Samenvatting Thema 4 Hoofdstuk 2 – Aansturing en werking van klieren

Thema 4 - samenvatting


Hoofdstuk 2
Centraal onderzoeksvraag: Hoe worden klieren aangestuurd?

Antwoord: Klieren worden aangestuurd door zenuwimpulsen of veranderingen in de
concentratie van stoffen in het bloed. Exocriene klieren reageren op prikkels en geven
hun product via een afvoerbuis af aan het uitwendig milieu. Endocriene klieren
reageren op prikkels door hormonen af te geven aan het bloed.


1 Wat zijn exocriene klieren?
Wat zijn exocriene klieren? Exocriene klieren geven hun klierproduct af aan het
uitwendig milieu via een afvoerbuis.

Voorbeelden en functies van exocriene klieren:

Klier Klierproduct Functie
Traanklier Traanvocht Oog vochtig houden,
bescherming
Talgklier Talg Huid/haren soepel houden,
bescherming tegen
indringers
Zweetklier Zweet Afkoelen lichaam
(secretie), afvalstoffen
verwijderen (excretie)
Maagwandkliercellen Maagsap Bacteriën doden, eiwitten
verteren




Opmerkingen:

 Zweetklieren doen zowel secretie als excretie.

 Klierproducten worden niet altijd in een gespecialiseerde klier geproduceerd
(zoals in de maagwand).

 Klieren staan onder controle van zenuwimpulsen en krijgen bouwstoffen via het
bloed (haarvaten).

Structuur van een speekselklier:

 Bestaat uit klierzakjes met kliercellen.
 Spierlaagje rond het klierzakje duwt het speeksel naar de mond via een
afvoerbuis.
 Zenuwvezels geven impulsen voor productie en samentrekking.
 Haarvaten zorgen voor aanvoer van bouwstoffen.

Vergelijking:
Een speekselklier lijkt op een tros druiven, waarbij elk klierzakje een ‘druif’ is.