Hoofdstuk 5: intercellulaire communicatie
Door chemische substanties
Sommige weefsels: gap junctions
Communicatiemoleculen in extracellulaire vloeistof en van daaruit getransporteerd
-Autocriene communicatie: effect op de cel zelf
-Paracriene communicatie: naburige cellen worden beïnvloed
-Endocriene communicatie: als de molecule getransporteerd via het bloed waardoor
Cellen uit het hele organisme bereikt worden.
Via synapsen
o Elektrische synaps (met fysisch contact)
o Chemische synaps
Binden op receptoren op een membraan van een andere cel (secundaire boodschapper)
A:RECHTSTREEKS OP CELMEMBRAAN
Door het openen of sluiten van ionenkanalen
De primaire boodschapper bindt rechtstreeks met het kanaal permeabiliteit veranderd =
depolarisatie of hyperpolarisatie
, B: VERBONDEN MET G-PROTEÏNE
verbonden met kanaal
2 soorten:
1) Activerende/stimulerende proteïne (Gs)
2) Inactiverende proteïne (Gi)
door activatie van G-proteïne sluiten of openen de kanalen meer
C: VERBONDEN MET G-PROTEÏNE
verbonden met enzyme
Hierbij worden dan de secundaire boodschappers geproduceerd die via een cascademechanisme de
kanaalactiviteit beïnvloeden.
Bij activatie van het adenylaatcyclase via Gs-proteïne vorming cyclisch adenosine monofosfaat uit
ATP activatie proteïnekinasen fysiologisch effect
parallel voor guanylaatcyclase (adenine= guanine)
Bij activatie van het fosfolipase C fosfatidylinositoldifosfaat (PIP2) gesplitst in diacylgycerol (DAG)
en inositoltrifosfaat (IP3) Calcium komt vrij uit ER bindt op specifieke bindingsproteïnen
fysiologisch effect
Door chemische substanties
Sommige weefsels: gap junctions
Communicatiemoleculen in extracellulaire vloeistof en van daaruit getransporteerd
-Autocriene communicatie: effect op de cel zelf
-Paracriene communicatie: naburige cellen worden beïnvloed
-Endocriene communicatie: als de molecule getransporteerd via het bloed waardoor
Cellen uit het hele organisme bereikt worden.
Via synapsen
o Elektrische synaps (met fysisch contact)
o Chemische synaps
Binden op receptoren op een membraan van een andere cel (secundaire boodschapper)
A:RECHTSTREEKS OP CELMEMBRAAN
Door het openen of sluiten van ionenkanalen
De primaire boodschapper bindt rechtstreeks met het kanaal permeabiliteit veranderd =
depolarisatie of hyperpolarisatie
, B: VERBONDEN MET G-PROTEÏNE
verbonden met kanaal
2 soorten:
1) Activerende/stimulerende proteïne (Gs)
2) Inactiverende proteïne (Gi)
door activatie van G-proteïne sluiten of openen de kanalen meer
C: VERBONDEN MET G-PROTEÏNE
verbonden met enzyme
Hierbij worden dan de secundaire boodschappers geproduceerd die via een cascademechanisme de
kanaalactiviteit beïnvloeden.
Bij activatie van het adenylaatcyclase via Gs-proteïne vorming cyclisch adenosine monofosfaat uit
ATP activatie proteïnekinasen fysiologisch effect
parallel voor guanylaatcyclase (adenine= guanine)
Bij activatie van het fosfolipase C fosfatidylinositoldifosfaat (PIP2) gesplitst in diacylgycerol (DAG)
en inositoltrifosfaat (IP3) Calcium komt vrij uit ER bindt op specifieke bindingsproteïnen
fysiologisch effect