Aardrijkskunde samenvatting 3de graad examencommissie 5de en 6de middelbaar 2019

Dom A: maatschappelijke rol van AA

1. De ruimtelijke beroepenvelden en onderzoekdomeinen

1.1 Ruimtelijk beroepenvelden

- verkeer en transportsector

- reiswereld

- journalistiek

- internationale handel

1.2 Ruimtelijk verankerde onderzoekdomeinen

• Geologie
→ bestudeert hoe de aarde is ontstaan en hoe ze verandert

• Vulkanologie
→ bestudeert vulkanen

• Hydrografie
→ bestudeert de bodem van watermassa’s

• Paleontologie
→ bestudeert fossielen van organismen

• Stratigrafie
→ bestudeert opeenvolgende gesteentelagen




pag. 1

, Dom B: plaatsbepaling en kaarten

1. De plaatsbepaling

1.1 De absolute ligging van een plaats op aarde
1.1.1 Definitie
De absolute ligging van een plaats op aarde is de ligging van die plaats, aangegeven met het
coördinatenstelsel.

1.1.2 Aflezen op kaart




NB: Noorderbreedte, boven de evenaar

ZB: Zuiderbreedte, onder de evenaar

OL: Oosterlengte, rechts van de 0-meridiaan

WL: Westerlengte: links van de 0-meridiaan

1.1.3 Tot op 5’ nauwkeurig berekenen
1.1.3.1 Voorbeeld oefening
1. Zoek in de je atlas een kaart van Spanje waar Sevilla op staat.

2. Bekijk je kaart en bepaal het verschil in graden tussen twee opeenvolgende meridianen (verticaal)
(2°)

3. Bekijk je kaart en bepaal het verschil in graden tussen twee opeenvolgende breedtecirkels
(horizontaal) (2°)




pag. 2

,4. Meet de afstand tussen twee meridianen (4,9
cm)

5. Berekening:

4,9 cm = 2° (= 120 minuten = 7200 seconden)

49 mm = 7200 seconden

1 mm = 147 seconden

6. Meet de afstand tussen twee breedtecirkels (6
cm)

7. Berekening:

6 cm = 7200 seconden

60mm = 7200 seconden

1mm = 120 seconden

8. Ga nu naar het punt dat Sevilla weergeeft.

9. Meet de afstand tussen de rechtse meridiaan en Sevilla (2,4 cm = 24 mm)

10. Berekening:

24 mm = (24 . 147) = 3528 seconden = 58 minuten 8 seconden

De rechtse meridiaan komt overeen met 5°. Daar tel je nu 58' en 8"
bij op. De lengteligging van Sevilla = 5° 58’ 8’’ WL

11. Meet de afstand tussen de breedtecirkel onder Sevilla en Sevilla (12 mm)

12. Berekening:

12 mm = (12 . 120) = 1440 seconden = 24 minuten

De breedtecirkel onder Sevilla komt overeen met 37°. Daar tel je nu 24' bij
op. De breedteligging van Sevilla = 37° 24’ NB



• voor plaatsen rechts van de 0-meridiaan meet je van links naar rechts.
• voor plaatsen links van de 0-meridiaan meet je van rechts naar links.
• voor plaatsen boven de evenaar meet je van boven naar onder.
• voor plaatsen onder de evenaar meet je van onder naar boven.



1.1.3.2 Oefeningen
Zoek de volgende plaatsen in de atlas en bepaal de lengte- en breedteligging:



pag. 3

, 1) Aberdeen (Schotland)
2) Adelaide (Australië)
3) Algiers (Algerije)
4) Amsterdam (Nederland)
5) Ankara (Turkije)
6) Asunción (Paraguay)
7) Athens (Griekenland)
8) Auckland (Nieuw-Zeeland)
9) Bangkok (Thailand)
10) Barcelona (Spanje)
11) Peking (China)

Oplossing
1. 57° 9' NB / 2° 9' WL
2. 34° 55' ZB / 138° 36' OL
3. 36° 50' NB / 3° OL
4. 52° 22' NB / 4° 53' OL
5. 39° 55' NB / 32° 55' OL
6. 25° 15' ZB / 57° 40° WL
7. 37° 58' NB / 23° 43' OL
8. 36° 52' ZB / 174° 45' OL
9. 13° 45' NB / 100° 30' OL
10. 41° 23' NB / 2° 9' OL
11. 39° 55' NB / 116° 25' OL


1.2 De relatieve ligging van een plaats op aarde
1.2.1 Definitie
De relatieve ligging van een plaats op aarde is waar die plaats zich
bevindt tov een andere plaats.

1.2.2 Aflezen op kaart
De vismarkt bevindt zich linksboven de Grote markt.

2. Kaarten
2.1 Afstanden berekenen
2.1.1 Lijnschaal




pag. 4