Samenvatting minor complexe zorg kennistoets ANS 2 over C: circulatie, CRM en ALS

Samenvatting C (Circulatie, CRM en ALS)
Inhoud
Samenvatting C (Circulatie, CRM en ALS)....................................................1
Hoorcollege cardiologie, elektrofysiologie en hemodynamiek..................1
Hoorcollege stolling................................................................................10
Hoorcollege shock...................................................................................15
WG CRM..................................................................................................18
WG ALS...................................................................................................19

Hoorcollege cardiologie, elektrofysiologie en
hemodynamiek
- Beschrijf de anatomie, fysiologie, elektrofysiologie en pathologie van het hart.

 Het hart (cor) bestaat uit de linker en rechter harthelft. Elke harthelft is
verdeeld in twee holten.
o De bovenste holte is het atrium (boezem) en de onderste holte is het
ventrikel (kamer). Het bloed circuleert in de lichaamscirculatie en de
longcirculatie die in het hart bij elkaar komen.
o De functie van de lichaamscirculatie is om de weefsels en organen in het
gehele lichaam van zuurstof en voedingsstoffen te voorzien en afvalstoffen
af te voeren. Oftewel doorbloeding.
o De functie van de longcirculatie is het afgeven van afvalstoffen
(koolstofdioxide) en opnemen van zuurstof. Oftewel gaswisseling.
 Het hart is opgebouwd uit twee holle spieren: de atriumspier en de
ventrikelspier. Deze twee spieren zijn van elkaar gescheiden door twee
bindweefselringen: de anuli fibrosi cordis. Deze hebben beiden twee
openingen waar zich hartkleppen bevinden. De harthelften worden van elkaar
gescheiden door het septum cordis. De hartwand is van buiten naar binnen
opgebouwd uit het epicard/pericard (het hartzakje met het viscerale en
pariëtale blad), myocard (hartspier) en het endocard (glad oppervlak waar
bloedcellen makkelijk langs kunnen).
 In het rechteratrium monden de vena cava inferior (onderste holle ader) en
de vena cava superior (bovenste holle ader) uit. Aan het rechterventrikel
ontspringt de truncus pulmonalis die al snel opsplitst in de linker en rechter
arteria pulmonalis (longslagader). In het linkeratrium monden de vier venae
pulmonales (longaders) uit. Aan het linkerventrikel ontspringt de aorta.
 Aan de binnenranden van de twee anuli fibrosi zitten bindweefselvliezen vast:
de hartkleppen. In gesloten toestand voorkomen ze dat bloed terugstroomt in
de richting waar het vandaan kwam.



1

, o De twee hartkleppen tussen de atria en ventrikels heten
atrioventriculaire kleppen. De twee hartkleppen tussen de ventrikels en
de grote slagaders heten de arteriële kleppen.
o De atrioventriculaire hartklep tussen het rechteratrium en het
rechterventrikel heeft drie bindweefselslippen en heet de
tricuspidalisklep (drieslippige klep). De atrioventriculaire hartklep tussen
het linkeratrium en linkerventrikel heeft twee bindweefselslippen en heet
de bicuspidalisklep (tweeslippige klep, ook wel mitralisklep).
o Door middel van de chordae tendinae (dunne peesdraden) die verbonden
zijn met de musculi papillares (papillaire spieren) slaan de hartkleppen niet
te ver terug, dus dit voorkomt dat bloed alsnog kan terugstromen.
o De arteriële hartklep tussen het rechterventrikel en de longslagader wordt
de valva trunci pulmonalis (pulmonalisklep) genoemd. De arteriële
hartklep tussen het linkerventrikel en de aorta wordt de valva aortae
(aortaklep) genoemd.
 Hartcirculatie:
o Het coronaire systeem bestaat uit de linkerkransslagader, linkerkransader,
de rechterkransslagader en de rechterkransader.
o Aan de linkerkant heb je de LAD (linker arterie descendens) die naar de
voorkant van het hart loopt. Aan de linkerkant heb je nog een afsplitsing
die de ramus circumflex (Cx) wordt genoemd.
o Aan de rechterkant heb je de RCA (rechter coronaire arterie) die naar de
onderkant van het hart loopt.
 Veneus aanbod:
o Functie: bloed uit de systemische organen aanbieden aan de rechter
harthelft.
o De totale bloedcirculatie is constant in beweging. Het is uiteindelijk de
behoefte van de organen die bepaalt hoeveel bloed nodig is. Voor een
functioneel veneus aanbod spelen de volgende factoren een rol:
 Spierpompmechanisme: als spieren van armen en benen zich
samentrekken, drukken zij door de kracht de bloedvaten dicht. Op
deze manier wordt het bloed naar het hart geduwd.
 Adempompmechanisme: door het vergroten van de borstkas tijdens
de inademing ontstaat niet alleen een vergroting van de longen, maar
ook verwijding van de bloedvaten in de longen. Het gevolg is een
aanzuigende werking. Diep inademen verhoogt dus het veneuze
aanbod.
 Arteriepompmechanisme: de pulsaties van de arterie zorgen voor
een zijdelingse kracht op de wanden van de venen die parallel aan de
arteriën liggen. Dit effect is vergelijkbaar met de spierpomp. Het
kloppen van de slagaders stuwt het bloed weg in de venen.
 Zwaartekracht: dit heeft invloed op de bloedstroom.
 Veneuze kleppen: deze kleppen voorkomen dat het bloed
terugstroomt in de richting waar het vandaan kwam.
o De vaattonus kan variëren door het aanwezige gladde spierweefsel in de
bloedvaten. Hierdoor kan vasoconstrictie en vasodilatatie optreden. Sterke



2

, vasoconstrictie van het veneuze compartiment zal het bloed in de richting
van het hart drijven.
 Hartritme:
o Functie: het elektrisch activeren van de hartspiercellen die zorgen voor de
pompfunctie van het hart.
o Prikkelgeleiding op celniveau > in rust zijn de cellen aan de binnenkant
negatief geladen en aan de buitenkant positief geladen. Door een prikkel
draait deze polarisatie om, oftewel depolarisatie (elektrische ontlading).
Daarin spelen de elektrolyten natrium, kalium en calcium een cruciale rol.
Het effect van deze depolarisatie op de myocardcel is niet alleen dat deze
samentrekt, maar dat deze het ook doorgeeft aan alle omliggende
myocardcellen. Na elektrische ontlading van de cel volgt de rustfase die
repolarisatiefase wordt genoemd. De elektrische verandering bestaande
uit depolarisatie en repolarisatie noem je het actiepotentiaal.
o De onderdelen van het prikkelgeleidingssysteem zijn:
 Sinusknoop: deze ligt in het myocard van het rechteratrium tussen de
uitmondingen van de vena cava inferior en de vena cava superior. De
sinusknoop kan impulsen opwekken met een gemiddelde frequentie
van 100 per minuut: het sinusritme. Door de nervus vagus (vertraagt
hartslag), de nervus accellerantes (versnelt hartslag), het hormonale
stelsel (o.a. adrenaline) en medicatie wordt het hartritme beïnvloed.
 Atrioventriculaire knoop (AV-knoop): de impulsen van de
sinusknoop worden doorgegeven aan alle cellen van het myocard van
het rechter- en linkeratrium. De impulsen veroorzaken de contractie
van beide atria en prikkelen tegelijkertijd de tweede zenuwknoop,
oftewel de AV-knoop. Deze ligt ook in de wand van het rechteratrium.
De AV-knoop heeft een eigen ritme van 40-60 per minuut. Normaal
gesproken overheerst de sinusknoop dit, maar bij ziektebeelden
waarbij de sinusknoop niet optimaal functioneert zal de AV-knoop het
overnemen met dit lagere ritme.
 Bundel van His: vanaf de AV-knoop loopt een bundel
prikkelgeleidende cellen door het atriumseptum naar het
ventrikelseptum. Dit is de bundel van His. Dit splitst zich in een linker-
en rechtertak die beiden naar de apex toe lopen en vanaf daar
uitwaaieren over het hartspierweefsel van de ventrikels. Deze
bundeltakken dragen de impulsen over op de purkinjevezels. Deze
veroorzaken de contracties van de ventrikels.




3