MBZ Parkinson BIJLAGE:
Methodische beschrijving van een ziektebeeld
Toelichting:
Verpleegkundigen zijn gericht op gevolgen van ziekten, stoornissen en/of
handicaps van deze patiënten en reageren hierop met hun eigen
beroepsmethodiek (verpleegkundige anamnese, verpleegkundige
problemen/diagnoses, verpleegkundige resultaten en verpleegkundige
interventies en evaluatie).
De methode omvat 13 stappen. De dertiende stap geeft de overgang naar
de verpleegkundige invalshoek aan: ingaan op gevolgen van ziekte,
stoornis en/of handicap. Het is de bedoeling dat de elke stap met
voldoende diepgang wordt ingevuld. De MBZ is een hulpmiddel en geen
doel op zich.
Vanuit een gerichte en gedegen methodische analyse van ziekten,
stoornissen en handicaps kan de laatste stap naar een grondige
toepassing van de verpleegkundige methodiek volgen.
Hieronder worden de dertien stappen uitgewerkt. Vraag je bij elke stap af
wat de bedoeling en de verpleegkundige relevantie ervan is.
Methodische beschrijving van een ziekten, stoornissen en/of
handicaps
1. Korte omschrijving
Parkinson is een veelvoorkomende hersenaandoening, hierbij sterven
de cellen van de zwarte kern langzaam af. De zwarte kern is een
gebied in de hersenen dat verantwoordelijk is voor de aanmaak van
dopamine.
2. Epidemiologie
Ongeveer 40 duizend mensen in Nederland hebben de ziekte van
Parkinson, in 2019 overleden 1.919 personen aan de ziekte van
Parkinson en andere vormen van parkinsonisme, 1.184 mannen en
735 vrouwen (13,7 per 100.000 mannen en 8,4 per 100.000 vrouwen).
Sterfte treedt vooral op hogere leeftijd op.
3. Oorzaak
Dopamine is een neurotransmitter, dat betrokken is bij de beweging,
het gedrag en de emoties. Als de zwarte kern afsterft, wordt er weinig
dopamine gemaakt.
Niet alleen de zwarte kern, maar ook de overige delen van de hersenen
kunnen bij Parkinson aangedaan zijn. Ook andere neurotransmitters
raken dan verstoord, waardoor uiteenlopende klachten ontstaan.
4. Normale bouw en functie/normale menselijk functioneren.
, 5. Categorie/indeling
De ziekte van Parkinson is een degeneratieve hersenziekte in het
centraal zenuwstelsel. De term “parkinsonisme” is een
verzamelnaam voor neurologische aandoeningen die erg kunnen lijken
op de ziekte van Parkinson, maar het niet zijn.
6. Verklaren van verschijnselen
Dagelijks zetten diverse onderzoekers zich in om de oorzaak van de ziekte
van Parkinson te achterhalen. Eén concreet antwoord is er nog niet. Het
lijkt erop dat meerdere oorzaken samen verantwoordelijk zijn voor het
ontstaan van parkinson.
Zwarte kernen in de hersencellen sterven af
Wat we wel weten is dat een tekort aan de stof dopamine in de hersenen
een groot deel van de problemen en symptomen van parkinson
veroorzaakt.
Dit tekort ontstaat door het afsterven van dopamineproducerende
zenuwcellen in een specifiek gebied van de hersenen: de zwarte kernen
(substantia nigra).
Waarom de hersencellen in de zwarte kernen afsterven? Dat is nog niet
precies bekend. Mogelijk spelen hierbij achteruitgang van de werking van
de hersenen met toenemende leeftijd, een stoornis in de
eiwitstofwisseling en omgevingsfactoren zoals aanraking met giftige
stoffen een rol.
7. Diagnose
Voor de juiste diagnose kijkt de neuroloog daarom goed naar de uiterlijke
verschijnselen die iemand heeft en vindt er lichamelijk onderzoek plaats in
de spreekkamer.
Soms wordt er wel een hersenscan gemaakt om andere ziekten uit te
sluiten. Door iemand met verdenking op parkinson het medicijn levodopa
te geven, kan de diagnose bevestigd worden. Mensen met parkinson
reageren namelijk goed op dit medicijn, terwijl mensen met deels
vergelijkbare symptomen (bijvoorbeeld atypische parkinsonismen) minder
goed reageren.
8. Therapie & Bijwerkingen
De ziekte van Parkinson is een complexe ziekte. Mensen ervaren
problemen met dagelijkse activiteiten, zoals lopen, aankleden, spreken of
eten. Maar ook psychische problemen zoals depressie, problemen met het
nemen van initiatief of seksualiteit behoren tot de symptomen.
Door deze verscheidenheid aan problemen zijn vaak meerdere
zorgverleners betrokken bij de behandeling. Dat maakt de behandeling
Methodische beschrijving van een ziektebeeld
Toelichting:
Verpleegkundigen zijn gericht op gevolgen van ziekten, stoornissen en/of
handicaps van deze patiënten en reageren hierop met hun eigen
beroepsmethodiek (verpleegkundige anamnese, verpleegkundige
problemen/diagnoses, verpleegkundige resultaten en verpleegkundige
interventies en evaluatie).
De methode omvat 13 stappen. De dertiende stap geeft de overgang naar
de verpleegkundige invalshoek aan: ingaan op gevolgen van ziekte,
stoornis en/of handicap. Het is de bedoeling dat de elke stap met
voldoende diepgang wordt ingevuld. De MBZ is een hulpmiddel en geen
doel op zich.
Vanuit een gerichte en gedegen methodische analyse van ziekten,
stoornissen en handicaps kan de laatste stap naar een grondige
toepassing van de verpleegkundige methodiek volgen.
Hieronder worden de dertien stappen uitgewerkt. Vraag je bij elke stap af
wat de bedoeling en de verpleegkundige relevantie ervan is.
Methodische beschrijving van een ziekten, stoornissen en/of
handicaps
1. Korte omschrijving
Parkinson is een veelvoorkomende hersenaandoening, hierbij sterven
de cellen van de zwarte kern langzaam af. De zwarte kern is een
gebied in de hersenen dat verantwoordelijk is voor de aanmaak van
dopamine.
2. Epidemiologie
Ongeveer 40 duizend mensen in Nederland hebben de ziekte van
Parkinson, in 2019 overleden 1.919 personen aan de ziekte van
Parkinson en andere vormen van parkinsonisme, 1.184 mannen en
735 vrouwen (13,7 per 100.000 mannen en 8,4 per 100.000 vrouwen).
Sterfte treedt vooral op hogere leeftijd op.
3. Oorzaak
Dopamine is een neurotransmitter, dat betrokken is bij de beweging,
het gedrag en de emoties. Als de zwarte kern afsterft, wordt er weinig
dopamine gemaakt.
Niet alleen de zwarte kern, maar ook de overige delen van de hersenen
kunnen bij Parkinson aangedaan zijn. Ook andere neurotransmitters
raken dan verstoord, waardoor uiteenlopende klachten ontstaan.
4. Normale bouw en functie/normale menselijk functioneren.
, 5. Categorie/indeling
De ziekte van Parkinson is een degeneratieve hersenziekte in het
centraal zenuwstelsel. De term “parkinsonisme” is een
verzamelnaam voor neurologische aandoeningen die erg kunnen lijken
op de ziekte van Parkinson, maar het niet zijn.
6. Verklaren van verschijnselen
Dagelijks zetten diverse onderzoekers zich in om de oorzaak van de ziekte
van Parkinson te achterhalen. Eén concreet antwoord is er nog niet. Het
lijkt erop dat meerdere oorzaken samen verantwoordelijk zijn voor het
ontstaan van parkinson.
Zwarte kernen in de hersencellen sterven af
Wat we wel weten is dat een tekort aan de stof dopamine in de hersenen
een groot deel van de problemen en symptomen van parkinson
veroorzaakt.
Dit tekort ontstaat door het afsterven van dopamineproducerende
zenuwcellen in een specifiek gebied van de hersenen: de zwarte kernen
(substantia nigra).
Waarom de hersencellen in de zwarte kernen afsterven? Dat is nog niet
precies bekend. Mogelijk spelen hierbij achteruitgang van de werking van
de hersenen met toenemende leeftijd, een stoornis in de
eiwitstofwisseling en omgevingsfactoren zoals aanraking met giftige
stoffen een rol.
7. Diagnose
Voor de juiste diagnose kijkt de neuroloog daarom goed naar de uiterlijke
verschijnselen die iemand heeft en vindt er lichamelijk onderzoek plaats in
de spreekkamer.
Soms wordt er wel een hersenscan gemaakt om andere ziekten uit te
sluiten. Door iemand met verdenking op parkinson het medicijn levodopa
te geven, kan de diagnose bevestigd worden. Mensen met parkinson
reageren namelijk goed op dit medicijn, terwijl mensen met deels
vergelijkbare symptomen (bijvoorbeeld atypische parkinsonismen) minder
goed reageren.
8. Therapie & Bijwerkingen
De ziekte van Parkinson is een complexe ziekte. Mensen ervaren
problemen met dagelijkse activiteiten, zoals lopen, aankleden, spreken of
eten. Maar ook psychische problemen zoals depressie, problemen met het
nemen van initiatief of seksualiteit behoren tot de symptomen.
Door deze verscheidenheid aan problemen zijn vaak meerdere
zorgverleners betrokken bij de behandeling. Dat maakt de behandeling
