Hoofdstuk 6 Het aangaan van huwelijk en geregistreerd
partnerschap
6.1 inleiding
Het huwelijk was het enige instituut dat kinderen een wettige status verschafte.
Tegenwoordig heeft het huwelijk zijn exclusieve karakter verloren. In NL kunnen twee
volwassen personen kiezen tussen twee formele relatievormen (huwelijk en geregistreerd
partnerschap) of kiezen voor een informele relatievorm. Kinderen van deze ouders hebben
dezelfde juridische status, al zijn de regels van afstammingsrecht en het gezagsrecht niet
hetzelfde. De ontwikkeling van het loskoppelen van huwelijk en gezin is ook terug te vinden
in de internationale mensenrechtenverdragen.
6.2 De betekenis van het huwelijk
De wet beschouwt het huwelijk alleen in zijn burgerrechtelijke betrekkingen, art 1:30 lid 2
BW. In navolging van de wet wordt hierna enkel op de juridische betekenis van het huwelijk
ingegaan. In NL wordt alleen betekenis toegekend aan het huwelijk gesloten door de
ambtenaar van de Burgerlijke Stand volgens de regels van de wet. Het huwelijk voltrokken
volgens godsdienstige regels heeft geen juridische gevolgen. Godsdienstige plechtigheid mag
niet plaatsvinden vóór de registratie van het burgerlijk huwelijk (art. 1:68).
Het huwelijk heeft zowel de kenmerken van een overeenkomst als van een instelling. Los
hiervan is het een aparte burgerlijke staat. Vooral het sluiten van het huwelijk heeft tal van
kenmerken van een overeenkomst. Net als bij overeenkomsten is het sluiten van het
huwelijk gebaseerd op de vrije wil en de wilsverklaring van partijen. Het voornaamste
verschil is dat de inhoud van het huwelijk geïnstitutionaliseerd is, dat wil zeggen dat de
rechten en verplichtingen van echtgenoten, net als de andere rechtsgevolgen van het
huwelijk dwingendrechtelijk zijn bepaald en niet door partijen kunnen worden
overeengekomen of op een ander tijdstip kunnen worden veranderd.
6.3 Belangrijke ontwikkelingen
Het huwelijk zoals wij het nu kennen verschilt hemelsbreed met het huwelijk uit de tijd van
onze grootouders. Tot 2001 stond het huwelijk slechts open voor partners van verschillend
geslacht. NL heeft toen als eerste land ter wereld het huwelijk opengesteld voor partners
van gelijk geslacht. Aanvankelijk waren er aanzienlijke verschillen tussen het homohuwelijk
en heterohuwelijk. Na de inwerkingtreding op 1 april 2014 van de Wet Juridisch Ouderschap
voor de vrouwelijke partner van de moeder is het verschil in afstammingsrechtelijke
gevolgen met betrekking tot de lesbische echtgenoten deels opgeheven. Ook internationaal
gezien is het homohuwelijk zich snel aan het verspreiden.
6.4 De rechtsgevolgen van het huwelijk
Door het aangaan van het huwelijk krijgen de partners van rechtswege alle wettelijke
rechten en plichten van echtgenoten (titel 6 Boek 1) en geldt voor echtgenoten die daar niet
bij huwelijkse voorwaarden van hebben afgeweken – het wettelijk regime van de algehele
gemeenschap van goederen (titel 7 Boek 1). Echtgenoot van de moeder van een kind wordt
van rechtswege juridisch ouder van dat kind. Ongeacht hun geslacht oefenen de
echtgenoten van rechtswege het gezamenlijk gezag uit over hun minderjarige kinderen.
Tussen de ene echtgenoot en de bloedverwanten van de andere echtgenoot ontstaat
partnerschap
6.1 inleiding
Het huwelijk was het enige instituut dat kinderen een wettige status verschafte.
Tegenwoordig heeft het huwelijk zijn exclusieve karakter verloren. In NL kunnen twee
volwassen personen kiezen tussen twee formele relatievormen (huwelijk en geregistreerd
partnerschap) of kiezen voor een informele relatievorm. Kinderen van deze ouders hebben
dezelfde juridische status, al zijn de regels van afstammingsrecht en het gezagsrecht niet
hetzelfde. De ontwikkeling van het loskoppelen van huwelijk en gezin is ook terug te vinden
in de internationale mensenrechtenverdragen.
6.2 De betekenis van het huwelijk
De wet beschouwt het huwelijk alleen in zijn burgerrechtelijke betrekkingen, art 1:30 lid 2
BW. In navolging van de wet wordt hierna enkel op de juridische betekenis van het huwelijk
ingegaan. In NL wordt alleen betekenis toegekend aan het huwelijk gesloten door de
ambtenaar van de Burgerlijke Stand volgens de regels van de wet. Het huwelijk voltrokken
volgens godsdienstige regels heeft geen juridische gevolgen. Godsdienstige plechtigheid mag
niet plaatsvinden vóór de registratie van het burgerlijk huwelijk (art. 1:68).
Het huwelijk heeft zowel de kenmerken van een overeenkomst als van een instelling. Los
hiervan is het een aparte burgerlijke staat. Vooral het sluiten van het huwelijk heeft tal van
kenmerken van een overeenkomst. Net als bij overeenkomsten is het sluiten van het
huwelijk gebaseerd op de vrije wil en de wilsverklaring van partijen. Het voornaamste
verschil is dat de inhoud van het huwelijk geïnstitutionaliseerd is, dat wil zeggen dat de
rechten en verplichtingen van echtgenoten, net als de andere rechtsgevolgen van het
huwelijk dwingendrechtelijk zijn bepaald en niet door partijen kunnen worden
overeengekomen of op een ander tijdstip kunnen worden veranderd.
6.3 Belangrijke ontwikkelingen
Het huwelijk zoals wij het nu kennen verschilt hemelsbreed met het huwelijk uit de tijd van
onze grootouders. Tot 2001 stond het huwelijk slechts open voor partners van verschillend
geslacht. NL heeft toen als eerste land ter wereld het huwelijk opengesteld voor partners
van gelijk geslacht. Aanvankelijk waren er aanzienlijke verschillen tussen het homohuwelijk
en heterohuwelijk. Na de inwerkingtreding op 1 april 2014 van de Wet Juridisch Ouderschap
voor de vrouwelijke partner van de moeder is het verschil in afstammingsrechtelijke
gevolgen met betrekking tot de lesbische echtgenoten deels opgeheven. Ook internationaal
gezien is het homohuwelijk zich snel aan het verspreiden.
6.4 De rechtsgevolgen van het huwelijk
Door het aangaan van het huwelijk krijgen de partners van rechtswege alle wettelijke
rechten en plichten van echtgenoten (titel 6 Boek 1) en geldt voor echtgenoten die daar niet
bij huwelijkse voorwaarden van hebben afgeweken – het wettelijk regime van de algehele
gemeenschap van goederen (titel 7 Boek 1). Echtgenoot van de moeder van een kind wordt
van rechtswege juridisch ouder van dat kind. Ongeacht hun geslacht oefenen de
echtgenoten van rechtswege het gezamenlijk gezag uit over hun minderjarige kinderen.
Tussen de ene echtgenoot en de bloedverwanten van de andere echtgenoot ontstaat
