Natuuronderwijs inzichtelijk Hoofdstuk 7:
weersverschijnselen en hemellichamen
Kerndoel 43: De leerlingen leren hoe je weer en klimaat kunt beschrijven met behulp van
temperatuur, neerslag en wind.
Kerndoel 46: De leerlingen leren dat de positie van de aarde ten opzichte van de zon leidt tot
natuurverschijnselen zoals seizoenen en dag-/nachtritme.
§7.1 Weersverschijnselen
Kinderen moeten een weersbericht kunnen lezen en begrijpen dat op een bij hun leeftijd passend
niveau is samengesteld.
Het weerbericht geeft je informatie over het weer van dit moment en de weersverwachting voor de
komende uren en dagen.
7.1.1 Zo veranderlijk als het weer
Het weer is eigenlijk niets anders dan de toestand van de atmosfeer op een bepaalde plaats en tijd.
Troposfeer: De laag van de atmosfeer die zich het dichtste bij aarde bevindt. Een bewegende massa
die zich uitstrekt tot tien tot vijftien kilometer boven het aardoppervlak.
Meteorologie: De wetenschap die zich bezighoudt met de weerverschijnselen en het voorspellen
daarvan.
7.1.2 Temperatuur
De zon zendt warmtestraling uit.
Hoe hoog de luchttemperatuur wordt, is onder andere afhankelijk van de maximale hoogte van de
zon boven de horizon.
De zonnestand wisselt met de tijd van de dag en de seizoenen.
Hoe schuiner de zon staat, hoe groter het oppervlak is dat opgewarmd moet worden, hoe minder
warm het wordt.
De atmosfeer, het aardoppervlak en het water in de oceanen zorgen er samen voor dat de
luchttemperatuur over het algemeen wordt gematigd.
, 7.1.3 Luchtdruk
Bij mooi weer is er sprake van hogedrukgebieden en bij slecht weer hebben we meestal met
lagedrukgebieden te maken.
Isobaren: Punten met dezelfde luchtdruk die op een weerkaart doorlijntjes met elkaar verbonden
zijn.
Tegenwoordig wordt voor de luchtdruk de eenheid hectopascal (hpa) gebruikt, maar op veel
barometers (luchtdrukmeters) staat nog de eenheid millibar. De gemiddelde luchtdruk aan het
aardoppervlak is 1013 hpa.
Een lagedrukgebied leidt meestal tot neerslag en wind. Hogedrukgebieden zorgen dan ook voor een
stralende blauwe hemel.
De luchtdruk heeft geen directe relatie met de temperatuur. Een hogedrukgebied zorgt in ons land
in de zomer voor hoge temperaturen, terwijl het in de winter juist voor lage temperaturen zorgt.
7.1.4 Wind
Wind is een verplaatsing van lucht als gevolg van een verschil in luchtdruk.
De windsnelheid kun je meten met een anemometer. De windsnelheid wordt uitgedrukt in kilometer
per uur of meter per seconde. Windkracht wordt uitgedrukt in de 12 gradaties van de zogenoemde
schaal van Beaufort.
weersverschijnselen en hemellichamen
Kerndoel 43: De leerlingen leren hoe je weer en klimaat kunt beschrijven met behulp van
temperatuur, neerslag en wind.
Kerndoel 46: De leerlingen leren dat de positie van de aarde ten opzichte van de zon leidt tot
natuurverschijnselen zoals seizoenen en dag-/nachtritme.
§7.1 Weersverschijnselen
Kinderen moeten een weersbericht kunnen lezen en begrijpen dat op een bij hun leeftijd passend
niveau is samengesteld.
Het weerbericht geeft je informatie over het weer van dit moment en de weersverwachting voor de
komende uren en dagen.
7.1.1 Zo veranderlijk als het weer
Het weer is eigenlijk niets anders dan de toestand van de atmosfeer op een bepaalde plaats en tijd.
Troposfeer: De laag van de atmosfeer die zich het dichtste bij aarde bevindt. Een bewegende massa
die zich uitstrekt tot tien tot vijftien kilometer boven het aardoppervlak.
Meteorologie: De wetenschap die zich bezighoudt met de weerverschijnselen en het voorspellen
daarvan.
7.1.2 Temperatuur
De zon zendt warmtestraling uit.
Hoe hoog de luchttemperatuur wordt, is onder andere afhankelijk van de maximale hoogte van de
zon boven de horizon.
De zonnestand wisselt met de tijd van de dag en de seizoenen.
Hoe schuiner de zon staat, hoe groter het oppervlak is dat opgewarmd moet worden, hoe minder
warm het wordt.
De atmosfeer, het aardoppervlak en het water in de oceanen zorgen er samen voor dat de
luchttemperatuur over het algemeen wordt gematigd.
, 7.1.3 Luchtdruk
Bij mooi weer is er sprake van hogedrukgebieden en bij slecht weer hebben we meestal met
lagedrukgebieden te maken.
Isobaren: Punten met dezelfde luchtdruk die op een weerkaart doorlijntjes met elkaar verbonden
zijn.
Tegenwoordig wordt voor de luchtdruk de eenheid hectopascal (hpa) gebruikt, maar op veel
barometers (luchtdrukmeters) staat nog de eenheid millibar. De gemiddelde luchtdruk aan het
aardoppervlak is 1013 hpa.
Een lagedrukgebied leidt meestal tot neerslag en wind. Hogedrukgebieden zorgen dan ook voor een
stralende blauwe hemel.
De luchtdruk heeft geen directe relatie met de temperatuur. Een hogedrukgebied zorgt in ons land
in de zomer voor hoge temperaturen, terwijl het in de winter juist voor lage temperaturen zorgt.
7.1.4 Wind
Wind is een verplaatsing van lucht als gevolg van een verschil in luchtdruk.
De windsnelheid kun je meten met een anemometer. De windsnelheid wordt uitgedrukt in kilometer
per uur of meter per seconde. Windkracht wordt uitgedrukt in de 12 gradaties van de zogenoemde
schaal van Beaufort.
