Basisboek psychologie hoofdstuk
7
Wat wij willen: motivatie
7.1 Inleiding
Als we spreken over de motivatii van mensen of dieren dan gaat het over de biwiigridinin achter
het gedrag. Het is alles, zoals een behoefe, wens of doel, wat een persoon drijf tot bepaald gedrag.
Wij willen graag de beweegredenen achter het gedrag van anderen (en van onszelf) begrijpen. Er zijn
allerlei synoniemen van het begrip ‘motvatee. Hier werd al beweegreden genoemd. Er wordt ook
gesproken van drijfveren van gedrag, het realiseren van behoefen, de wil van iemand of drifen van
gedrag.
7.2 Hoe zijn onze motvates ingedeeld?
Mensen kunnen voor allerlei gedrag gemotveerd
zijn. Veel van deze motvates zijn te herleiden tot
een aantal meer basale motvates. Baumeister
verdeelt onze moteven in drie groepen:
1. Motvates die we geërfd hebben van
onze (dierlijke) voorouders en die dieren
ook kennen.
2. Sociale motvates die sociale diersoorten
ook kennen.
3. Door de cultuur gecreëerde moteven die
alleen bij mensen voorkomen.
Mensen delen sommige moteven met dieren. Vaak is dat een behoefe, maar hoe die behoefe bij
mensen verwezenlijkt wordt, is vaak gekleurd door de cultuur waarin men leef en dan ontstaan er
wensen.
7.3 Wat moet een sociale professional weten over motvate?
7.3.1 Behoefe aan controle
Mensen zijn tot op het bot gemotveerd om controli te krijgen en te behouden over allerlei aspecten
van hun leven. Controli kent veel betekenissen. Hier wordt bedoeld de mate van beheersing. Dat
kan slaan op beheersen van eigen gedrag maar ook op beheersen van de omstandigheden. Iets
begrijpen of voorspellen is ook in zekere zin een vorm van beheersing. Wij onderscheiden er drie:
1. Vaardigheden (competentee. Wij doen vanaf jonge leefijd ontzetend ons best om bepaalde
vaardigheden onder de knie te krijgen. Een jong kind is enorm gemotveerd om te (leren)
kruipen, vastpakken, lopen en als hij ouder wordt om te leren fetsen, zwemmen enzovoort.
Hij zal daarvan genieten. Aansporing door opvoeders is meestal niet nodig, afremmen vaak
wel.
2. Autonomie. Mensen hebben grote behoefe om hun eigen gedrag te sturen en te beheren.
Wij willen zelf kiezen wat we eten, hoe laat we naar bed gaan, wat we gaan studeren
enzovoort. Vrijwel iedereen heef er een hekel aan als anderen bepalen wat hij moet doen.
3. De omgeving en het gedrag van anderen begrijpen en voorspellen. Vanaf een jaar of drie
ontstaat de behoefe om gebeurtenissen en andere mensen te begrijpen en te voorspellen.
7
Wat wij willen: motivatie
7.1 Inleiding
Als we spreken over de motivatii van mensen of dieren dan gaat het over de biwiigridinin achter
het gedrag. Het is alles, zoals een behoefe, wens of doel, wat een persoon drijf tot bepaald gedrag.
Wij willen graag de beweegredenen achter het gedrag van anderen (en van onszelf) begrijpen. Er zijn
allerlei synoniemen van het begrip ‘motvatee. Hier werd al beweegreden genoemd. Er wordt ook
gesproken van drijfveren van gedrag, het realiseren van behoefen, de wil van iemand of drifen van
gedrag.
7.2 Hoe zijn onze motvates ingedeeld?
Mensen kunnen voor allerlei gedrag gemotveerd
zijn. Veel van deze motvates zijn te herleiden tot
een aantal meer basale motvates. Baumeister
verdeelt onze moteven in drie groepen:
1. Motvates die we geërfd hebben van
onze (dierlijke) voorouders en die dieren
ook kennen.
2. Sociale motvates die sociale diersoorten
ook kennen.
3. Door de cultuur gecreëerde moteven die
alleen bij mensen voorkomen.
Mensen delen sommige moteven met dieren. Vaak is dat een behoefe, maar hoe die behoefe bij
mensen verwezenlijkt wordt, is vaak gekleurd door de cultuur waarin men leef en dan ontstaan er
wensen.
7.3 Wat moet een sociale professional weten over motvate?
7.3.1 Behoefe aan controle
Mensen zijn tot op het bot gemotveerd om controli te krijgen en te behouden over allerlei aspecten
van hun leven. Controli kent veel betekenissen. Hier wordt bedoeld de mate van beheersing. Dat
kan slaan op beheersen van eigen gedrag maar ook op beheersen van de omstandigheden. Iets
begrijpen of voorspellen is ook in zekere zin een vorm van beheersing. Wij onderscheiden er drie:
1. Vaardigheden (competentee. Wij doen vanaf jonge leefijd ontzetend ons best om bepaalde
vaardigheden onder de knie te krijgen. Een jong kind is enorm gemotveerd om te (leren)
kruipen, vastpakken, lopen en als hij ouder wordt om te leren fetsen, zwemmen enzovoort.
Hij zal daarvan genieten. Aansporing door opvoeders is meestal niet nodig, afremmen vaak
wel.
2. Autonomie. Mensen hebben grote behoefe om hun eigen gedrag te sturen en te beheren.
Wij willen zelf kiezen wat we eten, hoe laat we naar bed gaan, wat we gaan studeren
enzovoort. Vrijwel iedereen heef er een hekel aan als anderen bepalen wat hij moet doen.
3. De omgeving en het gedrag van anderen begrijpen en voorspellen. Vanaf een jaar of drie
ontstaat de behoefe om gebeurtenissen en andere mensen te begrijpen en te voorspellen.
