Bio thema 3:
Basiskenmerken van dieren
1. Meercellig
2. Eukaryoten = opgebouwd uit eukaryote cellen
3. Nooit omgeven door celwand + geen bladgroenkorrels
4. Heterotrofe levenswijze
5. Ingewikkelde lichaamsbouw
A. Domein
Dieren behoren tot het domein van de Eukaryoten
B. Rijk
Dieren behoren tot het dierenrijk
C. Stammen: 9 stammen met volgende criteria:
Welke lichaamssymmetrie vertoont het dier?
Niet-symmetrisch = op geen enkele manier te spiegelen (vb: sponzen)
Veelzijdig symmetrisch (ook wel straalsgewijze/radicale symmetrie) = op meerdere manieren spiegelen
(vb: kwal)
Zeester kan tot veelzijdig beschouwd worden, maar larven zijn 2-zijdig dus plaatsen we ze daar
Tweezijdige symmetrie = op 1 manier spiegelen > bij organismen nooit exact gelijk!! (Ingewanden tellen
niet mee) (vb: schildpad)
Besluit: sponzen = niet-symmetrisch, neteldieren = veelzijdig en alle andere zijn tweezijdig-symmetrisch (zeester =
twijfel)
Is er een darmzak of doorlopend darmkanaal?
Geen spijsverteringsstelsel > sponzen: filteren water langs poriën, waarna kraagcellen of voedselcellen
kleine voedselpartikels opnemen
Darmzak = mond functioneert als anus (vb: platwormen en neteldieren)
Doorlopend darmkanaal = een mond en een anus (vb: ringwormen, ronde wormen…)
Besluit: sponzen = geen spijsverteringsstelsel, platwormen + neteldieren = darmzak, alle andere hebben een
doorlopend darmkanaal
Vertoont het dier segmentatie?
Als opgebouwd is uit achter elkaar gelegen gelijkvormige delen of segmenten (vb. bij wormen > ringen)
Stam ringwormen of gelede wormen hebben zowel inwendig als uitwendig lichaam in segmenten verdeeld
Besluit: ringwormen + geleedpotigen + chordadieren hebben segmentatie en alle andere niet
Draagt het dier gelede aanhangsels?
Lichaam van geleedpotigen is geleed + gepaard met gelede aanhangsels
Plaats v/d aanhangsels Functie v/d aanhangsels
Kop Voedselopname (monddelen) + zintuigelijke waarneming (antennes
Borststuk Voortbeweging (looppoten)
Achterlijf Voortbeweging (zwempoten) of voortplanting
Besluit: alleen geleedpotigen hebben gelede aanhangsels
Welk skelet is er aanwezig?
inwendig: chordadieren + sponzen + stelhuidigen
Uitwendig: geleedpotigen Inwendig OF uitwendig: weekdieren
Soms uitwendig (bij koralen): neteldieren
Geen vast skelet: platwormen + ringwormen + ronde wormen -> via hydroskelet
Is er een chorda aanwezig? = gewervelden of vertebraten
hebben extra steun in rug: kan chorda zijn of wervelkolom
Besluit: alleen chordadieren hebben chorda andere niet
Basiskenmerken van dieren
1. Meercellig
2. Eukaryoten = opgebouwd uit eukaryote cellen
3. Nooit omgeven door celwand + geen bladgroenkorrels
4. Heterotrofe levenswijze
5. Ingewikkelde lichaamsbouw
A. Domein
Dieren behoren tot het domein van de Eukaryoten
B. Rijk
Dieren behoren tot het dierenrijk
C. Stammen: 9 stammen met volgende criteria:
Welke lichaamssymmetrie vertoont het dier?
Niet-symmetrisch = op geen enkele manier te spiegelen (vb: sponzen)
Veelzijdig symmetrisch (ook wel straalsgewijze/radicale symmetrie) = op meerdere manieren spiegelen
(vb: kwal)
Zeester kan tot veelzijdig beschouwd worden, maar larven zijn 2-zijdig dus plaatsen we ze daar
Tweezijdige symmetrie = op 1 manier spiegelen > bij organismen nooit exact gelijk!! (Ingewanden tellen
niet mee) (vb: schildpad)
Besluit: sponzen = niet-symmetrisch, neteldieren = veelzijdig en alle andere zijn tweezijdig-symmetrisch (zeester =
twijfel)
Is er een darmzak of doorlopend darmkanaal?
Geen spijsverteringsstelsel > sponzen: filteren water langs poriën, waarna kraagcellen of voedselcellen
kleine voedselpartikels opnemen
Darmzak = mond functioneert als anus (vb: platwormen en neteldieren)
Doorlopend darmkanaal = een mond en een anus (vb: ringwormen, ronde wormen…)
Besluit: sponzen = geen spijsverteringsstelsel, platwormen + neteldieren = darmzak, alle andere hebben een
doorlopend darmkanaal
Vertoont het dier segmentatie?
Als opgebouwd is uit achter elkaar gelegen gelijkvormige delen of segmenten (vb. bij wormen > ringen)
Stam ringwormen of gelede wormen hebben zowel inwendig als uitwendig lichaam in segmenten verdeeld
Besluit: ringwormen + geleedpotigen + chordadieren hebben segmentatie en alle andere niet
Draagt het dier gelede aanhangsels?
Lichaam van geleedpotigen is geleed + gepaard met gelede aanhangsels
Plaats v/d aanhangsels Functie v/d aanhangsels
Kop Voedselopname (monddelen) + zintuigelijke waarneming (antennes
Borststuk Voortbeweging (looppoten)
Achterlijf Voortbeweging (zwempoten) of voortplanting
Besluit: alleen geleedpotigen hebben gelede aanhangsels
Welk skelet is er aanwezig?
inwendig: chordadieren + sponzen + stelhuidigen
Uitwendig: geleedpotigen Inwendig OF uitwendig: weekdieren
Soms uitwendig (bij koralen): neteldieren
Geen vast skelet: platwormen + ringwormen + ronde wormen -> via hydroskelet
Is er een chorda aanwezig? = gewervelden of vertebraten
hebben extra steun in rug: kan chorda zijn of wervelkolom
Besluit: alleen chordadieren hebben chorda andere niet
