FISCALITEIT 2024-2025
INLEIDING, DEFINITIE EN FUNCTIE VAN BELASTINGEN
Het belang van fiscaliteit:
- Compliance en risicobeheer
- Ondernemer
- Strategische financiële planning
- Advies verlenen
- Globaal perspectief
INHOUD EN VOORWERP BELASTINGRECHT
Fiscaal recht maakt deel uit van het publiek recht.
Het draait tussen de burger en de overheid.
Fiscaal recht is de rechtstak waarin vastgelegd welke prestaties de overheid kan vragen van individuele
deelnemers aan onze samenleving
Fiscaal recht bevat rechtsvoorschriften:
- Hoe kan de overheid rechtsgeldig aanspraak maken?
- Wat is het toepassingsgebied?
- Wat zijn de overheid de inning waarborgen?
- Over welke rechtsmiddelen beschikt de belastingplichtige?
Publiek recht omvat de regels die de verhouding tussen de rechtsonderhorigen en de overheid bepalen
In het publiek recht zijn er twee partijen; de overheid en de burger
- Overheid heeft veel meer rechten dan de burger voor het afdwingen van bepaalde zaken
Doel geïnde belasting: overheid financieren zodat zij een beleid kan voeren in functie van het algemeen
belang
Rechtsgeldige aanspraak
Fiscaal recht = regelt de wijze waarop overheid een financiële prestatie kan vorderen van de
rechtssubjecten
T.o.v. belastingplichtige, dit is een ruim begrip (vennootschappen, natuurlijke personen, …, de
handelingen op zich zelf)
Belastingrecht omvat: rechtsgrond van de belastingbevoegdheid
- Wat zijn de voorwaarden en binnen welke grenzen kan belastingheffing plaats vinden?
- Link met legaliteitsbeginsel
Legaliteitsbeginsel = het handelen van bevoegd gezag moet gebaseerd zijn op een vooraf
aanwezige bepaling. Het voorkomt dat de wetgever met terugwerkende kracht regels kan
opleggen
- Overheid kan enkel en alleen belasting heffen wanneer dat daar een wet aan gekoppeld is, het
bedrag mag niet disproportioneel zijn
Quasi elke materie kan potentieel “belast” worden: rechtsgrond van de belastingbevoegheid
1
,Territorialiteitsbeginsel: wetten en regels van een land zijn alleen van toepassing binnen het grondgebeid
van dat land
1) Persoonlijk aanknopingspunt:
Indien belastingplichtige gebonden is aan het grondgebied van een staat door een persoonlijk
aaknopingspunt, dan heeft die staat het recht om belasting te heffen op het wereldwijde inkomen
van deze belastingplichtige
Onbeperkte belastingplicht
Domiciliebeginsel
Belasting heffen op inkomsten van zowel binnenlandse als buitenlandse oorsprong
Natuurlijk persoon: geacht voldoende band met België
Op basis van het bevolkingsregister, geldt er een vermoeden dat die persoon ook in
België belast zal worden op de inkomens dat ze hier behaalt
Rechtspersonen: indien voornaamste inrichting of zetel van bestuur of beheer in België is
Vb: Belgische rijksinwoner die inkomsten verkrijgt uit de verhuur van een huis gelegen in Nederland. Deze
inkomsten zijn krachtens de Belgische personenbelasting belastbaar in België als gevolg van een
persoonlijk aanknopingspunt.
2) Zakelijke aanknopingspunt:
De bron van inkomsten bevindt zich op het Belgisch grondgebied . Niet-inwoners worden slechts
belast op inkomsten die geacht worden in België behaald of verkregen te zijn.
Beperkte belastingplicht
Toepassingsgebied BNI
Vb: Nederlands rijksinwoner die inkomsten verkrijgt uit de verhuur van een in België gelegen huis. Deze
inkomsten zijn krachtens de Belgische belasting van niet-inwoners belastbaar in België als gevolg van een
zakelijk aanknopingspunt.
Dubbel belasting verdragen: zowel BE (personeel: domiciliebeginsel) als ander land (zakelijk:
liggingsbeginsel, bronstaatbeginsel) hebben recht op belasting → noodzaak om dubbele belasting te
vermijden
- Voorrangsregels vastgelegd inzake heffingsbevoegdhei over verschillende categorieën van
inkomstenbestanddelen
- Regeling met veel EU landen afgesloten, je betaalt enkel belasting voor het huis in het land waar
het huis ligt maar in de Belgische personenbelasting wordt het vrijgesteld
2
,Toepassingsgebied
Overheid moet altijd gaan specifiëren in zijn wetgeving; wie, wat en op welk moment ze gaan belasten.
Toepassingsgebied van de belastingen (subject – object – timing)
- Subject: rechtspersonen (vennootschappen), natuurlijke personen
- Object: heffingsgrondslag (inkomsten, winsten)
- Timing: op het einde van het jaar
Personenbelasting: inkomstenjaar (jaar t) & aanslagjaar (jaar t+1)
→ Natuurlijke personen
Vennootschapsbelasting: zelfde principe maar loopt volgens wanneer de vorige
jaarrekening is afgesloten en volgt dus niet per se het kalenderjaar
Effectieve betaling
Dwangmaatregelen van de overheid:
- Herinnering
- Gerechtsdeurwaarder
- Loonbeslag (bepaald bedrag loon wordt afgehouden en gaat naar overheid)
In het kader van personenbelasting, wordt er telkens al een deel van uw loon afgehouden in de vorm van
‘bedrijfsvoorheffing’. Dit is een voorschot op de uiteindelijke personenbelasting.
Bij successierechten heft de overheid boetes op bij laattijdige inning.
Betalingsherinnering
Als u uw aangifte 18 maanden of meer na het einde van de termijn indient, dan krijgt u de maximale
belastingverhoging van 20%
Rechtsmiddelen
Fiscale geschillenbeslechting:
Via bemiddeling of via de rechtbank (fiscale procedure gastcollege) – zie fiscale procedure gastcollege
WORDINGGESCHIEDENIS VAN DE BELASTING
Belastingen bestaan al super lang. Ze werden ingevoerd naar aanleiding van een oorlog.
Veroveringstaks
Tolheffingen
Belasting op oogst
Cedulaire belasting
Inkomensbelasting
Vroeger werd je belast op het moment dat men u tegenkomt, terwijl het belastbaar tijdperk nu over een
heel jaar gaat. De fiscus is meteen op de hoogte door automatisatie en verschillende parameters.
3
, HET BELANG VAN BELASTINGEN
België nog altijd land met één van de hoogste loonlasten.
Bedrijfsvoorheffing wordt op basis van één jaar berekend.
Groot deel van onze belasting gaat naar: onderwijs, sociale zekerheid & gezondheid
Loonlasten zijn het totaal bedrag dat een WG betaalt aan salarissen en daarmee samenhangende
premies en belastingen
- Maw de lasten di de WG draagt
Belastingen vormen de financiële brandstof van de verzorgingsstaat waarmee de overheid beleid kan
voeren.
Ter financiering onderwijs, veiligheid, volksgezondheid, …
kohieren = innen
DEFINITIE
“Taxes are what we pay for a civilized society.”
4 essentiële elementen:
- Rechtsband
- Partijen: overheid en belastingplichtige
- Voorwerp: heffing of prestatie
- Financieel doel: overheid financieren, voorzien algemeen belang
Een belasting is een rechtsband tussen een belastingplichtige en de overheid waarbij aan de
belastingplichtige die op het grondgebied van deze overheid verblijft of er belangen heeft, een heffing of
een prestatie wordt opgelegd, teneinde de algemene en openbare uitgaven van deze overheid te
financieren, dan wel te voorzien in het algemeen belang.
RECHTSBAND
= juridische relatie ontstaan tussen de overheid & de belastingplichtige, nl. de belastingschuld
Materiële belastingschuld = berekening van de belasting
Formele belastingschuld = bestaan, eisbaarheid en invordering van de belasting
Illustratie ontstaan van de materiële en formele belastingschuld inzake successierechten:
- Materieel: patrimoniale overgang ingevolge het overlijden van de NP
- Formeel:
Brussel & Wallonië: uitnodiging tot belasting dan dwangschrift (formalisering van
belasting)
Vlaanderen: kohierbelasting
4
INLEIDING, DEFINITIE EN FUNCTIE VAN BELASTINGEN
Het belang van fiscaliteit:
- Compliance en risicobeheer
- Ondernemer
- Strategische financiële planning
- Advies verlenen
- Globaal perspectief
INHOUD EN VOORWERP BELASTINGRECHT
Fiscaal recht maakt deel uit van het publiek recht.
Het draait tussen de burger en de overheid.
Fiscaal recht is de rechtstak waarin vastgelegd welke prestaties de overheid kan vragen van individuele
deelnemers aan onze samenleving
Fiscaal recht bevat rechtsvoorschriften:
- Hoe kan de overheid rechtsgeldig aanspraak maken?
- Wat is het toepassingsgebied?
- Wat zijn de overheid de inning waarborgen?
- Over welke rechtsmiddelen beschikt de belastingplichtige?
Publiek recht omvat de regels die de verhouding tussen de rechtsonderhorigen en de overheid bepalen
In het publiek recht zijn er twee partijen; de overheid en de burger
- Overheid heeft veel meer rechten dan de burger voor het afdwingen van bepaalde zaken
Doel geïnde belasting: overheid financieren zodat zij een beleid kan voeren in functie van het algemeen
belang
Rechtsgeldige aanspraak
Fiscaal recht = regelt de wijze waarop overheid een financiële prestatie kan vorderen van de
rechtssubjecten
T.o.v. belastingplichtige, dit is een ruim begrip (vennootschappen, natuurlijke personen, …, de
handelingen op zich zelf)
Belastingrecht omvat: rechtsgrond van de belastingbevoegdheid
- Wat zijn de voorwaarden en binnen welke grenzen kan belastingheffing plaats vinden?
- Link met legaliteitsbeginsel
Legaliteitsbeginsel = het handelen van bevoegd gezag moet gebaseerd zijn op een vooraf
aanwezige bepaling. Het voorkomt dat de wetgever met terugwerkende kracht regels kan
opleggen
- Overheid kan enkel en alleen belasting heffen wanneer dat daar een wet aan gekoppeld is, het
bedrag mag niet disproportioneel zijn
Quasi elke materie kan potentieel “belast” worden: rechtsgrond van de belastingbevoegheid
1
,Territorialiteitsbeginsel: wetten en regels van een land zijn alleen van toepassing binnen het grondgebeid
van dat land
1) Persoonlijk aanknopingspunt:
Indien belastingplichtige gebonden is aan het grondgebied van een staat door een persoonlijk
aaknopingspunt, dan heeft die staat het recht om belasting te heffen op het wereldwijde inkomen
van deze belastingplichtige
Onbeperkte belastingplicht
Domiciliebeginsel
Belasting heffen op inkomsten van zowel binnenlandse als buitenlandse oorsprong
Natuurlijk persoon: geacht voldoende band met België
Op basis van het bevolkingsregister, geldt er een vermoeden dat die persoon ook in
België belast zal worden op de inkomens dat ze hier behaalt
Rechtspersonen: indien voornaamste inrichting of zetel van bestuur of beheer in België is
Vb: Belgische rijksinwoner die inkomsten verkrijgt uit de verhuur van een huis gelegen in Nederland. Deze
inkomsten zijn krachtens de Belgische personenbelasting belastbaar in België als gevolg van een
persoonlijk aanknopingspunt.
2) Zakelijke aanknopingspunt:
De bron van inkomsten bevindt zich op het Belgisch grondgebied . Niet-inwoners worden slechts
belast op inkomsten die geacht worden in België behaald of verkregen te zijn.
Beperkte belastingplicht
Toepassingsgebied BNI
Vb: Nederlands rijksinwoner die inkomsten verkrijgt uit de verhuur van een in België gelegen huis. Deze
inkomsten zijn krachtens de Belgische belasting van niet-inwoners belastbaar in België als gevolg van een
zakelijk aanknopingspunt.
Dubbel belasting verdragen: zowel BE (personeel: domiciliebeginsel) als ander land (zakelijk:
liggingsbeginsel, bronstaatbeginsel) hebben recht op belasting → noodzaak om dubbele belasting te
vermijden
- Voorrangsregels vastgelegd inzake heffingsbevoegdhei over verschillende categorieën van
inkomstenbestanddelen
- Regeling met veel EU landen afgesloten, je betaalt enkel belasting voor het huis in het land waar
het huis ligt maar in de Belgische personenbelasting wordt het vrijgesteld
2
,Toepassingsgebied
Overheid moet altijd gaan specifiëren in zijn wetgeving; wie, wat en op welk moment ze gaan belasten.
Toepassingsgebied van de belastingen (subject – object – timing)
- Subject: rechtspersonen (vennootschappen), natuurlijke personen
- Object: heffingsgrondslag (inkomsten, winsten)
- Timing: op het einde van het jaar
Personenbelasting: inkomstenjaar (jaar t) & aanslagjaar (jaar t+1)
→ Natuurlijke personen
Vennootschapsbelasting: zelfde principe maar loopt volgens wanneer de vorige
jaarrekening is afgesloten en volgt dus niet per se het kalenderjaar
Effectieve betaling
Dwangmaatregelen van de overheid:
- Herinnering
- Gerechtsdeurwaarder
- Loonbeslag (bepaald bedrag loon wordt afgehouden en gaat naar overheid)
In het kader van personenbelasting, wordt er telkens al een deel van uw loon afgehouden in de vorm van
‘bedrijfsvoorheffing’. Dit is een voorschot op de uiteindelijke personenbelasting.
Bij successierechten heft de overheid boetes op bij laattijdige inning.
Betalingsherinnering
Als u uw aangifte 18 maanden of meer na het einde van de termijn indient, dan krijgt u de maximale
belastingverhoging van 20%
Rechtsmiddelen
Fiscale geschillenbeslechting:
Via bemiddeling of via de rechtbank (fiscale procedure gastcollege) – zie fiscale procedure gastcollege
WORDINGGESCHIEDENIS VAN DE BELASTING
Belastingen bestaan al super lang. Ze werden ingevoerd naar aanleiding van een oorlog.
Veroveringstaks
Tolheffingen
Belasting op oogst
Cedulaire belasting
Inkomensbelasting
Vroeger werd je belast op het moment dat men u tegenkomt, terwijl het belastbaar tijdperk nu over een
heel jaar gaat. De fiscus is meteen op de hoogte door automatisatie en verschillende parameters.
3
, HET BELANG VAN BELASTINGEN
België nog altijd land met één van de hoogste loonlasten.
Bedrijfsvoorheffing wordt op basis van één jaar berekend.
Groot deel van onze belasting gaat naar: onderwijs, sociale zekerheid & gezondheid
Loonlasten zijn het totaal bedrag dat een WG betaalt aan salarissen en daarmee samenhangende
premies en belastingen
- Maw de lasten di de WG draagt
Belastingen vormen de financiële brandstof van de verzorgingsstaat waarmee de overheid beleid kan
voeren.
Ter financiering onderwijs, veiligheid, volksgezondheid, …
kohieren = innen
DEFINITIE
“Taxes are what we pay for a civilized society.”
4 essentiële elementen:
- Rechtsband
- Partijen: overheid en belastingplichtige
- Voorwerp: heffing of prestatie
- Financieel doel: overheid financieren, voorzien algemeen belang
Een belasting is een rechtsband tussen een belastingplichtige en de overheid waarbij aan de
belastingplichtige die op het grondgebied van deze overheid verblijft of er belangen heeft, een heffing of
een prestatie wordt opgelegd, teneinde de algemene en openbare uitgaven van deze overheid te
financieren, dan wel te voorzien in het algemeen belang.
RECHTSBAND
= juridische relatie ontstaan tussen de overheid & de belastingplichtige, nl. de belastingschuld
Materiële belastingschuld = berekening van de belasting
Formele belastingschuld = bestaan, eisbaarheid en invordering van de belasting
Illustratie ontstaan van de materiële en formele belastingschuld inzake successierechten:
- Materieel: patrimoniale overgang ingevolge het overlijden van de NP
- Formeel:
Brussel & Wallonië: uitnodiging tot belasting dan dwangschrift (formalisering van
belasting)
Vlaanderen: kohierbelasting
4
