Samenvatting De Kwetsbare medemens

De Kwetsbare medemens 3014BA311Z
Introducte college Kwetsbare medemens
Leerdoelen:

- Kan het begrip welzijn uitleggen.
- Kan het begrip kwetsbare medemens uitleggen.
- Kan diverse soorten zorg opnoemen.
- Kan de belangrijke taken van de mondhygiënist bij de diverse kwetsbare mensen opnoemen.

Kwetsbare doelgroepen

 Kinderen en jongeren
 Ouderen
 Mensen met psychische aandoeningen
 Verslaafden
 Dak- en thuislozen
 Chronisch zieken en mensen met een lichamelijke of zintuigelijke beperking
 Mensen met een verstandelijke beperking
 Vluchtelingen
 Mensen in de thuiszorg

Wat zijn kwetsbare mensen?

 Kwetsbare mensen zijn: mensen met een verminderde regie (of verlies aan regie) over het
eigen leven vanwege problemen en beperkingen met een veelzijdige hulp- en zorgbehoefe
in een kwetsbare maatschappelijke posite.

Zorg = Care

 Vanuit het hart werken
 Geen instrumenteel handelen
 Aansluiten bij de ADL

MondverZORGing:

 GEEN tandheelkundige handelen m.b.v. instrumenten.
 Maar:
1. Prevente
2. Communicate
3. Gedragsverandering
4. Pijnverlichtng
5. ADL

Meerwaarde mondhygiënist voor kwetsbare doelgroepen in zorginstellingen

 Focus op mondzorg
 Specialistsche kennis
 Tijd en aandacht
 Kunnen niet zelf naar praktjk komen
 Groepen waar veel gezondheidswinst te boeken valt

,  Maatschappelijke relevante beroep

Wat is ZORG? Wat is WELZIJN?

 Zorg:
Onder het geven van zorg wordt verstaan: Bekommernis om gezondheid.
 Welzijn:
Onder welzijn wordt een zekere mate van materiële en immateriële tevredenheid begrepen.

Intramurale zorg

 Intramuraal betekent binnen de muren.
- We spreken van intramurale zorg, zorg binnen de muren van een zorginstelling die
tenminste 24 aaneengesloten uren duurt.
- Dag- en nachtverblijf in een instelling voor gezondheidszorg.
 Voorbeelden intramurale zorg in een verpleeghuis:
- Psycho-geriatrische zorg
- Geriatrische revalidate zorg

Extramurale zorg of 1e lijn zorg

 Extramuraal betekent buiten de muren. Extramurale zorg is zorg die buiten de muren van
een zorginstelling plaatsvindt.
 Voorbeelden van extramurale zorg zijn:
- Huishoudelijke hulp
- Verzorging
- Verpleging
- Begeleiding
 De cliënt kan naar de zorgverlener gaan, maar het omgedraaide waarbij de hulpverlener de
cliënt in haar of zijn omgeving bezoekt komt ook voor.

Verschuiving

 Van intramurale zorg naar extramurale zorg.
 Wat betekent dit voor cliënten?
 Wat betekent dit voor een organisate?
 In toenemende mate: Mantelzorg (wat is mantelzorg?)
- Naasten en/of familieleden zorgen voor jou. Toename hiervan leidt tot toename van de
poliklinische zorg.

Transmurale zorg of ketenzorg

 Transmurale zorg is een combinate van intra- en extramurale zorg. Dit betref patënten die
gebaat zijn bij een multdisciplinaire zorg en aanpak.
 Een voorbeeld van transmurale zorg:
- De verzorging van iemand met een lichamelijke aandoening. Zo iemand kan een combinate
van curateve zorg en verpleging nodig hebben. Voorbeeld?

Ambulante zorg

 Bij ambulante zorg gaan zorgverleners voor een behandeling of de begeleiding naar de
patënt toe. Daarvoor is geen opname vereist.

,  Het is de tegenhanger van intramurale zorg, waarbij de patënt in een instelling verblijf.

Curateve zorg

 Curateve zorg is zorg die gericht is op herstel van een patënt.
 Een voorbeeld van curateve zorg:
- De zorg die iemand ontvangt bij de mondhygiënist in de praktjk.

Somatsche zorg

 We spreken van somatsche zorg als iemand lijdt aan een somatsche, ofwel lichamelijke,
aandoening en hierdoor behandeld moet worden. Tegenstander van psychische zorg.
 Een voorbeeld van somatsche zorg:
- Iemand met de ziekte van Parkinson.

Palliateve zorg

 Palliateve zorg is zorg in de laatste levensfase, gericht op welbevinden als genezing niet
meer mogelijk is.
 Daarbij hoort het toedienen van medicijnen bijvoorbeeld morfne en slaapmedicate.
 Maar ook psychologische zorg.

Oefen tentamenvraag

1. De belangrijkste taak van de mondhygiënist in het verpleeghuis is:
a) Palliatef
b) Educatef
c) Coachend

College 1: Gerodontologie I
(Boek Volmondige zorg)

Aanbeveling uit Landelijke Richtlijn Mondzorg

 Prothese droog bewaren!
 Waarom droog bewaren?
- Bij vochtgheid is de prothese een broeinest voor schimmels. Hierdoor groeien er schimmels
op de prothese.

Praktjk

 ADL Practcum = het geven van mondzorg aan een zorgvrager:
1. Aan het bed.
2. Aan iemand in een rolstoel.

Afwijkingen in de mond bij ouderen




Ouder en kwetsbaar worden:

,  Afankelijk voelen, beperkt in handelingen, minder mobiel, eenzaamheid,
ouderdomsvlekken, moeilijk acceptate gezondheid gaat achteruit, demente.
 Meer vrije tjd, kunst om te genieten, van elkaar houden, passen zich aan het ouder worden.

Overheid (Wet Samen Oud = welbevinden bevorderen)

 Maatschappelijke verantwoordelijkheid
 Ander werkveld:
- Contact met andere disciplines
 Uit je comfortzone
 Andere doelgroepen

(3) tnten ouderen

1. Robuuste ouderen:
- 57 %
- wonen thuis
- vitaal en relatef gezond
2. Thuiswonende kwetsbare ouderen: Thuiszorg stage
- 22 %
- eventueel:
polyfarmacie
co-morbiditeit
hoge kwetsbaarheid
cognite probleem (dement en alleen thuis 40 % van deze 22 %)
3. Ouderen met (zeer) complexe gezondheidssituate: Verpleeghuisstage
- 21 %
- Geriatrische ouderen

 Vooroordelen voor het behandelen van kwetsbare ouderen:
- Afvalputje van de medische wereld geen wite jassen en geen hoge rekeningen.
- Ouderen zorg is niet dynamisch
- Niet ‘sexy’

Toename gemiddelde leefijd

 Hygiëne
 Voeding
 Beweging
 Betere medische zorg

Gemiddelde levensverwachtng

 Man van 80 jaar;
- 3-11 jaar
 Vrouw van 80 jaar;
- 4,6-13 jaar

Demografsche ontwikkelingen

,Druk op de maatschappij door:

 De grijze druk:
- Het aantal gepensioneerden (67+-ers)
 De groene druk:
- Het aantal jongeren (< 20 jr.) als percentage van het aantal werkzame (20-65 jr.)
 De demografische druk:
- De som van de grijze en de groene druk.

Kosten van de grijze druk

 Het grootste door het grote Zorg verbruik.

Leefijden

 Biologische leefijd: (in jaren)
- Groei- en verouderingsprocessen
 Cogniteve leefijd: (mentaal)
- Zintuigelijke- en cogniteve processen (zelfstandigheid, eigen regie)
 Sociale leefijd: (mate waarin je een kring om je heen hebt)
- Relate tot familie, vrienden en samenleving

Andere indeling van ouderen

 65-67 jaar plussers: pensioen gerechtgden (67 jaar en 3 maanden, 2016)
 3 groepen:
- 65 – 74 jaar
- 75 – 84 jaar
- 85 plussers = geriatrische ouderen

Allerlei weetjes over ouder worden

 Contrast (groot verschil) tussen laagopgeleide ouderen en hoog opgeleide ouderen.
 Hoogopgeleide vrouwen worden het oudst 100 jaar.
 Meer vergeetachtge senioren.
 Mannen 75 jaar zijn het eenzaamste.
 Ouderen 67 jaar wonen langer thuis.
 Contrast “rijke” en “arme” ouderen steeds groter (AOW = € 1000,- per maand).

Ouder worden kan betekenen

 Tijd voor jezelf
 “Wijzer”

,  Trager
 Grotere kans op ziek worden
 Dood komt dichterbij: levensvoltooiing
 Zich terug trekken
 Langzaam uitdoven
 Weinig behoefen meer
 Denken aan vroeger

Basisbehoefen voor welbevinden

 Comfort, gezondheid en gemak.
 Stmulate lichamelijke en mentale actviteiten.
 Affecte: liefde en aandacht.
 Sociale contacten.
 Status, kunnen etaleren van sterke punten
 Aanwezigheid van hulpbronnen: geld en sociale contacten
 Medische voorzieningen
 Zelfmanagementvaardigheden
 Positeve levenshouding

Verhaal uit praktjk

 Meneer
 Geboortedatum: 25-02-1932
 Opgenomen op de afdeling PG (= Psycho-geriatrie) van een verpleeghuis.
 Wilsonbekwaam




Ouder worden raakt ons allemaal (Hoe wil je zelf ouder worden?)

1. Levenservaring
2. Verhalen over veerkracht en wijsheid: verwondering en verbazing.
3. Hoe ga je om met verlies?
4. Op welke wijze boor je je eigen kracht aan?
- Bijv: Genieten van herwonnen levensplezier.
5. Op welke wijze ga je om met de meest elementaire dingen van het leven:
- leven en dood
- ziekte en gezondheid
- vreugde en verdriet
- eenzaamheid en vervulling

Wat kun je betekenen voor de ouder wordende mens?

1. Nabij zijn
2. Warmte geven
3. Aandacht geven
4. Bevorderen van kwaliteit van leven.