Samenvatting (2023) van:
Turlings, F., & Kuster, S. (2023). Effectief handschriftonderwijs op de basisschool. Pica.
8. Een effectief handschriftcurriculum
8.1 Het belang van samenhang
Het curriculum moet antwoord geven op de volgende vragen:
- Wat moeten leerlingen leren?
- Hoe evalueer je het leren?
- Hoe moeten leerlingen leren?
Indien je bij het ontwerpen van een curriculum begint bij het formuleren van het einddoel,
dan wordt dat achterwaarts ontwerp genoemd. Een constructieve afstemming (de drie
elementen sluiten naadloos op elkaar aan) is een voorwaarde voor effectief onderwijs;
maakt het het onderwijs eerlijker en motiverender voor leerlingen; en het draagt bij aan de
doelmatigheid van het curriculum.
8.2 Leerlijn handschriftvaardigheid
In de leerlijn komen dezelfde onderwerpen in verschillende leerjaren terug op een hoger
niveau (= spiraalvormig curriculum). Het zorgt voor veel herhaling en een voorkennis waar
verder op gebouwd kan worden. Een maatstaf over het schrijftempo is moeilijk te geven; er
is niet een vaste richtlijn die hier recht aan kan doen.
8.3 Toetsing
Suggesties voor de toetsing van de handschriftvaardigheid:
- einde groep 2: toetsing schrijfvoorwaarden
- zelfvolgschrift (je krijgt een beeld over de handschriftontwikkeling gedurende de
gehele schoolcarrière; 2x per jaar in dit schrift laten schrijven en op groepsniveau
evalueren over het curriculum)
- in de aanleerfase: herhalingslessen aan het einde van het blok als toets
- op gezette tijden de werkboeken en -schriften van andere vakken beoordelen (houd
rekening met dat de handschriftkwaliteit altijd mede afhankelijk is van de complexiteit
van een opdracht)
- het tempodictee
8.4 Krijtbord, whiteboard of digibord?
Voor de klassikale instructie is het krijtbord het meeste geschikt.
8.5 Curriculumplementatie
Fasen van een curriculumontwikkeling:
19
Turlings, F., & Kuster, S. (2023). Effectief handschriftonderwijs op de basisschool. Pica.
8. Een effectief handschriftcurriculum
8.1 Het belang van samenhang
Het curriculum moet antwoord geven op de volgende vragen:
- Wat moeten leerlingen leren?
- Hoe evalueer je het leren?
- Hoe moeten leerlingen leren?
Indien je bij het ontwerpen van een curriculum begint bij het formuleren van het einddoel,
dan wordt dat achterwaarts ontwerp genoemd. Een constructieve afstemming (de drie
elementen sluiten naadloos op elkaar aan) is een voorwaarde voor effectief onderwijs;
maakt het het onderwijs eerlijker en motiverender voor leerlingen; en het draagt bij aan de
doelmatigheid van het curriculum.
8.2 Leerlijn handschriftvaardigheid
In de leerlijn komen dezelfde onderwerpen in verschillende leerjaren terug op een hoger
niveau (= spiraalvormig curriculum). Het zorgt voor veel herhaling en een voorkennis waar
verder op gebouwd kan worden. Een maatstaf over het schrijftempo is moeilijk te geven; er
is niet een vaste richtlijn die hier recht aan kan doen.
8.3 Toetsing
Suggesties voor de toetsing van de handschriftvaardigheid:
- einde groep 2: toetsing schrijfvoorwaarden
- zelfvolgschrift (je krijgt een beeld over de handschriftontwikkeling gedurende de
gehele schoolcarrière; 2x per jaar in dit schrift laten schrijven en op groepsniveau
evalueren over het curriculum)
- in de aanleerfase: herhalingslessen aan het einde van het blok als toets
- op gezette tijden de werkboeken en -schriften van andere vakken beoordelen (houd
rekening met dat de handschriftkwaliteit altijd mede afhankelijk is van de complexiteit
van een opdracht)
- het tempodictee
8.4 Krijtbord, whiteboard of digibord?
Voor de klassikale instructie is het krijtbord het meeste geschikt.
8.5 Curriculumplementatie
Fasen van een curriculumontwikkeling:
19
