2023 Longen 1
Longen 1
Deel 1: Structuur en func.e
Func%e ademhalingssysteem à in stand houden van adequate gaswisseling (O2 en CO2) à long is
een gaswisselingsorgaan met een zeer grote func%onele oppervlakte (75 m2) door de aanwezigheid
van een zowat 250 miljoen longblaasjes en een dunne alveolo-capillaire wand (0,5 µm)
Frac%es in droge lucht:
- FO2 = 21%
- FN2 = 79%
- FCO2 = 0%
à Voor berekeningen moet er echter ook steeds rekening gehouden worden met de voch%gheid van
de lucht (PH2O) à koude lucht bevat minder water dan warme
à Lucht wordt ijler hoe hoger we gaan à zorgt voor minder deeltjes in de lucht maar er verandert
niks aan de onderlinge verhouding van de deeltjes (=> zuurstoffrac%e blijS 21%)
V’ = flow (L/sec) of ven%la%e (L/min) à in rust is deze ± 6L/min aangezien we teugen nemen van
±0,5L en we ongeveer 12 ademhalingen/min doen à alles tussen 5 en 10 L/min beschouwen we als
normaal à is aYankelijk van lichaamsvolume
à PI = par%eeldruk van de inspiratoire lucht
à Pv = par%eeldruk in gemengd veneus bloed (normaal streepje bovenop v) à gemengd bloed
komende uit alle organen in het lichaam
à Pv = alveolaire par%eeldruk
à Pa = arteriële par%eeldruk à deze drukken zouden ook bij inspanning 100 en 40 mmHg moeten
blijven
PB = barometerdruk à op zeeniveau is deze 1013 hPa = 1 bar = 760 mmHg à deze druk wordt
bepaald door water, zuurstof en s%kstof
Wet van Dalton à par%eeldruk van een gas X (PX) wordt bepaald door de barometerdruk en de
volumefrac%e van het gas
=> PX = FX x (PB – PH20)
à In longen wordt de lucht opgewarmd tot 37°C wat zorgt voor 100% luchtvoch%gheid à bij
inspiratoire lucht weten we dan dat PH20 = 47 mmHg (weten!)
1
,2023 Longen 1
Ademhalingsproces à druk in long (onder- of overdruk) geeS aanleiding tot een volumestroom (V’)
van lucht => in- en expira%e à wordt in rust geregeld door het diafragma (= inademingsspier) à
gaat naar beneden komen bij inademing en zal zo de thoraxholte vergroten en dus de druk in de long
verlagen à lucht zal bewegen van hoge druk naar lage druk à uitademing is dan weer een passief
proces door het ontspannen van de spieren à bij inspanning zal dit veranderen in een ac%ef proces
en zullen de buikspieren gebruikt worden als uitademingsspieren
Bloedgassen kunnen op verschillende manieren getransporteerd worden via het bloed:
- Zuurstof zal voor het grootste deel gebonden zijn aan Hb (kleine frac%e vrij opgeloste
deeltjes zorgt echter toch voor par%eeldruk)
- CO2 zal op 3 manieren getransporteerd kunnen worden
• Vrije opgeloste deeltjes
• Gebonden aan Hb
• Omgezet met water tot bicarbonaat en waterstofionen
Trachea en bovenste luchtwegen:
à In rust ademen we door onze neus maar dat is een hoge weerstandsorgaan => bij inspanning
zullen we overgaan op mondademhaling
De long zelf bestaat uit 3 rechterkwabben en 2 linkerkwabben à hoofdbronchi komen de long
binnen via een hilus à binnen de long zullen er verdere vertakkingen ontstaan à deze
onderscheiden we door genera%es à er zijn in de longen zo’n 23 genera%es waarbij we onderscheidt
kunnen maken tussen:
- Geleidende zone à eerste 16 genera%es à 16de genera%e noemen we de terminale
bronchioli à zijn de laatste luchtwegen die geen alveoli bevalen
- Acinus = respiratoire zone à laatste 16 genera%es à begint met respiratoire bronchioli
waarop zit al alveoli bevinden
2
,2023 Longen 1
à BR = bronchus, BL = bronchiolus, AD = alveolaire ductus en AS = alveolair zakje
à De geleidende zone wordt gevoed door de bronchiale circula%e terwijl de respiratoire zone wordt
gevoed door de pulmonale circula%e
à De trachea bevat hoefijzervormig kraakbeen, maar vanaf de lobaire bronchi zien we dat het
kraakbeen eerder onregelma%g en spiraalvormig wordt à vanaf de terminale bronchioli bevalen de
luchtwegen niet langer kraakbeen
De diameter van de luchtwegen wordt steeds kleiner hoe dieper we de long ingaan maar de
cumula%eve dwarsdoorsnede wordt eigenlijk groter door het grote aantal luchtwegen => eigenlijk
zijn de centrale luchtwegen de nauwste doorgang voor lucht => hier zal dan ook (volgens Bernouilli)
de snelheid het grootst zijn terwijl in de lager gelegen luchtwegen de snelheid lager zal zijn (dus daar
zal dan ook teer en andere schadelijke stoffen blijven hangen bij rokers)
à Door het grote aantal pijpjes is er een vrij grote reserve => bij rokers zal de schade pas duidelijk
worden als er zo veen pijpjes beschadigd zijn dat de schade irreversibel is à kan leiden tot COPD =
chronische luchtwegvernauwing
Verdeling weerstand over luchtwegen:
Langs alveoli lopen capillairen à elke capillair stroomt langs 3 alveoli voor het terug in grotere vaten
uitkomt à hierdoor zal een RBC ±0,75 sec de %jd hebben om aan gasuitwisseling te doen (in rust!)
3
, 2023 Longen 1
Alveolo-capillaire membraan:
à EN = capillaire endotheel
à IN = inters%%um
à EP = alveolaire epitheel à dit epitheel is bekleed met surfactant à aangemaakt door alveolaire
epitheelcellen type II à func%es:
- Verlaagt de oppervlaktespanning zodat de toename in volume bij ademhaling makkelijker zal
gaan à minder surfactant zal zorgen voor moeilijkere inademing (vb. na verdrinking
(weggespoeld), bij prematuren, …)
- Vergoot stabiliteit van de alveoli
- Voorkomt transsuda%e van vocht vanuit de capillairen naar de alveoli à zou zorgen voor
longoedeem
Door goed contact tussen buitenwereld en bloed heeS het ademhalingssysteem verdedigings-
mechanismen:
- Neus-en keelholte à haartjes en slijm in de neus houden micro-organismen tegen + deeltjes
die in mond terecht komen gaan naar de maag
- Bronchi bevalen cilia (= trilhaartjes) à vervoeren deeltjes naar de keel waar ze kunnen
worden ingeslikt en ze onschadelijk kunnen gemaakt worden in de maag
- Alveolaire macrofagen in alveoli omsluiten deeltjes en vervoeren ze naar de lymfevaten
Deel 2: Ven.la.e
à Moest bij 1 van de alveoli de luchtweg vernauwd zijn zal dat zorgen voor minder ven%la%e en dus
een lagere PAO2 en hogere PACO2 à ook een lagere par%ële zuurstofdruk in de arteriën
à Ven%la%e en perfusie moeten mooi in sync zijn à 1/1 verhouding = ideaal
4
Longen 1
Deel 1: Structuur en func.e
Func%e ademhalingssysteem à in stand houden van adequate gaswisseling (O2 en CO2) à long is
een gaswisselingsorgaan met een zeer grote func%onele oppervlakte (75 m2) door de aanwezigheid
van een zowat 250 miljoen longblaasjes en een dunne alveolo-capillaire wand (0,5 µm)
Frac%es in droge lucht:
- FO2 = 21%
- FN2 = 79%
- FCO2 = 0%
à Voor berekeningen moet er echter ook steeds rekening gehouden worden met de voch%gheid van
de lucht (PH2O) à koude lucht bevat minder water dan warme
à Lucht wordt ijler hoe hoger we gaan à zorgt voor minder deeltjes in de lucht maar er verandert
niks aan de onderlinge verhouding van de deeltjes (=> zuurstoffrac%e blijS 21%)
V’ = flow (L/sec) of ven%la%e (L/min) à in rust is deze ± 6L/min aangezien we teugen nemen van
±0,5L en we ongeveer 12 ademhalingen/min doen à alles tussen 5 en 10 L/min beschouwen we als
normaal à is aYankelijk van lichaamsvolume
à PI = par%eeldruk van de inspiratoire lucht
à Pv = par%eeldruk in gemengd veneus bloed (normaal streepje bovenop v) à gemengd bloed
komende uit alle organen in het lichaam
à Pv = alveolaire par%eeldruk
à Pa = arteriële par%eeldruk à deze drukken zouden ook bij inspanning 100 en 40 mmHg moeten
blijven
PB = barometerdruk à op zeeniveau is deze 1013 hPa = 1 bar = 760 mmHg à deze druk wordt
bepaald door water, zuurstof en s%kstof
Wet van Dalton à par%eeldruk van een gas X (PX) wordt bepaald door de barometerdruk en de
volumefrac%e van het gas
=> PX = FX x (PB – PH20)
à In longen wordt de lucht opgewarmd tot 37°C wat zorgt voor 100% luchtvoch%gheid à bij
inspiratoire lucht weten we dan dat PH20 = 47 mmHg (weten!)
1
,2023 Longen 1
Ademhalingsproces à druk in long (onder- of overdruk) geeS aanleiding tot een volumestroom (V’)
van lucht => in- en expira%e à wordt in rust geregeld door het diafragma (= inademingsspier) à
gaat naar beneden komen bij inademing en zal zo de thoraxholte vergroten en dus de druk in de long
verlagen à lucht zal bewegen van hoge druk naar lage druk à uitademing is dan weer een passief
proces door het ontspannen van de spieren à bij inspanning zal dit veranderen in een ac%ef proces
en zullen de buikspieren gebruikt worden als uitademingsspieren
Bloedgassen kunnen op verschillende manieren getransporteerd worden via het bloed:
- Zuurstof zal voor het grootste deel gebonden zijn aan Hb (kleine frac%e vrij opgeloste
deeltjes zorgt echter toch voor par%eeldruk)
- CO2 zal op 3 manieren getransporteerd kunnen worden
• Vrije opgeloste deeltjes
• Gebonden aan Hb
• Omgezet met water tot bicarbonaat en waterstofionen
Trachea en bovenste luchtwegen:
à In rust ademen we door onze neus maar dat is een hoge weerstandsorgaan => bij inspanning
zullen we overgaan op mondademhaling
De long zelf bestaat uit 3 rechterkwabben en 2 linkerkwabben à hoofdbronchi komen de long
binnen via een hilus à binnen de long zullen er verdere vertakkingen ontstaan à deze
onderscheiden we door genera%es à er zijn in de longen zo’n 23 genera%es waarbij we onderscheidt
kunnen maken tussen:
- Geleidende zone à eerste 16 genera%es à 16de genera%e noemen we de terminale
bronchioli à zijn de laatste luchtwegen die geen alveoli bevalen
- Acinus = respiratoire zone à laatste 16 genera%es à begint met respiratoire bronchioli
waarop zit al alveoli bevinden
2
,2023 Longen 1
à BR = bronchus, BL = bronchiolus, AD = alveolaire ductus en AS = alveolair zakje
à De geleidende zone wordt gevoed door de bronchiale circula%e terwijl de respiratoire zone wordt
gevoed door de pulmonale circula%e
à De trachea bevat hoefijzervormig kraakbeen, maar vanaf de lobaire bronchi zien we dat het
kraakbeen eerder onregelma%g en spiraalvormig wordt à vanaf de terminale bronchioli bevalen de
luchtwegen niet langer kraakbeen
De diameter van de luchtwegen wordt steeds kleiner hoe dieper we de long ingaan maar de
cumula%eve dwarsdoorsnede wordt eigenlijk groter door het grote aantal luchtwegen => eigenlijk
zijn de centrale luchtwegen de nauwste doorgang voor lucht => hier zal dan ook (volgens Bernouilli)
de snelheid het grootst zijn terwijl in de lager gelegen luchtwegen de snelheid lager zal zijn (dus daar
zal dan ook teer en andere schadelijke stoffen blijven hangen bij rokers)
à Door het grote aantal pijpjes is er een vrij grote reserve => bij rokers zal de schade pas duidelijk
worden als er zo veen pijpjes beschadigd zijn dat de schade irreversibel is à kan leiden tot COPD =
chronische luchtwegvernauwing
Verdeling weerstand over luchtwegen:
Langs alveoli lopen capillairen à elke capillair stroomt langs 3 alveoli voor het terug in grotere vaten
uitkomt à hierdoor zal een RBC ±0,75 sec de %jd hebben om aan gasuitwisseling te doen (in rust!)
3
, 2023 Longen 1
Alveolo-capillaire membraan:
à EN = capillaire endotheel
à IN = inters%%um
à EP = alveolaire epitheel à dit epitheel is bekleed met surfactant à aangemaakt door alveolaire
epitheelcellen type II à func%es:
- Verlaagt de oppervlaktespanning zodat de toename in volume bij ademhaling makkelijker zal
gaan à minder surfactant zal zorgen voor moeilijkere inademing (vb. na verdrinking
(weggespoeld), bij prematuren, …)
- Vergoot stabiliteit van de alveoli
- Voorkomt transsuda%e van vocht vanuit de capillairen naar de alveoli à zou zorgen voor
longoedeem
Door goed contact tussen buitenwereld en bloed heeS het ademhalingssysteem verdedigings-
mechanismen:
- Neus-en keelholte à haartjes en slijm in de neus houden micro-organismen tegen + deeltjes
die in mond terecht komen gaan naar de maag
- Bronchi bevalen cilia (= trilhaartjes) à vervoeren deeltjes naar de keel waar ze kunnen
worden ingeslikt en ze onschadelijk kunnen gemaakt worden in de maag
- Alveolaire macrofagen in alveoli omsluiten deeltjes en vervoeren ze naar de lymfevaten
Deel 2: Ven.la.e
à Moest bij 1 van de alveoli de luchtweg vernauwd zijn zal dat zorgen voor minder ven%la%e en dus
een lagere PAO2 en hogere PACO2 à ook een lagere par%ële zuurstofdruk in de arteriën
à Ven%la%e en perfusie moeten mooi in sync zijn à 1/1 verhouding = ideaal
4
