Extra informatie Rechtspsychologie & Ethiek
Ethiek in het strafproces
Rechtspsychologie: aandacht gericht op rechtspsychologische processen (van
waarneming/selectie/beïnvloeding) bij de procesdeelnemers, die de uitkomst van een
strafzaak kunnen beïnvloeden. Extern perspectief
Ethiek: aandacht gericht op onderliggende waarden (en normen) die het gedrag van
procesdeelnemers beïnvloeden. Intern perspectief
Normen
Zijn (leef)regels die ons voorschrijven wat ‘’goed’’ of ‘’slecht’’ is. Het gaat om morele regels
waardoor wij ons gedrag (laten) bepalen.
Normen worden mede ingevuld door onze waarden.
De norm om niet te stelen is mede gebaseerd op de waarden eerlijkheid en
betrouwbaarheid.
Wat zijn waarden?
Kompas dat ons handelen stuurt
Waarden hebben te maken met onze overtuiging wat goed of fout is en spelen een rol bij ons
ethisch handelen. Ethiek is de tak van de filosofie die zich bezig houdt met een kritische
bezinning op wat juist handelen is.
- Zijn eigenschappen die wij als ‘’goed’’ beoordelen. Hebben dus min of meer abstract
karakter
- Concrete uitwerking vindt plaats via normen/wetten. Het recht kan men opvatten als
gestolde ethiek (wat we hebben vastgelegd, moslimland anders dan christelijk land)
Ethisch dilemma
Bij een dilemma is sprake van een situatie of probleem waarin uit twee of meerdere even
(on)aantrekkelijke alternatieven moet worden gekozen. Als bij die keuze twee waarden zijn
betrokken is sprake van een ethisch dilemma (oftewel waardenconflict). Deze twee waarden
kunnen niet tegelijk worden gerealiseerd. Waarden tegen elkaar afwegen. Probleem vraagt
om oplossing, niet kiezen is geen optie.
Ethiek in het strafproces
Rechtspsychologie: aandacht gericht op rechtspsychologische processen (van
waarneming/selectie/beïnvloeding) bij de procesdeelnemers, die de uitkomst van een
strafzaak kunnen beïnvloeden. Extern perspectief
Ethiek: aandacht gericht op onderliggende waarden (en normen) die het gedrag van
procesdeelnemers beïnvloeden. Intern perspectief
Normen
Zijn (leef)regels die ons voorschrijven wat ‘’goed’’ of ‘’slecht’’ is. Het gaat om morele regels
waardoor wij ons gedrag (laten) bepalen.
Normen worden mede ingevuld door onze waarden.
De norm om niet te stelen is mede gebaseerd op de waarden eerlijkheid en
betrouwbaarheid.
Wat zijn waarden?
Kompas dat ons handelen stuurt
Waarden hebben te maken met onze overtuiging wat goed of fout is en spelen een rol bij ons
ethisch handelen. Ethiek is de tak van de filosofie die zich bezig houdt met een kritische
bezinning op wat juist handelen is.
- Zijn eigenschappen die wij als ‘’goed’’ beoordelen. Hebben dus min of meer abstract
karakter
- Concrete uitwerking vindt plaats via normen/wetten. Het recht kan men opvatten als
gestolde ethiek (wat we hebben vastgelegd, moslimland anders dan christelijk land)
Ethisch dilemma
Bij een dilemma is sprake van een situatie of probleem waarin uit twee of meerdere even
(on)aantrekkelijke alternatieven moet worden gekozen. Als bij die keuze twee waarden zijn
betrokken is sprake van een ethisch dilemma (oftewel waardenconflict). Deze twee waarden
kunnen niet tegelijk worden gerealiseerd. Waarden tegen elkaar afwegen. Probleem vraagt
om oplossing, niet kiezen is geen optie.