Elektromagnetisme
De omgeving waarin een elektrische kracht merkbaar is heet een elektrisch veld (E). Ladingen hebben
een kracht als ze zich in een elektrisch veld bevinden. Een elektrisch veld geef je aan met elektrische
veldlijnen waarlangs een positieve lading gaat naar de negatieve lading toe. Hoe dichter de veldlijnen
bij elkaar liggen hoe meer kracht er op de ladingen wordt uitgeoefend. De elektrische kracht die een
geladen deeltje in een punt in het elektrisch veld ondervindt bereken je met Fel =q ∙ E .
De elektrische kracht en veldsterkte zijn vectoren. Bij een positieve lading wijzen ze in dezelfde
richting, bij een negatieve lading in tegengestelde richting. Veldlijnen staan loodrecht op de geleiders
en snijden elkaar nooit. De richting van de elektrische kracht in een proeflading wordt gegeven door
de raaklijn van dat punt.
De grootte van een elektrische kracht die twee ladingen op elkaar uitoefenen bereken je met de wet
q ∙Q
van Coulomb: Fel =f ∙ .
r2
In een homogeen elektrisch veld zitten de veldlijnen evenwijdig aan elkaar en gaan in dezelfde
richting, veldsterkte is dus overal even groot en wijst dezelfde kant op. Bij een radiaalveld staan de
veldlijnen loodrecht op het bolletje en staan allemaal de andere kant op en raken elkaar niet.
Als een geladen deeltje een homogeen veld in komt is er sprake van de wet van behoud van energie,
potentiële/elektrische energie wordt dan namelijk omgezet in kinetische energie. De elektrische
kracht verricht dan namelijk een positieve arbeid en daarom neemt de elektrische energie af. De
toename van de kinetische energie is gelijk aan de afname van de elektrische energie. Er geldt:
∆ E k =−∆ Eel . De elektrische energie hangt af van de spanning: ∆ E el=q ∙ U .
Röntgenstraling wordt opgewekt in een röntgenbuis. De elektronen worden versneld met behulp van
een elektrisch veld. Het metaal wordt verwarmd en hierdoor raken de elektronen los. Elektronen
botsen daardoor tegen een blok en hierdoor ontstaat röntgenstraling.
Bij een lineaire versneller krijgen protonen en ionen bijna de lichtsnelheid. Protonen worden versneld
in een wisselend elektrisch veld. Als het proton door de eerste buis is is de eerste buis positief en
wordt het proton aangetrokken door buis 2 die negatief is. Terwijl het proton buis 2 doorloopt wordt
de spanning omgedraaid. Daardoor wordt de proton weer versneld bij de oversteek naar buis 3. Er
geldt telkens: ∆ E k =q ∙ U . 1,000 eV = 1,602·10-19 J.
De omgeving waarin een magnetische kracht merkbaar is heet een magnetisch veld. De veldlijnen
lopen van een magnetisch veld van noord naar zuid. Veldlijnen komen niet loodrecht uit een
magneet. Veldlijnen snijden elkaar nooit. Hoe dichter de veldlijnen bij elkaar zitten hoe sterker het
magnetisch veld is. Bij een magnetisch veld heet de sterkte de magnetische inductie (B). De richting
van B is gelijk aan de richting van het magnetisch veld. De eenheid is tesla (T).
Bewegende lading wekt een magnetisch veld op. Om de richting van het magnetisch veld van een
draad te bepalen gebruik je de rechterhandregel. Je duim wijst met de stroom mee en je vingers
wijzen de richting van het magnetisch veld aan. De richting van de stroom loodrecht het papier in
geef je aan met een kruisje. De richting het papier uit geef je aan met een stip.
De omgeving waarin een elektrische kracht merkbaar is heet een elektrisch veld (E). Ladingen hebben
een kracht als ze zich in een elektrisch veld bevinden. Een elektrisch veld geef je aan met elektrische
veldlijnen waarlangs een positieve lading gaat naar de negatieve lading toe. Hoe dichter de veldlijnen
bij elkaar liggen hoe meer kracht er op de ladingen wordt uitgeoefend. De elektrische kracht die een
geladen deeltje in een punt in het elektrisch veld ondervindt bereken je met Fel =q ∙ E .
De elektrische kracht en veldsterkte zijn vectoren. Bij een positieve lading wijzen ze in dezelfde
richting, bij een negatieve lading in tegengestelde richting. Veldlijnen staan loodrecht op de geleiders
en snijden elkaar nooit. De richting van de elektrische kracht in een proeflading wordt gegeven door
de raaklijn van dat punt.
De grootte van een elektrische kracht die twee ladingen op elkaar uitoefenen bereken je met de wet
q ∙Q
van Coulomb: Fel =f ∙ .
r2
In een homogeen elektrisch veld zitten de veldlijnen evenwijdig aan elkaar en gaan in dezelfde
richting, veldsterkte is dus overal even groot en wijst dezelfde kant op. Bij een radiaalveld staan de
veldlijnen loodrecht op het bolletje en staan allemaal de andere kant op en raken elkaar niet.
Als een geladen deeltje een homogeen veld in komt is er sprake van de wet van behoud van energie,
potentiële/elektrische energie wordt dan namelijk omgezet in kinetische energie. De elektrische
kracht verricht dan namelijk een positieve arbeid en daarom neemt de elektrische energie af. De
toename van de kinetische energie is gelijk aan de afname van de elektrische energie. Er geldt:
∆ E k =−∆ Eel . De elektrische energie hangt af van de spanning: ∆ E el=q ∙ U .
Röntgenstraling wordt opgewekt in een röntgenbuis. De elektronen worden versneld met behulp van
een elektrisch veld. Het metaal wordt verwarmd en hierdoor raken de elektronen los. Elektronen
botsen daardoor tegen een blok en hierdoor ontstaat röntgenstraling.
Bij een lineaire versneller krijgen protonen en ionen bijna de lichtsnelheid. Protonen worden versneld
in een wisselend elektrisch veld. Als het proton door de eerste buis is is de eerste buis positief en
wordt het proton aangetrokken door buis 2 die negatief is. Terwijl het proton buis 2 doorloopt wordt
de spanning omgedraaid. Daardoor wordt de proton weer versneld bij de oversteek naar buis 3. Er
geldt telkens: ∆ E k =q ∙ U . 1,000 eV = 1,602·10-19 J.
De omgeving waarin een magnetische kracht merkbaar is heet een magnetisch veld. De veldlijnen
lopen van een magnetisch veld van noord naar zuid. Veldlijnen komen niet loodrecht uit een
magneet. Veldlijnen snijden elkaar nooit. Hoe dichter de veldlijnen bij elkaar zitten hoe sterker het
magnetisch veld is. Bij een magnetisch veld heet de sterkte de magnetische inductie (B). De richting
van B is gelijk aan de richting van het magnetisch veld. De eenheid is tesla (T).
Bewegende lading wekt een magnetisch veld op. Om de richting van het magnetisch veld van een
draad te bepalen gebruik je de rechterhandregel. Je duim wijst met de stroom mee en je vingers
wijzen de richting van het magnetisch veld aan. De richting van de stroom loodrecht het papier in
geef je aan met een kruisje. De richting het papier uit geef je aan met een stip.
