HK ZORGTRAJECT
JAN GUNST: OLA3: INLEIDING TOT DE INTENSIEVE GENEESKUNDE
Examen: 3 types vragen
1. Grote theoretische vraag
2. Lijst van korte vragen, kan combo zijn van MKV en vragen met kort antwoord
3. Casusvraag => klinisch inzicht met logische gedachtengang en diagnostisch
therapeutisch plan
Belangrijk: niet alleen kijken naar wat we acuut moeten doen (supportief),
ook hoe het komt dat patient probleem ontwikkelt en wat gaan we aan de
oorzaak doen (causaal)
,Inhoudsopgave
INLEIDING...................................................................................................... 4
H1: EVALUATIE EN HERSTEL VAN VITALE ORGAANFUNCTIES.............................6
SNELLE DIAGNOSE EN ADEQUATE AANPAK..................................................................................6
ABCDE............................................................................................................................. 6
Airway.......................................................................................................................... 6
Breathing..................................................................................................................... 7
Circulation.................................................................................................................... 8
Disability...................................................................................................................... 9
Exposure...................................................................................................................... 9
MONITORING VAN VITALE LICHAAMSFUNCTIES OP INTENSIEVE ZORGEN...........................................10
H2: POSTOPERATIEVE VERWIKKELINGEN.......................................................11
H3: POSTOPERATIEVE ACUTE NIERINSUFFICIËNTIE.........................................11
H4: NEUROLOGISCHE COMLICATIES...............................................................13
MINDER FREQUENTE OORZAKEN VAN VERMINDERD BEWUSTZIJN...................................................13
ANDERE OORZAKEN VAN GEDAALD OF VERANDERD BEWUSTZIJN...................................................14
H5: POST-OPERATIEVE RESPIRATOIRE INSUFFICIËNTIE...................................16
OORZAKEN HYPOXISCH RESPIRATOIR FALEN.............................................................................16
Ventilatie-perfusiemismatch.......................................................................................16
Rechts-linksshunt....................................................................................................... 18
Hypoventilatie............................................................................................................ 19
Lage gemengd veneuze zuurstofsaturatie.................................................................20
Diffusiestoornis.......................................................................................................... 20
Lage inspiratoire PO2.................................................................................................20
HYPERCAPNISCH RESPIRATOIR FALEN.......................................................................................21
BEHANDELING ACUUT RESPIRATOIR FALEN...............................................................................21
Geen of sterk beperkte air entry................................................................................25
Normale air entry (longen gaan bilateraal normaal op en neer).................................27
ACUTE RESPIRATORY DISTRESS SYNDROME (ARDS)..................................................................28
Definitie...................................................................................................................... 28
Oorzaken.................................................................................................................... 29
Pathofysiologie........................................................................................................... 30
behandeling............................................................................................................... 30
H6: SHOCK................................................................................................... 33
DEFINITIE.......................................................................................................................... 33
PATHOFYSIOLOGIE.............................................................................................................. 33
TYPES SHOCK: INDELING...................................................................................................... 34
Distributieve shock..................................................................................................... 35
Hypovolemische shock...............................................................................................36
Cardiogene shock....................................................................................................... 37
Obstructieve shock..................................................................................................... 38
SYMPTOMEN NE BIOCHEMISCHE AFWIJKING...............................................................................39
BEHANDELING.................................................................................................................... 40
H7: SEPSIS EN SEPTISCHE SHOCK..................................................................43
, DEFINITIE.......................................................................................................................... 43
PATHOFYSIOLOGIE............................................................................................................... 44
KLINISCHE TEKENEN SEPSIS.................................................................................................. 45
BEHANDELING.................................................................................................................... 46
Supportieve behandeling........................................................................................... 46
Causale behandeling.................................................................................................. 46
H8: ARTIFICIËLE VOEDING.............................................................................48
SOORTEN ARTIFICIËLE VOEDING............................................................................................. 48
SAMENSTELLING ARTIFICIËLE VOEDING....................................................................................49
PRAKTISCH: GESIMPLIFIEERD VOEDINGSALGORITME....................................................................50
MONITORING VAN COMPLICATIES VAN ARTIFICIËLE VOEDING........................................................51
Specifieke complicaties van enterale voeding............................................................51
Specifieke complicaties van parentale voeding..........................................................51
Tekenen van overvoeding.......................................................................................... 51
Refeeding syndroom..................................................................................................52
H9: VOCHTBELEID.........................................................................................53
VOCHTCOMPARTIMENTEN..................................................................................................... 53
SOORTEN INFUSIEVLOEISTOFFEN............................................................................................ 53
Cristalloiden............................................................................................................... 54
Colloïden.................................................................................................................... 54
Bloedproducten.......................................................................................................... 55
BASALE VOCHTTOEDIENING.................................................................................................. 57
H10: PERIOPERATIEVE IONEN- EN ZUUR-BASE STOORNISSEN..........................58
STOORNISSEN IN NATRIUM.................................................................................................... 58
Hyponatriëmie............................................................................................................ 58
Hypernatriëmie.......................................................................................................... 59
STOORNISSEN IN KALIUM...................................................................................................... 60
Hypokaliëmie (< 3,5 mmol/l)......................................................................................60
Hyperkaliëmie............................................................................................................ 60
ZUUR-BASESTOORNISSEN..................................................................................................... 61
Metabole acidose....................................................................................................... 62
Metabole alkalose...................................................................................................... 63
Respiratoire acidose................................................................................................... 64
Respiratoire alkalose..................................................................................................64
, INLEIDING
Intensieve geneeskunde = erkend medisch specialisme dat zich bezighoudt
met de opvang en behandeling van kritiek zieke patiënten
o Kritieke patiënten: 1 of meer lichaamsfucntie is acuut bedreigd (nood
aan vitale monitoring) of faalt (nood aan supportieve therapie)
opname op gespecialiseerde afdeling (ICU) cruciaal
o Alle leeftijden
N: neonatale ICU
P: kinderen ICU
Volwassenen ICU
o Geplande en ongeplande (urgente) opnames
Opname na electieve (majeure) heelkunde
Bv cardiale heelkunde
Bv orgaantransplantatie
Urgente opnames: urgente heelkunde, trauma, medische
aandoening
3 categorieën van urgente opnames
o Patiënten die worden opgenomen na urgente
heelkunde (bv na herstel van rupturerend aorta-
anuerysma)
o Patiënten die worden opgenomen na trauma met
(potentiële) weerslag op vitale lichaamsfuncties (incl
brandwonden en intoxicaties)
o Patiënten die worden opgenomen omwille van
medische aandoening met weerslag op vitale
lichaamsfuncties (bv pneumonie met septische
shock, acute pancreatitis)
Intensivist
o = arts-intensivist = medisch eindverantwoordelijke op ICU
o Arts-intensivist = medisch eindverantwoordelijke op ICU
Wnnr beslissingen moeten worden genomen: 1 persoon =
intensivist
Maar: voor specifieke problemen multidisciplinair overleg
o Breed spectrum van pathologie brede algemene kennis nodig
o Bijzondere beroepstitel na behalen basisspecialisme
Is geen specialiteit na basisopleiding
In België: ‘extra’ specialisatie: eerst 2 jaar specialisatie in
andere discipline (anesthesiologie, inwendige geneeskunde,
heelkunde, pediatrie, urgentiegeneeskunde)
De meeste intensivisten ofwel anesthesiologie of internist
Historiek
o Jonge discipline
o Ontstaan: polio-epidemie in 1952
Heel veel mensen acuut ziek
Ontwikkeling respiratoire falen beademing nodig
Was vaak nog manueel studenten geneeskunde
Op die moment: ander soort ventilatie ontwikkeld
Vroeger: negatieve drukventilatie, met vrij hoge
mortaliteit: ‘ijzeren long’
JAN GUNST: OLA3: INLEIDING TOT DE INTENSIEVE GENEESKUNDE
Examen: 3 types vragen
1. Grote theoretische vraag
2. Lijst van korte vragen, kan combo zijn van MKV en vragen met kort antwoord
3. Casusvraag => klinisch inzicht met logische gedachtengang en diagnostisch
therapeutisch plan
Belangrijk: niet alleen kijken naar wat we acuut moeten doen (supportief),
ook hoe het komt dat patient probleem ontwikkelt en wat gaan we aan de
oorzaak doen (causaal)
,Inhoudsopgave
INLEIDING...................................................................................................... 4
H1: EVALUATIE EN HERSTEL VAN VITALE ORGAANFUNCTIES.............................6
SNELLE DIAGNOSE EN ADEQUATE AANPAK..................................................................................6
ABCDE............................................................................................................................. 6
Airway.......................................................................................................................... 6
Breathing..................................................................................................................... 7
Circulation.................................................................................................................... 8
Disability...................................................................................................................... 9
Exposure...................................................................................................................... 9
MONITORING VAN VITALE LICHAAMSFUNCTIES OP INTENSIEVE ZORGEN...........................................10
H2: POSTOPERATIEVE VERWIKKELINGEN.......................................................11
H3: POSTOPERATIEVE ACUTE NIERINSUFFICIËNTIE.........................................11
H4: NEUROLOGISCHE COMLICATIES...............................................................13
MINDER FREQUENTE OORZAKEN VAN VERMINDERD BEWUSTZIJN...................................................13
ANDERE OORZAKEN VAN GEDAALD OF VERANDERD BEWUSTZIJN...................................................14
H5: POST-OPERATIEVE RESPIRATOIRE INSUFFICIËNTIE...................................16
OORZAKEN HYPOXISCH RESPIRATOIR FALEN.............................................................................16
Ventilatie-perfusiemismatch.......................................................................................16
Rechts-linksshunt....................................................................................................... 18
Hypoventilatie............................................................................................................ 19
Lage gemengd veneuze zuurstofsaturatie.................................................................20
Diffusiestoornis.......................................................................................................... 20
Lage inspiratoire PO2.................................................................................................20
HYPERCAPNISCH RESPIRATOIR FALEN.......................................................................................21
BEHANDELING ACUUT RESPIRATOIR FALEN...............................................................................21
Geen of sterk beperkte air entry................................................................................25
Normale air entry (longen gaan bilateraal normaal op en neer).................................27
ACUTE RESPIRATORY DISTRESS SYNDROME (ARDS)..................................................................28
Definitie...................................................................................................................... 28
Oorzaken.................................................................................................................... 29
Pathofysiologie........................................................................................................... 30
behandeling............................................................................................................... 30
H6: SHOCK................................................................................................... 33
DEFINITIE.......................................................................................................................... 33
PATHOFYSIOLOGIE.............................................................................................................. 33
TYPES SHOCK: INDELING...................................................................................................... 34
Distributieve shock..................................................................................................... 35
Hypovolemische shock...............................................................................................36
Cardiogene shock....................................................................................................... 37
Obstructieve shock..................................................................................................... 38
SYMPTOMEN NE BIOCHEMISCHE AFWIJKING...............................................................................39
BEHANDELING.................................................................................................................... 40
H7: SEPSIS EN SEPTISCHE SHOCK..................................................................43
, DEFINITIE.......................................................................................................................... 43
PATHOFYSIOLOGIE............................................................................................................... 44
KLINISCHE TEKENEN SEPSIS.................................................................................................. 45
BEHANDELING.................................................................................................................... 46
Supportieve behandeling........................................................................................... 46
Causale behandeling.................................................................................................. 46
H8: ARTIFICIËLE VOEDING.............................................................................48
SOORTEN ARTIFICIËLE VOEDING............................................................................................. 48
SAMENSTELLING ARTIFICIËLE VOEDING....................................................................................49
PRAKTISCH: GESIMPLIFIEERD VOEDINGSALGORITME....................................................................50
MONITORING VAN COMPLICATIES VAN ARTIFICIËLE VOEDING........................................................51
Specifieke complicaties van enterale voeding............................................................51
Specifieke complicaties van parentale voeding..........................................................51
Tekenen van overvoeding.......................................................................................... 51
Refeeding syndroom..................................................................................................52
H9: VOCHTBELEID.........................................................................................53
VOCHTCOMPARTIMENTEN..................................................................................................... 53
SOORTEN INFUSIEVLOEISTOFFEN............................................................................................ 53
Cristalloiden............................................................................................................... 54
Colloïden.................................................................................................................... 54
Bloedproducten.......................................................................................................... 55
BASALE VOCHTTOEDIENING.................................................................................................. 57
H10: PERIOPERATIEVE IONEN- EN ZUUR-BASE STOORNISSEN..........................58
STOORNISSEN IN NATRIUM.................................................................................................... 58
Hyponatriëmie............................................................................................................ 58
Hypernatriëmie.......................................................................................................... 59
STOORNISSEN IN KALIUM...................................................................................................... 60
Hypokaliëmie (< 3,5 mmol/l)......................................................................................60
Hyperkaliëmie............................................................................................................ 60
ZUUR-BASESTOORNISSEN..................................................................................................... 61
Metabole acidose....................................................................................................... 62
Metabole alkalose...................................................................................................... 63
Respiratoire acidose................................................................................................... 64
Respiratoire alkalose..................................................................................................64
, INLEIDING
Intensieve geneeskunde = erkend medisch specialisme dat zich bezighoudt
met de opvang en behandeling van kritiek zieke patiënten
o Kritieke patiënten: 1 of meer lichaamsfucntie is acuut bedreigd (nood
aan vitale monitoring) of faalt (nood aan supportieve therapie)
opname op gespecialiseerde afdeling (ICU) cruciaal
o Alle leeftijden
N: neonatale ICU
P: kinderen ICU
Volwassenen ICU
o Geplande en ongeplande (urgente) opnames
Opname na electieve (majeure) heelkunde
Bv cardiale heelkunde
Bv orgaantransplantatie
Urgente opnames: urgente heelkunde, trauma, medische
aandoening
3 categorieën van urgente opnames
o Patiënten die worden opgenomen na urgente
heelkunde (bv na herstel van rupturerend aorta-
anuerysma)
o Patiënten die worden opgenomen na trauma met
(potentiële) weerslag op vitale lichaamsfuncties (incl
brandwonden en intoxicaties)
o Patiënten die worden opgenomen omwille van
medische aandoening met weerslag op vitale
lichaamsfuncties (bv pneumonie met septische
shock, acute pancreatitis)
Intensivist
o = arts-intensivist = medisch eindverantwoordelijke op ICU
o Arts-intensivist = medisch eindverantwoordelijke op ICU
Wnnr beslissingen moeten worden genomen: 1 persoon =
intensivist
Maar: voor specifieke problemen multidisciplinair overleg
o Breed spectrum van pathologie brede algemene kennis nodig
o Bijzondere beroepstitel na behalen basisspecialisme
Is geen specialiteit na basisopleiding
In België: ‘extra’ specialisatie: eerst 2 jaar specialisatie in
andere discipline (anesthesiologie, inwendige geneeskunde,
heelkunde, pediatrie, urgentiegeneeskunde)
De meeste intensivisten ofwel anesthesiologie of internist
Historiek
o Jonge discipline
o Ontstaan: polio-epidemie in 1952
Heel veel mensen acuut ziek
Ontwikkeling respiratoire falen beademing nodig
Was vaak nog manueel studenten geneeskunde
Op die moment: ander soort ventilatie ontwikkeld
Vroeger: negatieve drukventilatie, met vrij hoge
mortaliteit: ‘ijzeren long’
