeveelheden gentisch materiaal
(DNA of RNA) omringd door een proteïnemantel
- Repliceren alleen als ze zich bevinden in een
levende gastheer
6. Multicellulaire dierlijke parasieten
• Eukaryoten
• Eigenlijk geen MO
• Microscopische stadia in levenscyclus
The golden age of microbiology
Wetenschappers zochten antwoorden op de volgende 4 vragen:
- Is spontane generatie van microbieel leven mogelijk?
- Wat veroorzaakt fermentatie?
- Wat veroorzaakt ziekte?
- Hoe kunnen we infecties en ziektes voorkomen?
Does Microbial Life Spontaneously Generate?
- Sommige filosofen en wetenschappers uit het verleden dachten dat levende
organismen via 3 processen kunnen ontstaan:
o Aseksuele reproductie
o Seksuele reproductie
o Niet levende materie
De theorie van spontane generatie werd naar voren gebracht door Aristoteles
- Levende organismen kunnen uit niet levende materie ontstaan
- Een “vitale kracht” vormt levend materiaal.
Redi's Experiments (Francesco Redi)
- Wanneer bedorven vlees weggehouden werd
van vliegen, ontwikkelen er zich nooit maden/larven in.
- Vlees blootgesteld aan vliegen werd snel
gekoloniseerd door maden
→ Wetenschappers begonnen te twijfelen aan de theorie van
Aristoteles.
Needham’s Experiments (John Needham)
