Anesthesie
Obstetrische anesthesie DEEL 1
1. Defenitie.
AISTESIS = zintuiglijke gewaarwording + narcoss = verdoving.
Anesthesie = reversibel coma, méér dan pijnstilling alleen.
Doel: bewustzijnsverlies, analgesie, spierrelaxatie en vegetatieve
stabiliteit.
De anesthesist beschermt en stabiliseert vitale functies.
Twee hoofdvormen:
o Algemene anesthesie
o Locoregionale anesthesie (LRA)
2. Geschiedenis.
Volgorde: Opium – lachgas- ether- cocaïne – novocaine –
barbituraatzuren – curare – halothande- marcaïne - ethrane
Tijdlijn:
• -1500: reeds beschrijving van opium
• 1800: ontdekking pijnstillende werking van N2O (Lachgas)
• 1846: Eerste Ethernarcose T.G. Morton
• 1884: Cocaïne als lokaal anestheticum
• 1885: Cocaïne wordt intrathecaal toegediend
• 1920: ontwikkeling van endotracheale tube door I. Magill
• 1922: ontdekking van lumbale epidurale met Novocaïne
• 1932: Eerste intraveneuze anesthesie met barbituraatzuren
• 1944: Eerste toepassing van Curare
• 1948: Introductie van Halothane als inhalatieanestheticum
• 1949: ontwikkeling van epidurale naald en catheter door Tuochy
• 1963: introductie van marcaïne
• 1969: introductie van Ethrane als inhalatieanestheticum
3. Preoperatieve zorg.
Doelen:
Informatie geven → angst verminderen, informed consent.
Anesthesietechniek kiezen (+ ev bijkomende onderzoekingen).
Vertrouwensrelatie opbouwen.
,Belangrijke aandachtspunten:
Medische voorgeschiedenis (G, L, P, RR), medicatie, allergieën (latex,
antibiotica, lood, kleefpleisters), roken/alcohol/drugs, zwanger. =>
preoperatieve vragenlijst!!!
Inspectie venen, rug, mond, tanden, protese, auscultatie, biologische
leeftijd.
Luchtweg, veneuze toegang, vitale parameters.
Preoperatieve vragenlijst: info, informed consent, instructies
(nuchter, geen juwelen, geen wagen besturen <24u), handtekening.
Nuchter richtlijnen (NPO = nil per os):
Vast voedsel = vaste partikels, ook sinaasappelsap en alle
melkproducten (behalve moedermelk), 4u bij 4-6m, vast voedsel 6u
als >6m, MM 4u.
Helder vocht = waterig, gesuikerd, smaakstoffen (bv appelsap),
maar geen cafeïne, koolzuurhoudende op alcoholische dranken,
gedurende 2u.
Nuchter = lege maag, want regurgitatie (= maaginhoud vloeit
terug naar slokdarm => kan in longen!! => aspiratiepneumonie =
longontsteking) door geen slik/hoestreflex.
Soms een crush inductie = pt niet nuchter bv spoedoperatie =>
alles extra snel.
Nadelen nuchter: uitdroging (=> hypotensie en moeilijke veneuze
toegang) en hypoglycemie (diabetes!), honger, dorst.
Andere verpleegkundige voorbereiding: psychische begeleiding,
informed consent, hygiëne, colon-voorbereiding, ontharing bij uro-
genitale-anale zone tondeuseknop weggooien bij scherp afval anders
ontsmetten), ontsmettend wassen, blaas ledigen, identificatie,
richtlijnen (nagellak, juwelen, hoorapparaat, lenzen, protheses), pre-
medicatie, NPO, bloed?, vervoer, dossier, RX, specifieke
documenten, afkoelingspreventie maar ontsmetting moet droog zijn.
Anesthesie-technieken.
1. Algemene: reversibel coma
o TIVA (= IV-anesthesie), inhalatie, mono vs gebalanceerde
anesthesie.
2. Locoregionale: infiltratie of regionale anesthesie
3. Combinatie
Intubatie: Mecintosh blade (met tip bolletje) en Miller blade (met
tongue)
ETT = endotracheale tubes: pink (of leeftijd/4) + 4 (-0,5 voor cuffed
tube), altijd kleinere tube bij de hand!! (voor kind met schelpje- zie
rechter foto).
, 4. Algemene anesthesie.
Pijlers van de algehele anesthesie: bewusteloosheid, analgesie,
spierrelaxatie, neurovegetatieve demping
Stadia van de algehele anesthesie:
1. Inleiding (=inductie)
• Kinderen: inhalatie (Sevoflurane, Fluothane)
• Volw: opiaat: Bolus (Sufenta®, Rapifen®, Fentanyl®) of continu
(Ultiva)
Hypnoticum IV: Bolus(Diprivan®, Hypnomidate®, Pentothal®)of
TCI (Diprivan®)
Spierrelaxatie – curare.
• Voordelen IV: IV lijn aanwezig => noodgeval opiaat (tegen pijn) eerst
gegeven
Daarna verlaagde dosis hypnoticum (voor
bewustzijnsverlies)
(Door lagere dosis minder bijwerkingen, bv hypotensie,
apneu,..)
Beperkte tijd met onbeschermde luchtweg.
• Nadeel IV: Prik vooraf nodig (moeilijker bij bv kinderen), je kan EMLA-
crème gebruiken voor verdoving huid bij het prikken (voldoende 2g
>1u).
• Voordeel inhalatie: Geen prik, nadeel inhalatie: werkt trager, langer
onbeschermde luchtweg, risico op bronchospasme, geen IV lijn voor
vooraf opiaten toe te dienen of voor noodgevallen, inhalatie
anesthetica (gas/damp).
Obstetrische anesthesie DEEL 1
1. Defenitie.
AISTESIS = zintuiglijke gewaarwording + narcoss = verdoving.
Anesthesie = reversibel coma, méér dan pijnstilling alleen.
Doel: bewustzijnsverlies, analgesie, spierrelaxatie en vegetatieve
stabiliteit.
De anesthesist beschermt en stabiliseert vitale functies.
Twee hoofdvormen:
o Algemene anesthesie
o Locoregionale anesthesie (LRA)
2. Geschiedenis.
Volgorde: Opium – lachgas- ether- cocaïne – novocaine –
barbituraatzuren – curare – halothande- marcaïne - ethrane
Tijdlijn:
• -1500: reeds beschrijving van opium
• 1800: ontdekking pijnstillende werking van N2O (Lachgas)
• 1846: Eerste Ethernarcose T.G. Morton
• 1884: Cocaïne als lokaal anestheticum
• 1885: Cocaïne wordt intrathecaal toegediend
• 1920: ontwikkeling van endotracheale tube door I. Magill
• 1922: ontdekking van lumbale epidurale met Novocaïne
• 1932: Eerste intraveneuze anesthesie met barbituraatzuren
• 1944: Eerste toepassing van Curare
• 1948: Introductie van Halothane als inhalatieanestheticum
• 1949: ontwikkeling van epidurale naald en catheter door Tuochy
• 1963: introductie van marcaïne
• 1969: introductie van Ethrane als inhalatieanestheticum
3. Preoperatieve zorg.
Doelen:
Informatie geven → angst verminderen, informed consent.
Anesthesietechniek kiezen (+ ev bijkomende onderzoekingen).
Vertrouwensrelatie opbouwen.
,Belangrijke aandachtspunten:
Medische voorgeschiedenis (G, L, P, RR), medicatie, allergieën (latex,
antibiotica, lood, kleefpleisters), roken/alcohol/drugs, zwanger. =>
preoperatieve vragenlijst!!!
Inspectie venen, rug, mond, tanden, protese, auscultatie, biologische
leeftijd.
Luchtweg, veneuze toegang, vitale parameters.
Preoperatieve vragenlijst: info, informed consent, instructies
(nuchter, geen juwelen, geen wagen besturen <24u), handtekening.
Nuchter richtlijnen (NPO = nil per os):
Vast voedsel = vaste partikels, ook sinaasappelsap en alle
melkproducten (behalve moedermelk), 4u bij 4-6m, vast voedsel 6u
als >6m, MM 4u.
Helder vocht = waterig, gesuikerd, smaakstoffen (bv appelsap),
maar geen cafeïne, koolzuurhoudende op alcoholische dranken,
gedurende 2u.
Nuchter = lege maag, want regurgitatie (= maaginhoud vloeit
terug naar slokdarm => kan in longen!! => aspiratiepneumonie =
longontsteking) door geen slik/hoestreflex.
Soms een crush inductie = pt niet nuchter bv spoedoperatie =>
alles extra snel.
Nadelen nuchter: uitdroging (=> hypotensie en moeilijke veneuze
toegang) en hypoglycemie (diabetes!), honger, dorst.
Andere verpleegkundige voorbereiding: psychische begeleiding,
informed consent, hygiëne, colon-voorbereiding, ontharing bij uro-
genitale-anale zone tondeuseknop weggooien bij scherp afval anders
ontsmetten), ontsmettend wassen, blaas ledigen, identificatie,
richtlijnen (nagellak, juwelen, hoorapparaat, lenzen, protheses), pre-
medicatie, NPO, bloed?, vervoer, dossier, RX, specifieke
documenten, afkoelingspreventie maar ontsmetting moet droog zijn.
Anesthesie-technieken.
1. Algemene: reversibel coma
o TIVA (= IV-anesthesie), inhalatie, mono vs gebalanceerde
anesthesie.
2. Locoregionale: infiltratie of regionale anesthesie
3. Combinatie
Intubatie: Mecintosh blade (met tip bolletje) en Miller blade (met
tongue)
ETT = endotracheale tubes: pink (of leeftijd/4) + 4 (-0,5 voor cuffed
tube), altijd kleinere tube bij de hand!! (voor kind met schelpje- zie
rechter foto).
, 4. Algemene anesthesie.
Pijlers van de algehele anesthesie: bewusteloosheid, analgesie,
spierrelaxatie, neurovegetatieve demping
Stadia van de algehele anesthesie:
1. Inleiding (=inductie)
• Kinderen: inhalatie (Sevoflurane, Fluothane)
• Volw: opiaat: Bolus (Sufenta®, Rapifen®, Fentanyl®) of continu
(Ultiva)
Hypnoticum IV: Bolus(Diprivan®, Hypnomidate®, Pentothal®)of
TCI (Diprivan®)
Spierrelaxatie – curare.
• Voordelen IV: IV lijn aanwezig => noodgeval opiaat (tegen pijn) eerst
gegeven
Daarna verlaagde dosis hypnoticum (voor
bewustzijnsverlies)
(Door lagere dosis minder bijwerkingen, bv hypotensie,
apneu,..)
Beperkte tijd met onbeschermde luchtweg.
• Nadeel IV: Prik vooraf nodig (moeilijker bij bv kinderen), je kan EMLA-
crème gebruiken voor verdoving huid bij het prikken (voldoende 2g
>1u).
• Voordeel inhalatie: Geen prik, nadeel inhalatie: werkt trager, langer
onbeschermde luchtweg, risico op bronchospasme, geen IV lijn voor
vooraf opiaten toe te dienen of voor noodgevallen, inhalatie
anesthetica (gas/damp).