,1. Handhygiëne
Handen: het meest gebruikte zorginstrument
Overdracht van microorganismen tegengaan door handhygiëne
Ontstaan infectie door overdracht
Afhankelijk van soort en aantal kiemen, algemene/lokale weerstand patiënt
Kiemen op de huid
Residente flora
Conditioneel pathogenen
Geen ziektemaker bij goede gezondheid
Virulent bij invasieve technieken
Karakter: commensalen, beschermen, blijven
Aard en hoeveelheid kiemen: afhankelijk van gezondheid, leeftijd, ras, lichaamszone
Bacteriën in haar, oksel, liesplooien, perineum, onder nagels, openingen
talgklieren/haarfollikels
Transiente flora
Micro-organismen uit omgeving
Op oppervlakkige afschilferende epitheellaag
Anflugflora: tijdelijk karakter kiemen
Korte overleving
Hoge vochtigheid of beschadiging->kolonisatie
Vooral aangepakt bij handhygiëne
Maatregelen
Handen ontsmetten
Chirurgisch ontsmetten handen
Dragen handschoenen
Vocht/nat->kiemen->ontsmetten
Handen overdrachtsweg
Primaire bron: handen personeelslid zelf
Secundaire bron: via contact met besmette bron
5 stappen overdracht micro-organismen/kruisbesmetting
1. Aanwezigheid huid patiënt of voorwerp/oppervlak patiëntenomgeving
Vooral: neus, lies, oksel, perineum
Huidschilfers, nachtkastje, lakens, onrusthekken
2. Overdracht handen zorgverstrekker
Zuivere activiteiten: BD nemen, rechtzetten
3. Overleving handen zorgverstrekker
Langere zorgen->hogere contaminatie
Ook bij dragen handschoenen
Overleven 2-60 min
4. Geen of inadequate toepassing handhygiëne
5. Direct contact gecontamineerde handen zorgverstrekker en andere patiënt of
voorwerp dat in contact komt met patiënt
o Vergeten zones
Nagels, vingertoppen, tussen vingers, duim, bovenkant hand
Sensibiliseringcampange
1. Positief effect dragen juwelen en nagelhygiëne
2. Uurwerken en ringen blijvend probleem
3. Kwaliteit uitvoering handontsmetting en wassen
4. Effect verschilt per ziekenhuis/zorginstelling en beroepsgroepen
5. Herhaling boodschap
Handen wassen of ontsmetten
, Basis goede handhygiëne
Geen juwelen rond handen, polsen
Kortgeknipte en zuivere nagels
Wondjes afdekken
Korte mouwen
Korte of opgestoken haren
Huid handen kan nooit steriel gemaakt worden
Handen wassen
Mechanisch verwijderen vuil
Transiënte flora 90-95% weg
Gebruik water en zeep
Indicatie
Persoonlijke hygiëne zorgverstrekker: voor aanvang werk/pauze, na snuiten
neus, na toiletgebruik
Wassen in combinatie met ontsmetten
o Zichtbaar bevuilde handen
o Bij bepaalde micro-organismen
o Bij scabiës
Techniek: 40-60 seconden
1. Bevochtig met water
2. Neem voldoende zeep
3. Handpalmen tegen elkaar
4. Handpalm over handrug
5. Vingers tussen elkaar
6. Vingers in elkaar
7. Vingers over elkaar
8. Duimen
9. Vingertoppen draaien in palm
10. Spoel zeepresten af
11. Dep handen droog
12. Sluit kraan met doekje of elleboog
Ontsmetten met handalcohol
Doel: kiemdodend, snelwerkend, 99,99% transiënte flora
Voordelen: sneller, meer beschikbaarheid, meer naleving, meer werkzaamheid
Nadeel: uitdroging/irritatie, geen reiniging, werkzaamheid minder in aanwezigheid
organisch materiaal
Indicaties handhygiëne
Wanneer
Handen: het meest gebruikte zorginstrument
Overdracht van microorganismen tegengaan door handhygiëne
Ontstaan infectie door overdracht
Afhankelijk van soort en aantal kiemen, algemene/lokale weerstand patiënt
Kiemen op de huid
Residente flora
Conditioneel pathogenen
Geen ziektemaker bij goede gezondheid
Virulent bij invasieve technieken
Karakter: commensalen, beschermen, blijven
Aard en hoeveelheid kiemen: afhankelijk van gezondheid, leeftijd, ras, lichaamszone
Bacteriën in haar, oksel, liesplooien, perineum, onder nagels, openingen
talgklieren/haarfollikels
Transiente flora
Micro-organismen uit omgeving
Op oppervlakkige afschilferende epitheellaag
Anflugflora: tijdelijk karakter kiemen
Korte overleving
Hoge vochtigheid of beschadiging->kolonisatie
Vooral aangepakt bij handhygiëne
Maatregelen
Handen ontsmetten
Chirurgisch ontsmetten handen
Dragen handschoenen
Vocht/nat->kiemen->ontsmetten
Handen overdrachtsweg
Primaire bron: handen personeelslid zelf
Secundaire bron: via contact met besmette bron
5 stappen overdracht micro-organismen/kruisbesmetting
1. Aanwezigheid huid patiënt of voorwerp/oppervlak patiëntenomgeving
Vooral: neus, lies, oksel, perineum
Huidschilfers, nachtkastje, lakens, onrusthekken
2. Overdracht handen zorgverstrekker
Zuivere activiteiten: BD nemen, rechtzetten
3. Overleving handen zorgverstrekker
Langere zorgen->hogere contaminatie
Ook bij dragen handschoenen
Overleven 2-60 min
4. Geen of inadequate toepassing handhygiëne
5. Direct contact gecontamineerde handen zorgverstrekker en andere patiënt of
voorwerp dat in contact komt met patiënt
o Vergeten zones
Nagels, vingertoppen, tussen vingers, duim, bovenkant hand
Sensibiliseringcampange
1. Positief effect dragen juwelen en nagelhygiëne
2. Uurwerken en ringen blijvend probleem
3. Kwaliteit uitvoering handontsmetting en wassen
4. Effect verschilt per ziekenhuis/zorginstelling en beroepsgroepen
5. Herhaling boodschap
Handen wassen of ontsmetten
, Basis goede handhygiëne
Geen juwelen rond handen, polsen
Kortgeknipte en zuivere nagels
Wondjes afdekken
Korte mouwen
Korte of opgestoken haren
Huid handen kan nooit steriel gemaakt worden
Handen wassen
Mechanisch verwijderen vuil
Transiënte flora 90-95% weg
Gebruik water en zeep
Indicatie
Persoonlijke hygiëne zorgverstrekker: voor aanvang werk/pauze, na snuiten
neus, na toiletgebruik
Wassen in combinatie met ontsmetten
o Zichtbaar bevuilde handen
o Bij bepaalde micro-organismen
o Bij scabiës
Techniek: 40-60 seconden
1. Bevochtig met water
2. Neem voldoende zeep
3. Handpalmen tegen elkaar
4. Handpalm over handrug
5. Vingers tussen elkaar
6. Vingers in elkaar
7. Vingers over elkaar
8. Duimen
9. Vingertoppen draaien in palm
10. Spoel zeepresten af
11. Dep handen droog
12. Sluit kraan met doekje of elleboog
Ontsmetten met handalcohol
Doel: kiemdodend, snelwerkend, 99,99% transiënte flora
Voordelen: sneller, meer beschikbaarheid, meer naleving, meer werkzaamheid
Nadeel: uitdroging/irritatie, geen reiniging, werkzaamheid minder in aanwezigheid
organisch materiaal
Indicaties handhygiëne
Wanneer