Organisatie Lecture Notes
Lecture 1
Organisaties hebben een groot aandeel in onze levensdoelen, het oplossen van wereldproblemen en
ook om zelf met onze problemen ergens terecht te kunnen. Hierom bestuderen we deze.
Arbeidsdeling en specialisatie: volgens Douma en Schreuder (2013: 8) “Het splitsen van
samengestelde taken in onderdelen die apart uitgevoerd worden”.
Twee externa:
1. De Markt (H2; micro-economie)
Producent maximaliseert winst
Consument maximaliseert ‘nut’
De markt, oftewel de bedrijven, coördineren de economie (prijzen, kwaliteit etc.)
Coördinatie op de markt:
Transactie brengt kosten met zich mee, deze kosten zijn afhankelijk van de transactie
Zoeken
Onderhandelen
Naleving verifiëren
2. De Organisatie (H3)
Autoriteit
Coördinatiemechanismen
Alternatief voor de markt is om samen te werken binnen een organisatie, maar je hebt alsnog
elkaar nodig en het blijft een ruilspelletje. Als de kosten binnen de organisatie te hoog zijn,
besteed je ze uit aan de markt (en andersom).
Mintzberg over Organisatie: “... dat een stelletje mensen bij elkaar is gekomen onder een herkenbare
naam (...) om bepaalde producten of diensten te produceren”
Collectief handelen
Gemeenschappelijke opdracht
De organisatie heeft de volgende elementen:
1. Bestuur/Directie
2. Middenmanagement
3. Uitvoerende kern
Deze kan worden opgedeeld in twee hoofdelementen:
1. Techno structuur
Strategische planning
Productieplanning
2. Ondersteunende diensten
Salarisadministratie
Receptie
Het onderscheid is: ondersteunende diensten houden zich niet bezig met standaardisatie en advies
geven is niet de voornaamste taak.
Coördinatiemechanismen
, Rechtstreeks toezicht -> Ondernemersorganisatie
Coördinatie verkregen door orders
Organisatie à la Coase
Kleine organisaties, sterk leiderschap
Slagerij R. Van Ginhoven
Onderlinge afstemming -> innovatieve organisatie
Coördinatie verkregen door (informele) communicatie in de
uitvoerende kern
Lerend proces van onderaf
Jonge industrieën
Apple in de begindagen
Coördinatiemechanismen als krachten:
Ondernemersvorm = richtingbepalende kracht
Iemand die iedereen vertelt waar het naartoe moet (visie)
Machinevorm = efficiëntiekracht
Orde en planning
Professionaliseringsvorm = meerkundigheidskracht
Optimaal gebruik van bekwaamheden
Gediversifieerde vorm = concentratiekracht
Autonomie, verantwoording over resultaten
Innovatieve vorm = lerende kracht
Samenwerken om te verbeteren
Lecture 1
Organisaties hebben een groot aandeel in onze levensdoelen, het oplossen van wereldproblemen en
ook om zelf met onze problemen ergens terecht te kunnen. Hierom bestuderen we deze.
Arbeidsdeling en specialisatie: volgens Douma en Schreuder (2013: 8) “Het splitsen van
samengestelde taken in onderdelen die apart uitgevoerd worden”.
Twee externa:
1. De Markt (H2; micro-economie)
Producent maximaliseert winst
Consument maximaliseert ‘nut’
De markt, oftewel de bedrijven, coördineren de economie (prijzen, kwaliteit etc.)
Coördinatie op de markt:
Transactie brengt kosten met zich mee, deze kosten zijn afhankelijk van de transactie
Zoeken
Onderhandelen
Naleving verifiëren
2. De Organisatie (H3)
Autoriteit
Coördinatiemechanismen
Alternatief voor de markt is om samen te werken binnen een organisatie, maar je hebt alsnog
elkaar nodig en het blijft een ruilspelletje. Als de kosten binnen de organisatie te hoog zijn,
besteed je ze uit aan de markt (en andersom).
Mintzberg over Organisatie: “... dat een stelletje mensen bij elkaar is gekomen onder een herkenbare
naam (...) om bepaalde producten of diensten te produceren”
Collectief handelen
Gemeenschappelijke opdracht
De organisatie heeft de volgende elementen:
1. Bestuur/Directie
2. Middenmanagement
3. Uitvoerende kern
Deze kan worden opgedeeld in twee hoofdelementen:
1. Techno structuur
Strategische planning
Productieplanning
2. Ondersteunende diensten
Salarisadministratie
Receptie
Het onderscheid is: ondersteunende diensten houden zich niet bezig met standaardisatie en advies
geven is niet de voornaamste taak.
Coördinatiemechanismen
, Rechtstreeks toezicht -> Ondernemersorganisatie
Coördinatie verkregen door orders
Organisatie à la Coase
Kleine organisaties, sterk leiderschap
Slagerij R. Van Ginhoven
Onderlinge afstemming -> innovatieve organisatie
Coördinatie verkregen door (informele) communicatie in de
uitvoerende kern
Lerend proces van onderaf
Jonge industrieën
Apple in de begindagen
Coördinatiemechanismen als krachten:
Ondernemersvorm = richtingbepalende kracht
Iemand die iedereen vertelt waar het naartoe moet (visie)
Machinevorm = efficiëntiekracht
Orde en planning
Professionaliseringsvorm = meerkundigheidskracht
Optimaal gebruik van bekwaamheden
Gediversifieerde vorm = concentratiekracht
Autonomie, verantwoording over resultaten
Innovatieve vorm = lerende kracht
Samenwerken om te verbeteren